Bài giảng Ngữ văn lớp 12 - Bài: Tìm hiểu về ca dao dân ca Việt Nam

Bài giảng cung cấp cho người học các kiến thức: Tìm hiểu về ca dao dân ca Việt Nam, phân loại ca dao, ca dao trữ tình, ca dao về đề tài lịch sử,... Hi vọng đây sẽ là một tài liệu hữu ích dành cho các bạn sinh viên đang theo học môn dùng làm tài liệu học tập và nghiên cứu. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Ngữ văn lớp 12 - Bài: Tìm hiểu về ca dao dân ca Việt NamTÌMHIỂUVỀCADAODÂNCAVIỆTNAMLỚP12CĐBC1LàngquêViệtNam ởđâucũngvậy, ẩnchứatrongnóbaođiềugầngũivàthânthương.Mỗimộtmiềnquêđều có những câu hò điệu hát rất chung mà lại rấtriêng, mang âm hưởng của từng vùng miền. Tất cảcùng hoà vào câu thơ, giọng hát của những làn điệu,tạothànhdòngcadaodâncaviệtnamrấtđadạngvàphongphú.Tấtcảcácdântộctrênthếgiớisuốtmấynghìnnămquachỗnàocũngcócadaovàdânca.vìthếnóivềcadaodancacủamộtdântộchaycadaodâncanóichunglàvấnđềrấtlớn.Nótồntạirấtlâutừhàngnghìnnămtrước.Nhưcácnhàkhoahọcnghiêncứutrướcđâycáchọcgiảđãnói ca dao ra đời khi trong lòng mình có những điều muốnthểhiệnramuốnnóilên.Nhữngđiềuđóđượcgọilàcadao.Vìvậy,cóthểnóicadaodâncalàcủaquầnchúngnhândânsáng tác nên và họ có thể sáng tác trong bất cứ hoàn cảnhnào,tronglễhộitronglaođộngsảnxuất.Cáccâucadaorấtcóýnghĩakhôngchỉnóilênquanniệmtriếtlýcủangườiviệtnam,màđócònlàcâunóithểhiệntinhthầnđoànkết,gắnbó,thểhiệnsứcmạnhcủatậpthể,tìnhyêuthươngvợchồng,tìnhyêunamnữvớinhau. Đếnđâymậnmớihỏiđào Vườnhồngđãcóaivào haychưa Mậnhỏithìđàoxinthưa Vườnhồngcólốinhưng chưaaivàoTuycũnglàcâunói,giọngđiệucùngvớimộtcáchnóixuấtphát,nhưngkhôngphảicâucadaonàocũngcóthểtrởthànhdân ca và ngược lại. Ca dao người việt thường được cấutạo bằng hai câu lục bát, một thể thơ rất âm điệu tiếngviệt.Tuycadaoxuấtpháttronggiớibìnhdânnhưngnhiềucâu rất nên thơ và ý nghĩa đậm đà dễ xúc cảm nên đượcnhiềungườiđểtâmsưutầm.Câucadaotrênkhôngchỉnóivềcôngđứcsinhthành,giáodưỡngcủachamẹ.Màcònkhuyênnhủ,răndạymọingườiănởsaochođúngđạolàmcon.Bêncạnhđócũnglànhữngcâunóikhuyênrănvềquanhệgiữaanhem,bạnbè.Hoăccónhữngcâucangợitìnhyêulaođộngvàbiếttrântrọngnhữnggiátrịlaođộng • Anhemnhưchânnhư tay Nhưchimliềncánh,như câyliềncành. • Aiơibưngbátcơm đ ầy Dẻothơmmộthạtđắng caymuônphần.Chínhvìkhảnăngdểnói,dểtiếpthunêncadaođivàođờisốngcủangườidânmộtcáchrấttựnhiênvàtrongmọihoàncảnh.Trongmỗichúngtaaicũngcóquêhương,quêhươnglàcánhđồnglúathơmngát,luỹtrexanhtrãidàidọcbờđê.Haitiếngquêhươngnghesaothậtthânthươnglànơichônnhaucắtrốn,nơiđãnuôidưỡngtatrưởngthành.Khinóiđếndâncachúngtakhôngthểquênnhữnglờirucònthiếtthatriềumếnquatiếngầuơmẹrucon,haynhữngđiệuhòquêhương.Nhữnghìnhảnhcủamiềnquêyêudấucủabiểnrộngnoncaocủagiólàocátcháynhữngngườimẹnămthángtảotầnmộtnắnghaisươngnuôidayconkhônlớn.Lấynguồncảmhứngtừthựctếcuộcsống,cadaodâncađượcsángtạonênđólà,đólàlờiăntiếngnóicủaôngchatatíchluỹtừngànđời.GiốngnhưđạithihàoMacxingockiđãnhậnđịnh:“Conngườikhôngthểsốngmàkhôngvuisướngđược.Họphảibiếtcườiđùa,họsángtạonênnhữngbàihátvuitươi,họthíchnhảymúa”Bởivậycadaodâncalàsảnphẩmhoátinhcầnthiếtđốivớimỗidântộcnóichungvaconngườinóiriêng.TrongcâuhátrucủangườimẹThanhHoácâucadao“Gừngcaymuốimặnxinđừngquênnhau”.Nhưmộtlờinhắnnhũcủangườimẹvớiđứaconthơvềtìnhnghĩaởđờiphảiănởthuỷchungtrướcsaunhưmột,đầyắptìnhthươngvàtìnhngười:“trướchếttôixinnóivềlờichào,ngườiviệtnamrấtcoitronglờichào.Ngườitathườngnói“tiếngchàocaohơnmâmcỗ”.Trongcadaothìtiếngchàokhôngchỉnóilênphéplịchsựcủaconngườiviệtnammàtiếngchàocònlàcáicớđểnhữngđôitraigáilàmquennhauđólànhữnglờichàobấtduyêntrongvănhoádângian.Vídụ:GặpnhauănmộtmiếngtrầuMairađườngcáigặpnhautachàoDùaichobạcchotiềnChẳngbằngtrôngthấychànghômnayCôkiacắtcỏbênsôngCómuốnănnhãnthìlồngsangđâySangđâyanhnắmcổtayAnhhỏicâunàyanhláycôchăngĐêmquachớpbểmưanguồnHoỉngườitrikỷcóbuồnhaykhông?CábuồncálộitungtăngEmbuồnembiếtđãiđăngcùngaiConngườiluôncónhữnghoàibãovươntớicáihaycáiđẹpcáithanhtaocủacuộcsốnglàchânthiệnmỹ,chonêncadao dâncakhôngchỉlànhữngbàihátngắndài,vần,vècâuchữtrầmbỗngdudươngđểquênnguôicảnhbuồntẻtrốngtrảimàthưctếnộidungýnghĩacònmangtínhnhânvănsâusắc. “Côngchanhưnúitháisơn Nghĩamẹnhưnướctrongnguồnchảyra Mộtlòngthờmẹkínhcha Chotrònchữhiếumớilàđạocon”Vớinộidungtruyềntảirấtđadạngvàphongphúđờisốngxãhộinênởmỗichủđề,mỗilĩnhvựcchúngtacóthểthấyvôvànnhữngcâuhòlốinóirấtmộcmạcdễhiểu.NhàvănNguyễnĐìnhThiđãnhậnxétrằngcadaoViệtNambắtnguồntừtinhthầnhamsống,hamđấutranhvuivẻ.Nónhưmộtnguồnnhựasốngđểnuôidưỡngtâmhồntrẻthơ,chấpcánhchothếhệtươnglainhữnghoàibãolớnvềcuộcsốngthiênnhiênconngười.NhưvậycóthểnóicadaodâncaViệtNamlàmộtkhotàngvănhoá,trithứcdângianphảnánhnhữngphongtụctậpquán,tâmtưnguyệnvọngcủaconngườiViệtNamtạothànhmộthệthốnghìnhảnhthiênnhiên,conngườivàlaođộngcùnghoàquyệnvàonhautaodựngnêncáchnghĩcáchcảmvềcuộcsống,thiênnhiênconngườirấtViệtNam. ...