Bài giảng Nhập môn lập trình: Chương 2 - Trường Đại học Ngoại ngữ - Tin học, TP.HCM

Bài giảng Nhập môn lập trình: Chương 2 Giới thiệu về thuật toán, cung cấp cho người đọc những kiến thức như: Khái niệm Thuật toán (algorithm); 5 đặt tính quan trọng của thuật toán; Biến (variable); Phép gán (assignment); Sơ đồ khối (flowchart);... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Nhập môn lập trình: Chương 2 - Trường Đại học Ngoại ngữ - Tin học, TP.HCM Click to edit Master subtitle style GIỚI THIỆU VỀ THUẬT TOÁN Khoa Công nghệ thông tin, HUFLIT NỘI DUNG Khái niệm Thuật toán (algorithm) 5 đặt tính quan trọng của thuật toán Biến (variable) Phép gán (assignment) Sơ đồ khối (flowchart) Hướng dẫn vẽ sơ đồ khối bằng Microsoft Visio Thời gian Thực hành KHÁI NIỆM THUẬT TOÁN (ALGORITHM) Khái niệm Thuật toán Thuật toán (algorithm): Thuật toán là dãy các bước logic để giải quyết bài toán Ví dụ 1: Bài toán Đổi chổ Cho 2 cốc nước: • Cốc A đựng nước cam  • Cốc B đựng nước chanh Cốc A Cốc B Hãy chỉ ra một số bước để • Cốc A đựng nước chanh • Cốc B đựng nước cam Khái niệm Thuật toán Thuật toán Đổi chổ Bước 1. [Lấy thêm cốc]. Lấy thêm 1 cốc C Bước 2. [A sang C]. Đổ từ cốc A sang cốc C Bước 3. [B sang A]. Đổ từ cốc B sang cốc A Bước 4. [C sang B]. Đổ từ cốc C sang cốc B Cốc A Cốc B Cốc C Khái niệm Thuật toán Ví dụ 2: Giải phương trình bậc 2 Cho 3 số thực a, b, c  .  Hãy chỉ ra các bước để giải phương trình bậc 2 Khái niệm Thuật toán Thuật toán Giải phương trình bậc 2 Bước 1. [Tính delta].  Bước 2. [Xét dấu delta]. • Nếu ∆ 0 thì ∆ – Thông báo phương trình có 2 nghiệm , • Ngược lại (∆ 0) – Nếu ∆ 0 thì ta có nghiệm kép – Ngược lại (∆ 0) thì ta có phương trình vô nghiệm Khái niệm Thuật toán Ví dụ 3: Bài toán tìm Ước số chung lớn nhất Cho 2 số nguyên m, n. Tìm ước số chung lớn nhất,  tức là số nguyên lớn nhất mà cả m và n đều chia hết Euclid là nhà toán học lỗi lạc thời cổ Hy Lạp Sống vào thế kỉ thứ 3 TCN Ông được mệnh danh là “Cha đẻ của Hình học' Khái niệm Thuật toán Thuật toán Euclid Bước 1. [Tìm số dư]. Chia m cho n, gọi r là số dư Bước 2. [Có phải số dư bằng 0]. Nếu r=0 thì dừng thuật toán, n là kết quả Bước 3. [Giản lược].  • Đặt m = n • Đặt n = r • Quay lại Bước 1 Khái niệm Thuật toán Bài tập thực hành: Tìm hiểu và Bám sát từng bước của thuật toán Euclid với m=119, n=544 Chú ý: Sinh viên làm trên file excel BIẾN  (VARIABLE) Biến Biến (variable):  Biến là một cái tên tham chiếu đến một giá trị Nhận xét: Biến tham chiếu đến giá trị còn gọi là biến chứa giá trị Tại từng thời điểm, biến sẽ có một giá trị (value) cụ thể Quy định đặt tên biến: tên biến là 1 dãy ký tự không chứa khoảng cách Ví dụ: a, b, c,  ,  , phu, delta, linhcanh, … PHÉP GÁN (ASSIGNMENT) Phép gán Phép gán (assignment) Phép gán là phép toán dùng để thay đổi giá trị của biến Cú pháp: tenbien = biểu thức toán Ví dụ: x = 2 y = x y = x+3 Phép gán Thao tác “tăng n lên một giá trị” n  = n + 1 Phép gán Bài tập thực hành: Cho biết giá trị của các biến bởi dãy thao tác sau Chú ý: Sinh viên làm bài trên file excel Một bước của thuật toán Như vậy, mỗi bước trong thuật toán (trong lập trình) thường gồm: Biến, Phép gán Phép toán: cộng +, trừ ‐, nhân *, chia /,  chia lấy phần nguyên, chia lấy phần dư, lấy căn. Phép kiểm tra đúng hay sai (nếu … thì … ngược lại…) Bài tập thực hành Sử dụng các phép toán trên để làm bài tập sau Bài 1. Cho 2 biến a, b. Hãy chỉ ra các bước để đổi giá trị của biến a và b cho nhau Bài 2. Cho 3 số nguyên a, b, c. Hãy chỉ ra các bước để tìm giá trị x là giá trị lớn nhất của 3 số này. Bài 3. Cho 3 số nguyên a, b, c. Hãy chỉ ra các bước để tìm giá trị x là giá trị nhỏ nhất của 3 số này. Chú ý: Sinh viên có thể làm bài trên file excel 5 ĐẶC TÍNH QUAN TRỌNG CỦA  THUẬT TOÁN 5 Đặc tính quan trọng của thuật toán 5 đặc tính quan trọng của thuật toán: Tính Hữu hạn Tính Xác định Tham số đầu vào Tham số đầu ra Tính Hiệu quả