Bài giảng Phân tích chi phí lợi ích (Phần 2): Chương 1 - ThS. Ngô Minh Nam

Bài giảng "Phân tích chi phí lợi ích (Phần 2)" Chương 1: Cơ sở kinh tế học của phương pháp phân tích chi phí lợi ích (CBA), cung cấp cho người học những kiến thức như cơ sở kinh tế học phúc lợi của CBA; cơ sở đạo đức của CBA; mục tiêu kinh tế trong Phân tích CBA; tối ưu Pareto; thị trường cạnh tranh hoàn hảo;...Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Phân tích chi phí lợi ích (Phần 2): Chương 1 - ThS. Ngô Minh Nam Phần2Chương1:Cơsởkinhtếhọccủaphương phápphântíchchiphílợiích(CBA)CơsởkinhtếhọcphúclợicủaCBAMụctiêukinhtếtrongPhântíchCBATốiưuParetovàcáckháiniệmvềhiệuquảPhânbiếtcảithiệnParetothựctếvàcảithiệnParetotiềm năngCơsởđạođứccủaCBACơsởđạođứccủaCBAđượcphátbiểutheo3tiềnđềsau:Cáchànghoádịchvụ,hoạtđộngđượcđánhgiádựatrên tínhhữudụngcủachúngđốivớiconngườiSựlợiíchđốivớiconngườiđượcđánhgiádựavàolợi íchđốivớicánhân,vàcáccánhânnàyđượccoinhư ngườiđánhgiátốtnhấtphúclợicủachínhhọPhúclợicủatấtcảcáccánhânđềuphảiđượctínhđếnMụctiêukinhtếtrongPhântíchCBAMỗixãhộithườngcó3mụctiêuchính:Cảithiệnphúclợikinhtế:Cảithiệncôngbằngxãhội:Cảithiệnchấtlượngmôitrường:MụctiêukinhtếtrongPhântíchCBACBAđánhgiásựưathíchcủacácphươngántheomục tiêuđầutiên,phúclợikinhtế.Haimụctiêucònlại:xãhộivàmôitrườngđượcđolường theođónggópcủachúngđếnkinhtếĐộthoảdụng(utility)Bấtcứđiềugìíchlợiđềuđemlạisựthoảdụng.Sựthoả dụngmangýnghĩacủađờisốngkháhơn,sựthoảmãn, hạnhphúc,cảmgiácdễchịuhoặcđiềugìđótốthơnNgượclại,điềugìbấtlợi,cóhạithìđemlạisựkhông thoảdụng,mangýnghĩađờisốngtệhơn,bấthạnh,cảm giáckhóchịuhoặcđiềugìđóxấuđiTốiưuParetoKháiniệmtốiưuPareto:Tìnhtrạngkinhtếtrongđó khôngaicóthểgiàulênmàkhônglàmngườikhácnghèo đi.Kháiniệm“giàu”và“nghèo”nóivềsựthoảdụngTốiưuParetođạtđượckhitấtcảcáckhảnănglàmtăng phúclợiđãđượcsửdụnghếtMụctiêucủaphúclợikinhtếlàtìnhtrạngtốiưuParetoTốiưuParetoTốiưuParetoChuyểntừađếnb,cảithiệnphúclợicủaBchỉcóđược bằngcáchgiảmphúclợicủaA=>Điểmahoặcblàđiểm đạttốiưuParetoNhữngđiểmdướiđườngUFUFlàkhônghiệuquảvìvẫn cókhảnăngcảithiệnphúclợiGiảsửxãhộiđangởđiểmc,bấtkỳsựphânbổlạinào nằmtrongtamgiácabcsẽlàmtăngphúclợichohaicá nhânmàkhônglàmchoaikhácnghèođiTốiưuParetoVídụminhhoạ:GiảsửAvàBhiệnnhậnđượcphúclợi (quythànhtiền)là$25mỗingười.Tổngphúclợilà$50. Chínhquyềnđangxemxétmộtdựántăngtổngphúclợi lên$100TrongđiềukiệnnàothìkếtquảdựánsẽlàmAvàBtốt hơnthờiđiểmhiệntạiTốiưuParetoTốiưuParetoCảAvàBđềuthíchđượcchuyểnđếnbấtkìđiểmnào trênđườnggiớihạnPareto(Paretofrontier)(đườngbc)NhữngđiểmnàyđạthiệuquảParetoXãhộinênthựchiệndựánnàyTốiưuParetoNguyêntắccơbảncholựachọnlàcảithiệnParetothực tế.CảithiệnParetothựctếlàmítnhấtmộtngườigiàulên vàkhôngaibịnghèođiTuynhiên,điềunàylàmquyếtđịnhchỉgiớihạntrongcác phươngánthuộctamgiácabcTốiưuParetoGiảsửdựándẫnđếntìnhtrạngnằmngoàiđườnggiớihạnPareto:AgiàulêntrongkhiBnghèođi(điểme)BgiàulêntrongkhiAnghèođi(điểmd)CáctìnhtrạngnàyviphạmnguyêntắctốiưuPareto.Vậytacónênloạibỏchúngkhông?TốiưuParetoTốiưuParetoPhươngánd:PhúclợicủaAgiảmcòn$10vàBtănglên$90Giảsửchínhquyềnchấpnhậnphươngándvàđiềutiếtchính sách(cóthểlàphânphốilại)saochoBđược$60vàAđược$40Nhưvậy,cảAvàBđềucókhảnăngtốthơnvớiphươngándDựándđượcgọilàcảithiệnParetotiềmnăng(PotentialPareto improvement),vớiđiềukiệnviệcđiềutiếtchínhsáchkhôngtốn kémTrênthựctế,rấthiếmdựánthoảmãnnguyêntắccải thiệnParetothựctế.Nếutachỉchấpnhậncácdựánthoả mãnnguyêntắcnàythìxãhộisẽkhôngthểgiảiquyết đượcnhiềuvấnđềcóthểgiảiquyếtđượcMộtdựáncóngườiđượckẻmất,nhưnglợiíchlớnhơn chiphí,vàviệcngườiđượccóthểđềnbù(hoặchốilộ)là khảthithìđólàmộtcảithiệnParetotiềmnăng(cảithiện KaldorHicks)Lưuýrằngngườiđượclợikhôngnhấtthiếtphảithựcsự đềnbùchokẻmất.Điềucầnthiếtlàvềnguyêntắc,việc đềnbùlàkhảthiCảithiệnKaldor–Hicks(cảithiệnParetotiềmnăng) đượcsửdụngphổbiếnnhưmộttiêuchíhiệuquảtrong CBA ...