Bài giảng Pháp luật ngân hàng: Chương 2 - TS. Phan Thị Thành Dương

Chương 2 Địa vị pháp lý của ngân hàng nhà nước Việt Nam trong bộ bài giảng Pháp luật ngân hàng trình bày khái niệm; chức năng; nhiệm vụ, quyền hạn củangân hàng nhà nước Việt Nam, cơ cấu tổ chức; lãnh đạo và điều hành ngân hàng nhà nước Việt Nam, chế độ pháp lý về hoạt động của ngân hàng nhà nước Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Pháp luật ngân hàng: Chương 2 - TS. Phan Thị Thành DươngChương 2:ĐỊA VỊ PHÁP LÝ CỦANGÂN HÀNG NHÀ NƢỚCVIỆT NAM TS.PHAN THỊ THÀNH DƢƠNG2 CHƢƠNG 2: ĐỊA VỊ PHÁP LÝ CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAMI. Khái niệm; chức năng; nhiệm vụ, quyền hạn của NHNN Việt NamII. Cơ cấu tổ chức; lãnh đạo và điều hành NHNN Việt NamIII. Chế độ pháp lý về hoạt động của NHNN Việt Nam} 3 CHƢƠNG 2: ĐỊA VỊ PHÁP LÝ CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAMI. Khái niệm; chức năng,; nhiệm vụ, quyền hạn của NHNN VN1. Khái niệm2. Chức năng3. Nhiệm vụ, quyền hạnII. Cơ cấu tổ chức; lãnh đạo và điều hành NHNN VN1. Cơ cấu tổ chức của NHNN2. Bộ máy lãnh đạo, điều hành NHNNIII. Hoạt động của NHNN VN1. Thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia2. Hoạt động phát hành tiền3. Hoạt động tín dụng4. Hoạt động thanh toán và ngân quỹ5. Quản lý ngoại hối và hoạt động ngoại hối6. Thực hiện thanh tra, giám sát và xử lý VP trong lĩnh vực NH7. Các hoạt động khác của NHNN VN 4I. KHÁI NIỆM, CHỨC NĂNG, NHIỆM VỤ,QUYỀN HẠN CỦA NHNN VIỆT NAM1.Khái niệm, đặc điểm của NHNN VN2.Chức năng của NHNN VN3.Nhiệm vụ, quyền hạn của NHNN VN 5 1. Khái niệm, đặc điểm của NHNN VNa) Các mô hình tổ chức NHTW trên thế giới:- Khái quát quá trình hình thành NHTW- Các mô hình tổ chức NHTWb) Khái niệm và đặc điểm của NHNN Việt Nam- Khái niệm- Đặc điểm 6 a) Các mô hình tổ chức NHTW trên thế giớiQuá trình hình thành NHTW: Thống nhất việc phát hành tiền: NN quy định rõ chỉ một số NH mới có quyền phát hành tiền. Nhà nước quốc hữu hoá các NH phát hành, tiến tới thành lập một NH phát hành duy nhất trong cả nước: NHTW. Tăng cường chức năng cho NHTW: thực hiện quản lý trong lĩnh vực tiền tệ và hoạt động ngân hàng. 7Các mô hình tổ chức NHTW trên thế giớiNHTW trên thế giới: NHTW Pháp,NHTW Nhật Bản; NHTW Thái Lan…;Cơ quan tiền tệ Singapore; Cục dự trữ liênbang Mỹ, Ngân hàng dự trữ Ấn Độ, Ngânhàng dự trữ Newzeland, Ngân hàng dự trữAustralia… a) Các mô hình tổ chức NHTW trên thế giới Căn cứ vào mối quan hệ giữa NHTW với CP, có 04 mô hình tổ chức NHTW:1. NHTW độc lập với CP, trực thuộc Quốc Hội2. NHTW trực thuộc CP3. HNTW trực thuộc Bộ Tài chính4. NHTW cho một khu vực địa lý bao gồm nhiều quốc gia khác nhau (ADB, ECB…) 9 a) Các mô hình tổ chức NHTW trên thế giới (1) NHTW độc lập với CP, trực thuốc Quốc Hội: QUỐC HỘI CHÍNH PHỦ NHTWÁp dụng ở các nước: Mỹ (Cục dự trữ liên bang Hoa kỳ,FED: Federal Reserve System), CHLB Đức (Ngân hàngdự trữ Liên bang Đức), Nhật Bản, Anh… } 10 a) Các mô hình tổ chức NHTW trên thế giới(1) NHTW độc lập với CP, trực thuốc Quốc Hội:• Không nằm trong cơ cấu bộ máy của Chính phủ.• Không chịu sự lãnh đạo, điều hành của Chính phủ.• Được giám sát trực tiếp bởi Quốc Hội.• Quan hệ giữa NHTW và CP là quan hệ hợp tác, thúc đẩy sự ổn định và phát triển kinh tế. 11 a) Các mô hình tổ chức NHTW trên thế giới(1) NHTW độc lập với CP, trực thuộc Quốc Hội:Ƣu điểm: Tránh tình trạng NHTW gánh đỡ NSNN khi NSNN bị thiếu hụt.Hạn chế: Tạo ra sự quản lý thiếu đồng bộ giữa các cơ quan quản lý nhà nước.Áp dụng ở các nước: Hoa Kỳ: Cục dự trữ Liên Bang Hoa Kỳ (FED), CHLB Đức: Ngân hàng dự trữ liên bang và một số quốc gia thuộc cộng đồng Châu Âu. 12 a) Các mô hình tổ chức NHTW trên thế giới (2) TNHW trực thuộc CP: QUỐC HỘI CHÍNH PHỦ NHTWCác nứơc áp dụng: Trung Quốc, Hungary, Ba Lan... 13 a) Các mô hình tổ chức NHTW trên thế giới(2) TNHW trực thuộc CP:• Nằm trong cơ cấu tổ chức của bộ máy Chính phủ.• Chịu sự lãnh đạo, điều hành của Chính phủ.Ƣu điểm: Tập trung cao về nguồn vốn trong nước cho đầu tư và chi tiêu, phối hợp đồng bộ các nguồn lực tài chính cho việc thực hiện chức năng và nhiệm vụ của CP.Hạn chế: Chính sách tiền tệ có thể bị lạm dụng bởi CP, NHTW có thể trở thành công cụ phát hành tiền cho CP. 14 a) Các mô hình tổ chức NHTW trên thế giới(3) NHTW trực thuộc BTC: QUỐC HỘI CHÍNH PHỦ BỘ TC NHTW 15 a) Các mô hình tổ chức NHTW trên thế giới(3) NHTW trực thuộc BTC:• NHTW quản lý chính trong lĩnh vực tiền tệ, NH…• Việc phát hành tiền là nhiệm vụ của NSNN, không theo quy luật cung cầu.• Do sự khác biệt về chức năng giữa NHTW và Bộ tài chính mà mô hình này mang nhiều nhược điểm.• Áp dụng ở một số ít quốc gia như Malaysia…và đang dần bị xóa bỏ. 16 a) Các mô hình tổ chức NHTW trên thế giới(4) NHTW cho một khu vực địa lý bao gồmnhiều quốc gia khác nhau. Toàn cầu hoá, khu vực hoá kinh tế tạonên những khu vực kinh tế có cùng lợi ích,cùng sử dụng chung đơn vị tiền tệ: là cơ sởcho sự ra đời của NHTW cho một khu vực địalý bao gồm nhiều quốc gia khác nhau.Ví dụ: NHTW của Liên minh Châu Âu(European Central Bank – ECB) 17 b) Khái niệm, đặc điểm của NHNN Việt NamĐiều 2 Luật NHNN VN:1. NHNN VN là cơ quan ngang bộ của CP, là NHTW của nước CHXHCN Việt Nam.2. NHNN là pháp nhân, có vốn pháp định thuộc sở hữu nhà nước, có trụ sở chính tại Hà Nội.3. NHNN thực hiện chức năng quản lý NN về tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối; thực hiện chức năng của NHTW về phát hành tiền, ngân hàng của các TCTD và cung ứng dịch vụ tiền tệ cho Chính phủ. 18 Đặc đi ...