Bài giảng Sốt - TS.BS Lê Thanh Toàn

Thông qua việc tham khảo bài giảng Sốt của TS.BS Lê Thanh Toàn sau đây sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về định nghĩa sốt; phân biệt sốt tăng thân nhiệt; nguyên nhân gây sốt; cách xử trí sốt; cách nhận biết nguy cơ do sốt gây nên. Với các bạn chuyên ngành Y học thì đây là một tài liệu hữu ích.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Sốt - TS.BS Lê Thanh Toàn 26-May-15 Sốt TS.BS Lê Thanh Toàn Mục tiêu• Định nghĩa sốt• Phân biệt sốt  tăng thân nhiệt• Nêu được nguyên nhân gây sốt• Cách xử trí sốt• Nhận biết nguy cơ do sốt gây nên 1 26-May-15 Định nghĩa• Sốt được định nghĩa như sau: – T hậu môn >100.4ºF (38ºC) – T ở miệng > 100ºF (37.8ºC) – T ở nách > 99ºF (37.2ºC) – T ở tai > 100.4ºF (38ºC) – T ở miệng 99.5ºF (37.5ºC) – T ở trán (temporal artery) > 100.4ºF (38ºC) Uptodate 19.3 Dịch tễ • 6% BN người lớn đến khám • 20 – 40% bệnh nhân nhi • Sốt: thường lành tính và tự khỏi • 10% - 15% BN >65 tuổi 70 – 90% nhập viện 7 – 9% tử vong trong vòng 1 tháng 2 26-May-15 Dãn mạch máu dưới da Cơ chế điều hoà nhiệt của cơ thể (tỏa nhiệt) Kích thích trung tâm điều hòa nhiệt Kích thích tuyến tại hypothalamus mồ hôi To cơ thể trở về bình (bốc hơi) thường Trigger làm  To cơ thể (do môi trường To bình thường của nóng) cơ thể giao động từ 35.6oC-38.2oC Phân loại sốt• Sốt nhẹ: T> 370C - 380C.• Sốt trung bình: T > 380C - 390C.• Sốt cao: T > 390C. 3 26-May-15Phân loại theo thời gian sốtSốt ngắn: time ≤ 1 tuầnSốt dài: time > 2 tuần, (bệnh mãn tính, bệnh ác tính, nhiễm khuẩn...Sốt kéo dài - sốt kéo dài trong vòng 1 khi lâm sàng và cận lâm sàng chưa xác định được nguyên nhân Phân loại kiểu sốt• Sốt liên tục: T giao động ít (£ 10C, or £ 0,50C).• Sốt thành cơn: trong ngày có những cơn sốt xen kẽ với những thời gian hoàn toàn không sốt.• Sốt có chu kỳ: cơn sốt trong ngày xảy ra cùng một thời gian và kiểu sốt tương tự.• Sốt đột ngột: khi T tăng rất nhanh, trong vòng 12 – 24 giờ. Sốt đột ngột gần đồng nghĩa với sốt cấp tính.• Sốt từ từ: khi T tăng chậm và sau 3 ngày mới đạt tới đỉnh cao. 4 26-May-15 Tăng thân nhiệt• Trung tâm điều khiển thân nhiệt bình thường• Tăng thân nhiệt > khả năng thải nhiệt hoặc sản xuất nhiệt > thải nhiệt Nhiễm trùng cơ quan nào thường gây sốt?3 hệ cơ quan thường gây ≥ 80% sốt do nhiễm trùng:• Hệ hô hấp• Đường tiết niệu• Da và mô mềm 5 26-May-15 Nguyên nhân gây sốt• Nhiễm trùng• Ung thư• Bệnh mô liên kết (eg, vasculitis, rheumatoid arthritis). Nguyên nhân gây sốt ở trẻ• Nhiễm trùng: vi khuẩn & virus, thông thường cảm cúm, viêm đường ruột, viêm tai, viêm phế quản,nhiễm trùng tiểu, bạch hầu thanh quản…• Mọc răng, To thường không cao≤ 38.5o• Quấn tả ở trẻ < 3 tháng• Sau khi tiêm ngừa cũng có thể gây sốt nhẹ. 6 26-May-15 Nguyên nhân sốt ở trẻ em• Bệnh não mô cầu• Viêm màng não• Viêm não do Herpes simplex• Viêm phổi• Nhiễm trùng tiểu• Viêm khớp nhiễm trùng/ viêm tủy xương• Kawasaki diseaseNguyên nhân làm tăng thân nhiệt• Anticholinergics, • MAO inhibitors• Antiparkinsonian • Cocaine drugs • Phencyclidine• Diuretics • Tricyclic• Phenothiazines antidepressants• Amphetamines • LSD 7 26-May-15 Cần làm gì khi bệnh nhân bị sốt?• Hỏi bệnh sử• Khám thực thể• Công thức máu• CRP, VS, men gan và bilirubin• Nước tiểu• X quang phổi Hỏi bệnh sử“Chẩn đoán bệnh có sốt là một nghệ thuật. Đối với Bn bị sốt thì việc hỏi bệnh sử tỉ mỉ là quan trọng hơn mọi trường hợp lâm sàng khác …” William Osler? 18th edition Harvey Cushing? Harrison’s 8 26-May-15 Hỏi bệnh sử“Chú ý, sắp xếp các triệu chứng theo trình tự xuất hiện,các thuốc đã sử dụng hay các điều trị trước đó ví dụ phẩu thuật hoặc nhổ răng…” Hỏi bệnh sử• Nghề nghiệp: • Tiếp xúc với tiếp xúc ...