Bài giảng Ngữ văn lớp 12 - Bài: Thi hào Nguyễn Khuyến

Bài giảng cung cấp cho người học các kiến thức: Thi hào Nguyễn Khuyến, cuộc đời sự nghiệp, phong cách nghệ thuật, sự nghiệp văn học, tác phẩm tiêu biểu,...Hi vọng đây sẽ là một tài liệu hữu ích dành cho các bạn sinh viên đang theo học môn dùng làm tài liệu học tập và nghiên cứu. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Ngữ văn lớp 12 - Bài: Thi hào Nguyễn KhuyếnMời các bạn xem Clip!TRƯỜNG CAO ĐẲNG PHÁT THANH TRUYỀN HÌNH II Văn Học Việt Nam GV: Lại Thị Hồng Vân Nhóm: 10 BÀI THUYẾT TRÌNHTHI HÀO NGUYỄN KHUYẾNI. Tiểu sử• Nguyễn Khuyến sinhnăm Ất Mùi, năm1835.Lúc nhỏ tên NguyễnThắng. Nguyênquán:Nghệ An sauchuyển về làng YênĐỗ,huyện Lục Bình,tỉnhHà Nam. Con của ôngNguyễn Tông Khải và bàTrần Thị Thoan. Ông xuấtthân từ một gia đình nhànho nghèo, hai bên nộingoại đều có truyền thốngkhoa bảng.• Năm 1852, 17 tuổi,Nguyễn Khuyến cùng cha đi thi nhưng không đỗ.• Năm 1854,cha mất,mẹ già yếu.• Năm 1864, ông 30 tuổi,Nguyễn Khuyến thi hương đỗ giải nguyên .Năm sau thi hội trượt ,Nguyễn Khuyến ở lại Huế học trường Quốc Tử Giám.• Năm 1871,lúc đó ông 37 tuổi,Nguyễn Khuyến thi đỗ hội Nguyên rồi Đình Nguyên.Là người đỗ đầu 3 kì thi nên ông được vua phong tặng danh hiệu Tam nguyên yên đỗ.• Sau đó,Nguyễn Khuyến làm việc ở nội các Huế. Năm sau,làm đốc học Thanh Hóa rồi án sát Nghệ An.• Năm 1876,ông làm biện lý Bộ hộ.• Năm 1877,làm thăng bố chánh Quãng Ngãi.Năm 1879,làm Quốc sử Quán Huế.• Năm 1883, Nguyễn Khuyến đã được cử làm Phó sứ sang Mãn Thanh. Ông đã ra Bắc, nhưng chuyến đi sứ ấy bị bãi. Ông lấy cớ đau yếu, xin tạm về quê dưỡng bệnh.• Năm 1884,ông được đề cửchức Tổng Đốc Sơn, Hưng Tuyênnhưng ông không nhận và cáoquan về quê năm ông 50 tuổi.Từ năm1891 đến 1893,ông làmnghề dạy học.Năm 1909,ông mất thọ 75tuổi.Ông để lại cho đời sau mộtkho tàng văn học khổng lồ.II. Sự nghiệp vănhọc• Nền văn học trong quá trìnhhình thành và phát triển đã trảiqua nhiều giai đoạn, có nhữnggiai đoạn và thành tựu nhất định.Trong đó giai đoạn cuối thế kỉ 19đã là một trong những giai đoạnrực rỡ với những tác giả lớn như:Nguyễn Đình Chiểu,NguyễnThông, Nguyễn QuangBích, Nguyễn Khuyến, Trần TếXương…. Và hơn hết trong sốđó Nguyễn Khuyến đã trở thànhcây cổ thụ lớn của giai đoạn văn• Tính đồ sộ của nó không những thể hiện ở sự đa dạng về số lượng bài mà còn ở một phong cách độc đáo. Chính nét riêng này đã góp phần tỏ sáng nền văn học nước nhà, gắn liền với tên tuổi một tác gia lớn Nguyễn Khuyến.• Thơ văn của ông còn xoay quanh những vấn đề: - Tấm lòng yêu nước thiết tha, sâu nặng. - Thái độ phản kháng đối với chế độ thực dân nửa phong kiến. - Một tâm hồn giàu cảm xúc và yêu thương.1. Phong cách thơ• Thơ của ông có sự giao thoa về nghệ thuật giữa Nho sĩ với bình dân, cung đình với thôn quê, trào phúng với trữ tình, Hán tự với Nôm tự…• Khai thác nhiều phương diện phong cách khác nhau, trong đó Nguyễn Khuyến đặc biệt nhấn mạnh sắc thái cái tôi trữ tình, đề tài tình bằng hữu, chủ đề đời tư, tư tưởng chính trị - xã hội.• Nguyễn Khuyến đưa đến những cách lý giải mới mẻ hơn về mối quan hệ giữa thơ chữ Hán và chữ Nôm cũng như những sắc thái trữ tình sâu lắng gắn với các giai đoạn sáng tác khác nhau trong cuộc đời Yên Đổ...• Lời lẽ kín đáo được xem là một đặc tính nghệ thuật trong thi ca trào phúng của Nguyễn Khuyến.• Thơ văn Nguyễn Khuyến thường mang nhiều nét có tính chất trào lộng, châm biếm. Tính chất châm biếm, trào lộng này cũng do nội dung tư tưởng của thơ văn ông và tình trạng tầng lớp ông quy định.2. Di sản văn họcMột số tác phẩm tiêu biểu:-Thu Ẩm: Năm gian nhà cỏ thấp le te,Ngõ tối đêm sâu đóm lập lòe.Lưng giậu phất phơ màu khóinhạt,Làn ao lóng lánh bóng trăng loe.Da trời ai nhuộm mà xanh ngắt?Mắt lão không vầy cũng đỏ hoe.Rượu tiếng rằng hay, hay chảmấyĐộ năm ba chén đã say nhè. Quế Sơn thi tập-Thị tử Hoan: ???? ???Vị hữu quan thì dục tố quan,Hữu quan thuỷ giác tố quannan.Hoạn đào chỉ dĩ khinh tâm trạo,Lợi cục hà năng lãnh nhãnkhan.Lãng chú kim ngân nang dĩkhánh,Bất tri hà đổ tịch tương tàn.-Hà Nội Văn Miếu hữu cảm: ??????Thập tải không tê cựu Giám môn,Du du tâm sự hướng thuỳ luân.Khuê lâu vị đoạn tiêu chunghưởng,Bích Thuỷ do chiêu nguyệt dạhồn.Thức mục triêm cân ngô đạoách,Phất bi khán tự cổ nhân tồn.3. Nghệ thuật văn thơ• Ngôn ngữ: - Thơ Nguyễn Khuyến rất phong phú không những trong cách nói mà còn rất mỹ lệ, gợi cảm trong cách miêu tả. Nguyễn Khuyến còn có biệt tài khai thác khả năng diễn tả của từ ghép rất độc đáo. - Nhiều danh từ, những cách nói, những thành ngữ, tục ngữ được dùng ở nông thôn được ông sử dụng khá thành thạo. - Ông tiếp tục truyền thống học tập ca dao, tục ngữ của những nhà thơ Nôm các thế kỷ trước, nhưng ông có lối sáng tạo riêng.- Ngôn ngữ trào phúng của Nguyễn Khuyến nhẹnhàng hóm hỉnh, nhiều cung bậc. - Ngôn ngữ miêu tả rất thành công trongviệc miêu tả cảnh sắc thiên nhiên.- Ngôn ngữ tả cảnh rất chính xác, cách chọnchữ, dùng từ thích hợp, từ ngữ thường lấp láygiàu nhạc điệu, có khả năng gợi tả cao.- Sử dụng vốn ngôn ngữ bình dân nhưng ...