Bài giảng Những vấn đề của xã hội đại cương - Trường Cao đẳng Cộng đồng Kon Tum

Bài giảng Những vấn đề của xã hội đại cương được biên soạn gồm các nội dung chính sau: Những vấn đề chung về thời đại ngày nay; xu thế hòa bình, hợp tác và phát triển trên thế giới hiện nay; toàn cầu hóa và chủ trương hội nhập quốc tế của Việt Nam; những vấn đề toàn cầu cấp bách hiện nay;...Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Những vấn đề của xã hội đại cương - Trường Cao đẳng Cộng đồng Kon Tum TRƯỜNG CAO ĐẲNG CÔNG ĐỒNG KON TUM KHOA CƠ BẢN TỔ BỘ MÔN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ -------------------------------- BÀI GIẢNGNHỮNG VẤN ĐỀ CỦA XÃ HỘI ĐƯƠNG ĐẠI (Issues of Contemporary Age) Biên soạn: ThS. Nguyễn Quang Khải KON TUM - 2018 1 Chương 1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THỜI ĐẠI NGÀY NAY 1.1. Quan niệm về thời đại và thời đại ngày nay 1.1.1. Quan niệm về thời đại Tuỳ thuộc vào thế giới quan, lợi ích giai cấp hoặc góc độ nhìn nhận, đãtừng xuất hiện cách phân chia thời đại khác nhau, hàm chứa những quan niệmphong phú về thời đại. Thời đại là khái niệm dùng để phân kỳ lịch sử trong tiến trình phát triểncủa lịch sử xã hội loài người theo những nội dung và tiêu chí nhất định. Thời đại là thời kỳ lịch sử nhất định thể hiện những đặc trưng khác vềchất so với thời kỳ lịch sử trước đó và được đánh dấu ở một mốc lịch sử nhấtđịnh. Quan điểm của C. Mác, Ph. Ăngghen và tư tưởng cơ bản của V.I. Lêninvề thời đại. Hiện nay, chúng ta nhận thức về thời đại trên nền tảng học thuyết mác-xítvề về thời đại. 1.1.2. Quan niệm về thời đại ngày nay - “Thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội mở đầu bằngCách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại năm 1917, là thời đại đấu tranh cho thắnglợi của hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội (CNXH) gắn liềnvới cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại, tạo ra những tiền đề vậtchất - kỹ thuật và xã hội ngày càng đầy đủ cho việc chuyển lên CNXH”. - Nội dung căn bản của thời đại ngày nay là thời đại quá độ từ CNTB lênCNXH, mở đầu bằng cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga (1917). - Tính chất của thời đại ngày nay là đấu tranh dân tộc, đấu tranh giai cấptiếp tục diễn ra gay gắt với nội dung và hình thức mới. - Thời đại ngày nay đã và đang vận động qua 4 giai đoạn: + Từ năm 1917 đến kết thúc Chiến tranh thế giới thứ II (1945). + Sau Chiến tranh thế giới thứ II (1945) đến cuối 1970s. - Từ cuối những năm 70 đến đầu 1990s. - Giai đoạn hiện nay. 1.2. Đặc điểm, mâu thuẫn và xu thế vận động của thế giới trong giaiđoạn hiện nay 2 1.2.1. Những đặc điểm trong giai đoạn hiện nay của thời đại - Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại. - Toàn cầu hóa kinh tế. - Trật tự thế giới và cục diện thế giới mới đang hình thành. - Cuộc đấu tranh giai cấp và đấu tranh dân tộc vẫn tiếp diễn, ngày cànggay gắt. - Nhân loại đang đứng trước những vấn đề toàn cầu cấp bách. - Các nước với chế độ xã hội và trình độ phát triển khác nhau. - Khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Đông Nam Á. 1.2.2. Những mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu trong giai đoạn hiện naycủa thời đại - Mâu thuẫn giữa chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa tư bản. - Mâu thuẫn giữa giai cấp vô sản và giai cấp tư sản. - Mâu thuẫn giữa các nước đang phát triển và chậm phát triển với cácnước tư bản phát triển. - Mâu thuẫn giữa chủ nghĩa tư bản với nhau. 1.2.3. Xu thế vận động của thế giới trong giai đoạn hiện nay của thờiđại - Hoà bình, hợp tác và phát triển là xu thế lớn. - Toàn cầu hóa là xu thế khách quan. - Các dân tộc nâng cao ý thức độc lập tự chủ, tự lực, tự cường, đấu tranhchống sự áp đặt và can thiệp. - Các nước xã hội chủ nghĩa, các đảng cộng sản và công nhân, các lựclượng cách mạng, tiến bộ trên thế giới. - Các nước có chế độ chính trị - xã hội khác nhau. 3 Chương 2. XU THẾ HÒA BÌNH, HỢP TÁC VÀ PHÁT TRIỂN TRÊN THẾ GIỚI HIỆN NAY 2.1. Những nhân tố khách quan quy định tính tất yếu của xu thế hòabình, hợp tác và phát triển - Cuộc cách mạng khoa học - công nghệ. + Thúc đẩy nhanh sự phát triển kinh tế. + Nền kinh tế thị trường phát triển ngày càng hiện đại nhưng vẫn tồntại những mâu thuẫn, khủng hoảng. + Biến đổi sâu sắc mọi mặt của đời sống xã hội và nâng cao chấtlượng cuộc sống con người. - Toàn cầu hóa trở thành xu thế tất yếu và ngày càng mạnh mẽ đãcuốn hút vác quốc gia, dân tộc vào nhịp sống chung toàn thế giới. + Cơ sở kinh tế. + Sự phụ thuộc lẫn nhau và tự do hóa thương mại tiềm ẩn những rủiro kinh tế và chính trị. - Trật tự thế giới mới hình thành ngày càng rõ nét. + Cơ sở xác lập. + Hình thành cục diện mới. - Những vấn đề toàn cầu, vấn đề toàn cầu mới. + Những vấn đề toàn cầu mới. + Giải quyết. 2.2. Nội dung và những biểu hiện chủ yếu của xu thế hòa bình, hợptác và phát triển ...