Bài giảng Quản lý các vấn đề thường gặp liên quan đến nửa đầu thai kỳ: Song thai và các vấn đề có liên quan

Sau khi học xong bài giảng này, sinh viên có khả năng: Phân biệt được cơ chế hình thành các dạng song thai trong thai kỳ, trình bày được cách tiếp cận chẩn đoán song thai trong thai kỳ, trình bày được các hậu quả của song thai 1 bánh nhau, trình bày được cách chẩn đoán hội chứng truyền máu song thai (twin-twin transfusion syndrome), giải thích được nguy cơ của một số dạng song thai trên lâm sàng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Quản lý các vấn đề thường gặp liên quan đến nửa đầu thai kỳ: Song thai và các vấn đề có liên quanTín chỉ Sản Phụ khoa 1 Bài Team-Based Learning 4-2: Quản lý các vấn đề thường gặp liên quan đến nửa đầu thai kỳBài giảng trực tuyến Song thai và các vấn đề có liên quanBài Team-Based Learning 4-2: Quản lý các vấn đề thường gặp liên quan đến nửa đầu thai kỳSong thai và các vấn đề có liên quan.Tô Mai Xuân Hồng 1, Đỗ Thị Ngọc Mỹ 2Mục tiêu bài giảngSau khi học xong, sinh viên có khả năng:1. Phân biệt được cơ chế hình thành các dạng song thai trong thai kỳ2. Trình bày được cách tiếp cận chẩn đoán song thai trong thai kỳ3. Trình bày được các hậu quả của song thai 1 bánh nhau4. Trình bày được cách chẩn đoán hội chứng truyền máu song thai (twin-twin transfusion syndrome)5. Giải thích được nguy cơ của một số dạng song thai trên lâm sàngPHÂN LOẠI CÁC DẠNG SONG THAIPhân loại các dạng song thai.Song thai được chia thành 2 dạng (Hình 1) Song thai dị hợp tử: 2 trứng thụ tinh với 2 tình trùng riêng biệt. Song thai đồng hợp tử: 1 trứng thụ tinh với 1 tinh trùng. Sau khi đã hình thành hợp tử, hợp tử bị phân chia thành 2 phôi. Dạng song thai này có 3 hình thái: (1) 60% dạng 1 bánh nhau - 2 buồng ối (monochorionic-diamniotic - M-D); (2) 30% dạng 2 bánh nhau - 2 buồng ối (dichorionic-diamniotic - D-D:); (3) 1% 1 bánh nhau - 1 buồng ối (monochorionic-monoamniotic - M-M). Tùy theo thời gian phân chia của hợp tử sau thụ tinh sẽ tạo thành các dạng song thai đồng hợp tử khác nhau như:  3 ngày sau thụ tinh sẽ tạo thành dạng song thai DD  4-8 ngày sau thụ tinh sẽ tạo thành dạng song thai MD  9-13 ngày sau thụ tinh sẽ tạo thành dạng song thai MM (trong đó có dạng song thai dính) Cơ chế hình thành các dạng song thai đồng hợp tử được trình bày trong hình 2.CHẨN ĐOÁN SONG THAIChẩn đoán song thai và cách phân biệt dạng song thai.Chẩn đoán song thai và phân biệt dạng song thai chủ yếu dựa vào siêu âm đánh giá hình ảnh học bánh nhau và màng ngăn (nếu có) giữa 2thai: Loại song thai Song thai 2 nhau 2 ối Song thai 1 nhau 2 ối Song thai 1 nhau 1 ối Thời gian phân chia sau thụ tinh 0-72 giờ 4-8 ngày 9-13 ngày Tần suất găp 30% 68% 1-2% Tỷ lệ tử vong 9% 25% 5-60% Bánh nhau Riêng biệt Bánh nhau chung Bánh nhau chung Vị trí cắm vào màng ngăn Dạng hình Y (lambda) Dạng hình T Bề dầy của màng ngăn Dầy, thấy các lớp (> 2.5mm) Mỏng, không thấy các lớp Không có màng ngănSiêu âm trong song thai.Siêu âm trong song thai bắt buộc phải đánh giá thông số sau: Thông số về sinh trắc học và ước lượng cân trọng từng thai nhi. So sánh độ chênh lệch trọng lượng giữa 2 thai để đánh giá sự tưới máu thai hoặc do bất thường về di truyền. Thể tích xoang ối giữa 2 thai và hình dạng màng ngăn để xem xoang ối có cân đối hay mất cân đối. Bánh nhau và vị trí bám của dây rốn. Chiều dài cổ tử cung. Thông số Doppler các động mạch tử cung, động mạch rốn, động mạch não giữa.CÁC BẤT THƯỜNG CÓ THỂ GẶP TRONG SONG THAI 1 BÁNH NHAUCác bất thường có thể gặp trong song thai. Bất thường thai nhi: là kết quả của tình trạng thông nối động mạch-động mạch và của tình trạng nhồi máu/thiếu máu do thuyên tắc nguyên bào nuôi. Dây rốn bất thường như dây rốn chỉ có 1 động mạch (3-4%) hoặc dây rốn bám màng. Các hậu quả của “Hội chứng giữ lại một thai nhi chết trong tử cung” (Retained dead fetus syndromes) như đông máu nội mạch lan tỏa (Disseminated Intravascular Coagulopathy - DIC).1 Giảng viên, Bộ môn Phụ Sản Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh. e-mail: tomaixuanhong@ump.edu.vn2 Giảng viên, Bộ môn Phụ Sản Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh. e-mail: dtnmy2003@yahoo.com© Bộ môn Phụ Sản, Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh. Tác giả giữ bản quyền. 1Tín chỉ Sản Phụ khoa 1 Bài Team-Based Learning 4-2: Quản lý các vấn đề thường gặp liên quan đến nửa đầu thai kỳBài giảng trực tuyến Song thai và các vấn đề có liên quan Song thai dính ngực, sọ, xương cùng… xảy ra khi hợp tử phân chia sau 13 ngày, gặp ở 1/70,000 trẻ sau sanh . Thông nối mạch máu trong bánh nhau (thường gặp trên 90% song thai 1 ...