Bài giảng Những Nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 2 - Phép biện chứng duy vật giới thiệu tới các bạn về các hình thức cơ bản của phép biện chứng; những nguyên lý của phép biện chứng duy vật; những cặp phạm trù cơ bản của phép biện chứng duy vật; các quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật; lý luận nhận thức duy vật biện chứng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Những Nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 2 - TS. Bùi Xuân Thanh 1 TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP HCM I. CÁC HÌNH THỨC CƠ BẢN CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG 1 2 3 Phép biện Phép chứng Phép biện biện chất phác chứng chứng thời cổ duy tâm duy vật đại 2 TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP HCM II. NHỮNG NGUYÊN LÝ CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT 1. Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến a) Khái niệm mối liên hệ Liên hệ là sự tác động qua lại lẫn nhau, thâm nhập vào nhau và chuyển hóa lẫn nhau giữa các mặt trong cùng một sự vật, hiện tượng, hoặc giữa các sự vật, hiện tượng với nhau TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP HCM 3 1. Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến b) Tính chấ b) Tính ch t củ ất c a các mố ủa các m i liên hệ ối liên h ệ Tính khách Tính đa dạng, quan Tính phổ biến phong phú TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP HCM 4 1. Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến Vì mối liên hệ có tính khách quan và tính phổ biến nên trong hoạt động nhận thức và c) Ý nghĩa trong thực tiễn chúng ta cần phải có quan điểm toàn diện. phương pháp luận Tính chất đa dạng, phong phú của các mối liên hệ đòi hỏi trong hoạt động nhận thức và thực tiễn cần phải có quan điểm lịch sử cụ thể. TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP HCM 5 2. Nguyên lý về sự phát triển a) Khái niệm phát triển Phát triển là vận động đi lên theo ba khả năng: từ trình thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp và từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn Phát triển từ vượn thành người Tăng dân số TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP HCM 6 b) Các tính chất của sự phát triển Tính khách quan Tính phổ biến Tính đa dạng, phong phú Phát triển của kỹ thuật và ứng dụng Tăng trưởng Khoảng 7 Hàng vạn năm Cuối TK XX 2. Nguyên lý về sự phát triển c) Ý nghĩa phương pháp luận Trong hoạt động nhận thức và thực tiễn chúng ta cần phải tôn trọng quan điểm phát triển Lôgích biện chứng đòi hỏi phải xét sự vật trong sự phát triển, trong sự tự vận động… trong sự biến đổi của nó. V.I.Lênin TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP HCM 8 III. NHỮNG CẶP PHẠM TRÙ CƠ BẢN CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP HCM 9 III. NHỮNG CẶP PHẠM TRÙ CƠ BẢN CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT 1.Quan niệm chung về phạm trù Phạm trù triết a) Phạm trù và học rộng hơn phạm trù triết học phạm trù các nghành khoa học cụ thể b) Bản chất của Là hình ảnh chủ quan của thế giới phạm trù khách quan ại học Kinh tế TP HCM TS. Bùi Xuân Thanh Đ10 2. Cái riêng và cái chung a) Định nghĩa cái riêng, cái chung, cái đơn nhất b) Mối quan hệ biện chứng giữa cái riêng và cái chung * Cái chung và cái riêng tồn tại trong sự thống nhất hữu cơ với nhau TS. Bùi Xuân Thanh Đại học Kinh tế TP HCM 11 2. Cái riêng và cái chung b) Mối quan hệ biện chứng giữa cái riêng và cái chung * Cái chung là cái bộ phận, cái riêng là cái toàn thể Cái Cái Chuyển hóa ...