Bài giảng Quản lý tài chính đơn vị dịch vụ công: Dịch vụ công ở Việt Nam – Thành tựu và định hướng - ThS. Trần Hải Hiệp

Bài giảng Quản lý tài chính đơn vị dịch vụ công: Dịch vụ công ở Việt Nam – Thành tựu và định hướng trình bày những tiến triển trên thế giới về dịch vụ công và cơ chế cung ứng dịch vụ công, thực trạng cung ứng dịch vụ công ở nước ta trước khi có chủ trương xã hội cung ứng dịch vụ công;... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Quản lý tài chính đơn vị dịch vụ công: Dịch vụ công ở Việt Nam – Thành tựu và định hướng - ThS. Trần Hải Hiệp DỊCH VỤ CÔNG Ở  VIỆT NAM – THÀNH  TỰU VÀ ĐỊNH HƯỚNG  I. NHỮNG TIẾN TRIỂN TRÊN THẾ GIỚI VỀ DỊCH VỤ  CÔNG VÀ CƠ CHẾ CUNG ỨNG DỊCH VỤ CÔNG 1. Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ công 1.1. Quan niệm về dịch vụ công 1.2 Phạm vi và các loại dịch vụ công  1.3 Các đặc điểm chính của dịch vụ công  2. Đổi mới cơ chế cung ứng dịch vụ công 2.1. Sự cần thiết 2.2. Sự chuyển biến trong cơ chế cung ứng  dịch vụ công 1. Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ công 1.1. Quan niệm về dịch vụ công Dịch vụ công: “ pubic servie ” có xuất xứ từ phạm  trù “ hàng hóa công cộng ”. Hàng hóa công cộng có  3 đặc tính: ­ Khó có thể loại trừ ai ra khỏi việc sử dụng nó.  ­ Việc tiêu dùng của người này không làm giảm  lượng tiêu dùng của người khác. ­ Khi một ai đó không muốn tiêu dùng thì hàng hóa  công cộng vẫn tồn tại.   Ta thấy: hàng hóa công cộng thuần túy là hàng hóa  thỏa mãn cả 3 đặc tính trên và những hàng hóa nào  không thõa mãn được cả 3 đặc tính trên được gọi là  hàng hóa công cộng không thuần túy.  1. Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ công Quan niệm về dịch vụ công: ­ Từ giác độ chủ thể quản lý nhà nước: dịch vụ  công là hoạt động của cơ quan nhà nước trong việc  thực thi chức năng quản lý hành chánh nhà nước và  đảm bảo cung ứng các hàng hóa công cộng phục vụ  chung, thiết yếu của xã hội. ­ Xét theo đối tượng được hưởng hàng hóa công  cộng: dịch vụ công là hoạt đông cung ứng hàng hóa  công vì lợi ích thiết yếu của xã hội và cộng đồng,  do nhà nước hoặc tư nhân đảm nhiệm.   ­ Ở nước ta, “ dịch vụ công ”: được sử dụng nhằm  nhấn mạnh vai trò chủ thể của nhà nước trong việc  cung cấp các dịch vụ cho công đồng.  1. Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ công  Khái niệm dịch vụ công: Từ những tính chất trên đây,dịch vụ công có  thể được hiểu là những hoạt động phuc vụ  cho nhu cầu thiết yếu của  xã hội, vì lợi  ích chung của cộng đồng, của xã hội,do  nhà nước trực tiếp đảm nhận hay ủy  quyền cho khu vực tư nhân thực hiện  nhằm đảm bảo trực tự và công bằng xã  hội. 1. Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ công 1.2 Phạm vi và các loại dịch vụ công  a/. Phạm vi dịch vụ công phụ thuộc các  yếu tố: ­ Thể chế của từng nước. ­ Mức sống của người dân tương ứng  với trình độ phát triển kinh tế trong từng  thời kỳ.   1. Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ công b/. Các loại dịch vụ công:  (1) Dịch vụ hành chính công   (2) Dịch vụ sự nghiệp công (3) Dịch vụ công ích   1. Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ công 1. Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ công 1.3 Các đặc điểm chính của dịch vụ công   ­ Dịch vụ công có tính chất xã hội, với  mục tiêu  chính là phục vụ lợi ích cộng đồng, bảo đảm công  bằng và ổn định xã hội. Do vậy, yếu tố kinh tế, lợi  nhuận không phải là điều kiện tiên quyết chi phối  hoạt động dịch vụ công. ­ Dịch vụ công phục vụ yêu cầu của tất cả công  dân, không phân biệt giai cấp, địa vị xã hội và mang  tính quần chúng rộng rãi.  1. Một số vấn đề cơ bản về dịch vụ công ­ Dịch vụ công cung ứng loại “ hàng hóa ”  không phải bình thường mà là hàng hóa đặc  biệt do nhà nước cung ứng hoặc ủy nhiệm  cho tổ chức, cá nhân thực hiện.   ­ Việc trao đổi dịch vụ công không thông qua  quan hệ thị trường đầy đủ. Có những dịch vụ  công khi sử dụng không phải trả tiền, có  những loại phải trả một phần hoặc toàn bộ  chi phí. 2. Đổi mới cơ chế cung ứng dịch vụ công 2.1. Sự cần thiết phải đổi mới. ­ Thành tựu khoa học công nghệ. ­ Sự thay đổi mức sống của người dân. ­ Sự kém hiệu quả của khu vực công  trong cung ứng dịch vụ công so với tư  nhân  2. Đổi mới cơ chế cung ứng dịch vụ công 2.2. Sự chuyển biến trong cơ chế cung ứng dịch vụ công. - Chuyển giao dịch vụ công cho khu vực tư nhân  + Cạnh tranh giữa các nhà cung ứng dịch vụ công với nhau  giảm bớt chi phí và cải tiến chất lượng dịch vụ  + Huy động được tiềm lực của tất cả các lực lượng xã hội  tiết kiệm một tỷ lệ lớn ngân sách nhà nước 2. Đổi mới cơ chế cung ứng dịch vụ công Cải thiện cung ứng dịch vụ công ở chính khu vực nhà nước - Là yếu tố quyết định chất lượng phục vụ - Tạo môi trường cạnh tranh giữa các đơn vị trong khu vực Nhà nước II. THỰC TRẠNG CUNG ỨNG DỊCH VỤ CÔNG Ở NƯỚC TA TRƯỚC KHI CÓ CHỦ TRƯƠNG XÃ HỘI CUNG ỨNG DỊCH VỤ CÔNG 1. Một số thành tựu trong cung ứng dịch vụ công 2. Một số bất cập trong cung ứng dịch vụ công 3. Một số bất cập về cung ứng dịch vụ trong lịnh vực y tế và giáo dục 1. Một số thành tựu trong cung ứng dịch vụ công - Nhà nước cũng đóng vai trò nòng cốt trong việc cung ứng các dịch vụ. - Mọi người dân đều có cơ hội gần như nhau trong việc hưởng thụ các dịch vụ công do Nhà nước cung ứng. - Chỉ số phát triển con người (HDI) cao hơn trình độ phát triển. Theo UNDP, HDI của VN xếp thứ 112 ( GDP xếp thứ 124 ) - Các chỉ tiêu về giáo dục, y tế,… 2. Một số bất cập trong cung ứng dịch vụ công 2.1. Thiếu hụt ngân sách trong cung ứng dịch vụ công 2.2. Phương thức tổ chức cung ứng dịch vụ công chưa hợp lý, khoa học 2.3. Bộ máy hành chính nhà nước còn nhiều bất cập 2.4. Hiệu quả cung ứng dịch vụ công thấp 3. Một số bất cập về cung ứng dịch cụ công trong lĩnh vực y tế và giáo dục 3.1. Trong lĩnh vực y tế - Kinh phí chưa đảm bảo nhu cầu chi, không công bằng - Các hiện tượng tiêu cực - Tình trạng quá tải. - Thiếu công bằng trong khám và chửa bệnh giữa các đối tương có thu nhập khác nhau 3. Một số bất cập về cung ứng dịch cụ công trong lĩnh vực y tế và giáo dục  3.2. Trong lĩnh vực giáo dục  - Chất lượng giáo dục chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới  - Mất cân đối giữa giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học và giáo dục phổ thông  - Đội ngũ giáo viên còn thiếu, chất lượng chưa đáp ứng yêu cầu của đổi mới giáo dục  - Giáo dục vùng sâu, vùng xa còn gặp nhiều khó khăn  - Tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan đã và đang ...