Bài giảng Nguyên tắc, phương pháp chữa bệnh bằng thuốc theo y học cổ truyền

Nguyên tắc, phương pháp chữa bệnh bằng thuốc lục tắc, bát pháp là những nội dung chính trong bài giảng "Nguyên tắc, phương pháp chữa bệnh bằng thuốc theo y học cổ truyền". Mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài giảng để có thêm tài liệu phục vụ nhu cầu học tập và nghiên cứu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Nguyên tắc, phương pháp chữa bệnh bằng thuốc theo y học cổ truyền Nguyªn t¾c, ph­¬ng ph¸p ch÷a bÖnh b»ng thuèc (lôc t¾c, b¸t ph¸p) A­ Ng uyªn t¾c  c h÷a bÖnh (lôc t¾c): 1­TrÞ b Önh c Çu kú b ¶n • (ch÷a bÖnh ph¶i t×m gèc bÖnh) • Gèc bÖnh: Nguyªn nh©n chÝnh g©y bÖnh (néi, ngo¹i nh©n) • Néi nh©n lµ quan träng • Phï chÝnh khu tµ. 2- Tiª u, b ¶n, hâan c Êp • (ch÷a bÖnh ph¶i cã ngän, gèc, ho·n cÊp) • Gèc: Nguyªn nh©n chÝnh g©y bÖnh, ngän lµ triÖu chøng. • CÊp trÞ ngän, ho·n trÞ gèc. • Kh«ng ho·n, kh«ng cÊp tiªu b¶n cïng trÞ. 2/08 1 3­ Cã b æ , c ã t¶:  h­ th×bæ, thùc th×t¶, cã sù kÕt hîp bæ t¶. 4­ §ãng  m ë (khai h¹p, b×nh nam bæ b¾c): • Øa ch¶y, ®i tiÓu Ýt muèn cÇm Øa ch¶y ph¶i lîi tiÓu. • ¢m h­: bæ ©m kÕt hîp thanh nhiÖt. 5­ Ph¶i c ã s ¬ trung , m ¹t (ch÷a bÖnh ph¶i cã giai ®o¹n) • VD: BÖnh truyÒn nhiÔm («n bÖnh): giai ®o¹n ®Çu (phÇn vÖ) ph¸t h·n thanh nhiÖt; giai ®o¹n tßan ph¸t, tµ, chÝnh khÝ ®Êu tranh, ph¶i võa bæ võa t¶, giai ®o¹n phôc håi bæ lµm chÝnh. 2/08 2 6­ ChÝnh trÞ v µ p h¶n trÞ: • ChÝnh trÞ (nghÞch trÞ): Dïng thuèc t¸c dông ng­îc l¹i triÖu chøng • VD: nhiÖt sèt cao dïng thuèc thanh nhiÖt ®Ó ch÷a. • Ph¶n trÞ (tßng trÞ): Dïng thuèc t¸c dông cïng víi triÖu chøng (bÖnh ch©n gi¶) • VD: nhiÔm trïng g©y sèt cao (ch©n nhiÖt), sèt cao nhiÔm ®éc g©y trôy m¹ch ngo¹i biªn ch©n tay l¹nh (gi¶ hµn) dïng thuèc hµn l­¬ng ®Ó ch÷a. 2/08 3 B­ B¸t ph¸p (8 ph­¬ng ph¸p dïng thuèc uèng trong) B¶ng tãm t¾t b¸t ph¸p Ph¸p T¸c dông øng dông 1. H∙n Lµm ra må - Ch÷a bÖnh ë phÇn biÓu h«i, ®­a tµ - C¶m m¹o phong hµn, phong nhiÖt khÝ ra - §au d©y ngo¹i biªn, co cøng c¬ ngoµi - DÞ øng ngøa, sëi - Phong thÊp, Phong thñy - BiÓu lý cïng gi¶i, mÊt n­íc nhiÒu kh«ng dïng - Thuèc: T©n «n, t©n l­¬ng 2. Thæ G©y n«n, - Ngé ®éc thøc ¨n, thuèc ®éc thøc ¨n cßn ë d¹ dµy 2/08 4 3. H¹ TÈy, nhuËn -T¸o bãn; ¤n nhiÖt t¹i tr­êng ®­a chÊt ø -Phï thòng; Hoµng ®¶n ®äng, tµ -TÝch trÖ ®å ¨n mµ tiÓu ®¹o kh«ng khÝ ra ngoµi khái. b»ng ®¹i - Thuèc: T¶ h¹, nhuËn h¹(hµn h¹, nhiÖt tiÖn h¹) - Kh«ng dïng cho phô n÷ cã thai, ng­êi mÊt n­íc, gÇy yÕu 4. Hßa Hßa gi¶i, ­B¸n biÓu b¸n lý (lóc sèt lóc rÐt) hßa ho·n, ­Can tú, can vÞ bÊt hßa ®iÒu hßa ­Dinh vÖ bÊt hßa ­Thuèc: gi¶i biÓu, hµnh khÝ, häat huyÕt, thanh nhiÖt 5. ¤n Lµm Êm, ­Tú vÞ h­ hµn; ThËn d­¬ng h­ lµm nãng ­Tho¸t d­¬ng bªnh trong ­Kh«ng dïng: Ch©n nhiÖt gi¶i, hµn, ©m h­, t©n dÞch hao tæn 2/08 - Thuèc: trõ hµn, bæ d­¬ 5ng 6. Thanh Lµm m¸t, ­T¶ háa lµm l¹nh bªn ­L­¬ng huyÕt trong ­ Gi¶i ®éc; Trõ thÊp nhiÖt; Gi¶i thö ­Kh«ng dïng: Tú vÞ h­ Øa ch¶y Thuèc: thanh nhiÖt, gi¶i biÓu nhiÖt 7. Tiªu Lµm mÊt ®i, ­Hµn, nhiÖt, ®µm, thùc, khÝ, huyÕt tan ®i ®µm Èm tÝch trÖ ­KhÝ nghÞch, uÊt kÕt ­Tr­ng hµ tÝch tô ­Thuèc: Hµnh khÝ häat huyÕt, tiªu ®¹o, t¶ h¹, lîi thñy, thanh nhiÖt, t¸n hµn ­Kh«ng dïng cho phô n÷ cã thai 8. Bæ   Båi bæ l¹i - ¢m, d­¬ng, khÝ, huyÕt h­. phÇn thiÕu - Thuèc bæ ©m, bæ khÝ, bæ huyÕt, hôt suy gi¶m bæ d­¬ng 2/08 6 Chó  ý:  • Tïy theo chøng bÖnh mµ phèi hîp c¸c ph¸p ®Ó ®iÒu trÞ. vÝ dô: • Hµn- H¹ cïng dïng ch÷a sèt, ®au ®Çu( biÓu), kÌm theo bông tr­íng ®au, t¸o bãn • C«ng- Bæ cïng dïng( Bµi thanh dinh thang): Thanh nhiÖt +d­ìng ©m • Tiªu bæ cïng dïng: (ChØ thùc tiªu bÜ hßan) Tiªu bÜ+KiÖn tú 2/08 7 ...