Bài giảng Nhân học răng: Chương mở đầu - NGND.GS.BS. Hoàng Tử Hùng

Bài giảng Nhân học răng - Chương mở đầu: Đại cương nhân học răng trình bày một số định nghĩa, lịch sử nhân học răng, phạm vi và phương pháp nghiên cứu chung, thuật ngữ và ký hiệu, một số qui luật hình thái răng và đặc trưng chủng tộc của bộ răng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Nhân học răng: Chương mở đầu - NGND.GS.BS. Hoàng Tử HùngNHÂN H C RĂNG Dental Anthropology NGND., GS. BS. Hoàng T Hùng tuhung.hoang@gmail.com www.hoangtuhung.comCHƯƠNG M Đ U: Đ I CƯƠNGNHÂN H C RĂNG www.hoangtuhung.com DÀN BÀIM t s đ nh nghĩaL ch s nhân h c răngPh m vi và phương pháp nghiên c u chungThu t ng và ký hi uM t s qui lu t hình thái răngĐ c trưng ch ng t c c a b răng www.hoangtuhung.com M TS Đ NH NGHĨANhân h c hình thái nghiên c u tính đa d ng hình thái c a các c ng đ ng ngư i theo th i gian và không gianNhân h c răng là m t phân ngành, m t chuyên khoa sâu c a nhân h cNhân h c răng nghiên c u các đ c đi m nhân h c hình thái và nhân h c văn hóa th hi n trên b răng ngư i www.hoangtuhung.com Đ NH NGHĨANhân h c răng (nghĩa r ng) là m t lãnh v c g m nhi u chuyên khoa:• S phát tri n c a b răng t giai đ an m m, r i lo n phát tri n răng…(mô phôi, di truy n)• Hình thái h c răng: kích thư c và đ c đi m mô t (gi i ph u) và qui lu t phát tri n hình thái• Sinh lý, b nh lý răng và h th ng nhai: s ăn kh p, mòn răng, m t răng…(sinh h c, b nh h c)• Các tác đ ng c a con ngư i lên b răng vì lý do tín ngư ng, th m m …(văn hóa: phong t c, tín ngư ng…) www.hoangtuhung.com Vì sao b răng tr thành đ i tư ng nghiên c u c a Nhân h c?1. Đ c đi m hình thái răng (kích thư c&mô t ) đư c quy t đ nh b i di truy n2. T khi đư c xác l p, hình th răng không thay đ i3. Nh ng thay đ i c a b răng trong quá trình t n t i ph n ánh các khía c nh văn hóa: t p tính, l i s ng, tín ngư ng…4. Răng t n t i lâu trong lòng đ t, là b ph n d hóa th ch c a cơ th5. Răng ph n ánh quá trình vi ti n hóa ngư i (micro evolution) www.hoangtuhung.com6. Vđ S d ng m u hàm/răng trong nghiên c uDental anatomy vs. Dental morphology• Gi i ph u răng: mô t hình thái chu n/ bình thư ng/ ph bi n (normative form) – Thí d : Đ c đi m nhóm (class trait), – Đ c đi m cung (arch trait): thư ng là nh ng đ c đi m gi i ph u chung c a lòai ngư i• Đ c đi m riêng (type trait) v a mang đ c đi m t ng quát, có th có đ c đi m ch ng t c• Các “bi n th ” (morphological variants) mang đ c trưng ch ng t c và cá th … www.hoangtuhung.comDental anatomy vs. Dental morphologyCó hai lo i “bi n th ” (morphological variants)…1- Các sai khác l n t m u cơ b n (major deviations from basic pattern): Răng dính nhau, răng sinh đôi, th a răng, thi u răng, răng c i nh trên 3 múi, 3 chân…2- Các sai khác chi ti t (minor deviations) thư ng là nh ng đ c đi m đáng chú ý v ti n hóa, nhân h c: m u rãnh, s múi… www.hoangtuhung.com L CH SNHÂN H C RĂNG www.hoangtuhung.com L CH S NHÂN H C RĂNGTh k XIX m t s nhà GPRvà nhân h c đã mô t cácnét hình thái và lưu ýs liên quan v i các ch ng t c:• Georg von Carabelli (1842) mô t “núm ph ” & ch ra m i liên quan v i ch ng t c Europoid Georg von Carabelli (1815 – 1950) www.hoangtuhung.com L CH S NHÂN H C RĂNG• Flower (1885) : s khác bi t v kích thư c răng gi a các ch ng t c, so sánh kích thư c răng gi a các nhóm ch ng t c ngư i hi n đ i. Sir William Henry Flower www.hoangtuhung.com (1831 – 1899) L CH S NHÂN H C RĂNG• Batujeff (1898) đã nghiên c u núm Carabelli và đưa ra nh ng s li u th ng kê đ u tiên*.• De Terra (1905) nghiên c u răng c a 60 nhóm thu c các ch ng t c khác nhau và là ngư i đ t c t m c kh i đ u cho s phát tri n sau này c a nhân h c răng*BATUJEFF, W.:Carabellis Hockerchen und andere unbestandige Hocker der oberen Mahlzahne beim Menschen und den Affen, Bull. Acad. Imp. Sci., Petersbourg, pp. 93, 1896. www.hoangtuhung.com L CH S NHÂN H C RĂNG• Ales Hrdlicka (1920) mô trăng c a hình x ng,phân lo i m c đ vàch ra s g n gũi gi a Asians & American indians Ales Hrdlicka (1869 – 1943) www.hoangtuhung.comL CH S NHÂN H CRĂNG•W.K. Gregory (1922) quan sátnh ng nét hình thái có giá tr :RCHX, s múi RCLHTvà HD,m u rãnh RCLHD (bao g mm u Dryopithecus Y5),núm Carabelli.•A.A. Dahlberg: th c hi n17 m u giúp đánh giám c đ đ c đi m mô t ,đư c C.G.Turner II phát tri n A.A. Dahlberg (1908 – 1993) www.hoangtuhung.com L CH S NHÂN H C RĂNG• Nh ng năm 30 c a TK XX,F. Weidenreich nghiên c us và răng Homo erectus,đưa ra nh ng k t lu n quantr ng v m i liên h v irăng ngư i hi n đ i:“Sina ...