Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin: Chương 4 - TS. Nguyễn Văn Ngọc

Chương 4 trình bày về học thuyết giá trị với các nội dung như sau: Điều kiện ra đời, đặc trưng và ưu thế của sản xuất hàng hóa; hàng hóa; tiền tệ; quy luật giá trị;... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm bắt các nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin: Chương 4 - TS. Nguyễn Văn Ngọc PHẦN THỨ HAI HỌC THUYẾT KINH TẾCỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNINVỀ PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT TƯ BẢN CHỦ NGHĨA Người biên sọan: TS NGUYỄN VĂN NGỌC CÁC CHƯƠNG TRONG PHẦN HAIChương 1: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊChương 2: HỌC THUYẾT KINH TẾ GIÁ TRỊ THẶNG DƯChương 3: HỌC THUYẾT KINH TẾ VỀCHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN VÀCHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN NHÀ NƯỚC CHƯƠNG IVHỌC THUYẾT GIÁ TRỊ Người biên soạn: TS Nguyễn Văn NgọcI/ ĐIỀU KiỆN RA ĐỜI, ĐẶC TRƯNG VÀ ƯUTHẾ CỦA SẢN XUẤT HÀNG HÓA1/ Điều kiện ra đời và tồn tại của sản xuấthàng hóa. Để sống, Sử dụng sản trước hết phẩm tự nhiên con người phải có cái SX tự cấp ăn,mặc, tự túc ở… Tạo ra sản phẩm: sản xuất SX HÀNG Sản HÓA xuất GiẢN TBCN ĐƠN hàng hóa Hai điềukiện ra đời sảnxuất hàng hóa Một là: Cósự phân cônglao động xã hội,tức là có sựchuyên môn hóasản xuất vàtrong xã hội xuấthiện nhu cầutrao đổi sảnphẩm. Hai là: sự táchbiệt tương đối về mặtkinh tế của nhữngngười sản xuất docác quan hệ sở hữukhác nhau quy định. Những ngườisản xuất vừa tách biệtlại vừa gắn bó vớinhau trong một hệthống nên phải traođổi mua bán vớinhau.2/ Đặc trưng và ưuthế của sản xuấthàng hóa. + Vì sản xuấthàng hóa là để thỏamãn nhu cầu thịtrường và chính sựgia tăng nhu cầu củathị trường đã trởthành động lực thúcđẩy sản xuất pháttriển.+ Tính năng động trong sản xuất rất cao và chínhsự cạnh tranh này làm cho lực lượng sản xuấtphát triển mạnh mẽ.+ Sự phát triển của sản xuất xã hội làm cho giaolưu kinh tế, văn hóa phát triển, tạo điều kiện nângcao đời sống vật chất và tinh thần trong nhân dânHạn chế: - Phân hóa giàunghèo- Tiềm ẩn khả năngkhủng hoảng kinh tế -xã hội.II/ HÀNG HÓA1/ Hàng hóa và haithuộc tính của hànghóa a/ Khái niệm hànghóa Hàng hóa là sảnphẩm của lao động, nócó thể thỏa mãn nhữngnhu cầu nhất định nàođó của con người thôngqua trao đổi mua bán.Vì sao khi nghiên cứu CNTBMác lại xuất phát từ hàng hóa? Có bí ẩn gì trong - Hàng hóa là hình thái lượngbiểu hiện phổ biến nhất của của hàng hóa này haycải trong xã hội tư bản. không ? - Hàng hóa là tế bào kinhtế trong đó chứa đựng mọimầm móng mâu thuẫn củaCNTB - Phân tích hàng hóa làphân tích cái cơ sở của tất cảcác phạm trù chính trị kinh tếhọc của PTSX TBCN.b/ Hai thuộc tính của hànghóa: Đó là giá trị sử dụng vàgiá trị Giá trị sử dụng là côngdụng của hàng hóa thỏa mãnnhu cầu người tiêu dùng mộtcách trực tiếp (tư liệu sinhhọat) hay gián tiếp (tư liệusản xuất) Một hàng hóa có nhiềugiá trị sử dụng và số lượngnày được phát hiện dần dầntrong quá trình phát triển của TƯ TƯ LiỆU LiỆU SINH SẢN XUẤT HỌATkhoa học kỹ thuật. Giá trị sử dụngdo thuộc tính tựnhiên của hàng hóaquy định, vì vậy nó làmột phạm trù vĩnhviễn Giá trị sử dụngcủa hàng hóa đượcthể hiện trong tiêudùng, bất kể hìnhthái xã hội của củacải đó là như thếnào. Trong kinh tế hàng hóa, giá trị sử dụng làcái mang giá trị trao đổi. Vì, một vật muốn trởthành hàng hóa thì giá trị sử dụng của nó phải làvật được sản xuất ra để bán, để trao đổi, cũng cónghĩa là vật đó phải có giá trị trao đổi. Giá trị của hànghóa là gì? Trước hết, cần biếtrằng hàng hóa sở dĩ traođổi với nhau được là vìchúng có điểm chung làsức hao phí lao độngcủa con người để tạora hàng hóa đó. Vì vậy,trao đổi hàng hóa chínhlà trao đổi hao phí sứclao động được ẩn dấutrong hàng hóa. Giá trị củahàng hóa là laođộng xã hội củangười sản xuất kếttinh trong hànghóa. Chỉ có haophí lao động đượckết tinh trong hànghóa mới được coilà giá trị. Giá trị là mộtphạm trù lịch sử c/ Mối quan hệ giữa hai thuộc tính của hàng hóa. Chúng có sự thống nhất của những mặt đốilập: + Tính thống nhất thể hiện ở: Giá trị là nộidung, là cơ sở của giá trị trao đổi; còn giá trị traođổi là hình thức biểu hiện của giá trị ra bên ngòai. + Sự đối lập thểhiện ở: người bán chủyếu chú ý đến giá trịcòn người mua lại chú ýđến giá trị sử dụng. Như vậy, quá trìnhthực hiện giá trị tách rờiquá trình thực hiện giátrị sử dụng: giá trị thựchiện trước, sau đó giá trịsử dụng mới được thựchiện. GIÁ TRỊ GIÁ TRỊ SỬ DỤNG SỨC LAO ĐỘNG CÔNG DỤ ...