Bài giảng Sinh học phân tử 1: Chương 3 - Nguyễn Quốc Trung

Bài giảng Sinh học phân tử 1: Chương 3 Gen và genome, cung cấp cho người học những kiến thức như: Cấu trúc 1 gene ở prokaryote; Cấu trúc gen ở sinh vật Eukaryote; Chức năng của gene phân tử; Genome ty thể;... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Sinh học phân tử 1: Chương 3 - Nguyễn Quốc TrungChương III. Gen & genome• Gene di truyền – Thời Mendel (1865), gen là yếu tố quyết định sự hình thành và phát triển một tính trạng bên ngoài. Có thể nói mỗi gen Mendel là một nhiễm sắc thể – Morgan (1926) cho rằng: không phải một gen mà nhiều gen cùng nằm trên một nhiễm sắc thể và là các đơn vị không thể chia nhỏ hơn được nữa. – Theo giả thuyết ”một gen – một enzim” của G.Beadle và E.Tatum (1940) cho rằng mỗi gen quyết định sự tồn tại và hoạt tính của một enzim.• Gene phân tử: là trình tự trên DNA cần thiết để tổng hợp 1 sản phẩm chức năng có thể là polypeptit hoặc RNA – Gene tổng hợp mRNA mang thông tin qui định chuỗi polypeptit – Gene tổng hợp tRNA, rRNA tham gia quá trình dịch mã tổng hợp protein DNA và gene ở prokaryote- Prokaryote không có cấu trúcnhân hoàn chỉnh, DNA được cô Plasmid trong tế bào chấtđặc trong vùng nhân. Ngoài ra, Lông roi NST trần,còn có DNA khác là các plasmid, dạng vòngnó cũng có dạng vòng nhưng nhỏhơn DNA nhiễm sắc thể- Phân tử DNA ở prokaryote không cuộn xoắn với protein histon và nhiễm sắc thể là một phân tử DNA trần dạng vòng.Cấu trúc 1 gene ở prokaryote- Các gene nằm trong một nhóm gọi là Operon.- 1 operon mang thông tin qui định sự tổng hợp, điều hòa một số protein chức năng. Operon mang gene tổng hợp Triptophan ở vi khuẩn E.coliTrình tự khởi động (promoter) của prokaryote Bắt đầu phiên mã Hộp Pribnov 3’ 5’ DNA TTGACA TATAAT -35 -10 +1Cấu trúc gen ở sinh vật Eukaryote (nhân chuẩn, nhân thật) Khung đọc mã Promoter Bắt đầu phiên mã 5UTR Kết thúc Kết thúc dịch mã phiên mã Hộp AGGA/CAAT Bắt đầu dịch UAA, UAG, mã Intron UGA (-75) AUG 3UTR5’ 3’ Tín hiệu Hộp TATA Exon chuyển peptit (-25) AATAAA Tín hiệu poly A hóa Vị trí gắn riboxom Vùng upstream Vùng downstream Gồm 3 vùng chính1. Vùng khởi động (promoter): ở nhiều gen của sinh vật nhân chuẩnđều có chung một số trình tự ở hộp CAAT (-75) và TATA (-25)2. Khung đọc mã (khung đọc mở): các bộ 3 nu kế tiếp nhau gồm cácđoạn exon (mang thông tin di truyền) xen kẽ các đoạn intron (khôngmang thông tin di truyền)3. Trình tự kết thúc phiên mã: trình tự5’ – CCCAGCCCGCCTAATGAGCGGGCTTTTTT-3’Chứa 2 đoạn dài 7 nu có trình tự bổ sung . Khi phiên mã tạomRNA, ở đó hình thành cấu trúc kiểu “kẹp tóc” làm dừng quátrình phiên mã Vùng khởi độngCó thể: - mỗi gen có một trình tự promoter nhất định - nhiều gen có một trình tự promoter giống nhau Khung đọc mãBắt đầu bằng một codon khởi đầu: AUG hoặc GUGKết thúc bằng một trong 3 mã kết thúc;UAA/UAG/UGAChức năng của gene phân tử 1. Tái bản 2. Phiên mã tạo RNA 3. Dịch mã = sinh tổng hợp protein dựa trên khuôn mRNA Genome là gì???Photo of intracellular bacterium courtesy of Gregory P. Henderson and Photo of free-living bacterium courtesy of KarlGrant J. Jensen, California Institute of Technology O. Stetter, Universität Regensburg Photo of unicellular eukaryote courtesy of Eishi Noguchi, Drexel University College of Medicine Photo of multicellular eukaryote courtesy of Carolyn B. Marks and David H. Hall, Albert Einstein College of Medicine, Bronx, NY Genome là gì???Photo of higher plant courtesy of Keith Weller/USDA Photo of mammal © Photodisc09_25_Chromosome22.jpg Số lượng gen6000 genes ở nấm men; 18,500 ở giu ...