Bài giảng Tài chính doanh nghiệp - Bài 2: Chi phí vốn của doanh nghiệp

"Bài giảng Tài chính doanh nghiệp - Bài 2: Chi phí vốn của doanh nghiệp" được biên soạn với mục tiêu thông tin đến người học những kiến thức về khái niệm và ý nghĩa của chi phí vốn; cách xác định các loại chi phí vốn doanh nghiệp huy động; xác định chi phí vốn trung bình, chi phí vốn cận biên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Tài chính doanh nghiệp - Bài 2: Chi phí vốn của doanh nghiệp Bài 2: Chi phí vốn của doanh nghiệp BÀI 2 CHI PHÍ VỐN CỦA DOANH NGHIỆP Hướng dẫn học Để học tốt bài này, sinh viên cần tham khảo các phương pháp học sau:  Học đúng lịch trình của môn học theo tuần, làm các bài luyện tập đầy đủ và tham gia thảo luận trên diễn đàn.  Đọc tài liệu: 1. Chương 4, sách Tài chính doanh nghiệp, PGS.TS Lưu Thị Hương và PGS.TSVũ Duy Hào đồng chủ biên, Nxb ĐH Kinh tế Quốc dân, 2013. 2. Chương 12, sách Giáo trình Tài chính doanh nghiệp. TS. Bùi Văn Vần và TS.Vũ Văn Ninh đồng chủ biên, Nxb Tài chính, 2013. 3. Chương 5, sách Quản trị Tài chính doanh nghiệp, Nguyễn Hải Sản, Nxb Thống kê 2010.  Sinh viên làm việc theo nhóm và trao đổi với giảng viên trực tiếp tại lớp học hoặc qua email.  Tham khảo các thông tin từ trang Web môn học. Nội dung Bài học này trước hết trình bày khái niệm và ý nghĩa của chi phí vốn, qua đó đề cập đến cách xác định chi phí của từng phương thức huy động vốn của doanh nghiệp bao gồm chi phí nợ vay, chi phí cổ phiếu ưu tiên, chi phí lợi nhuận giữ lại và chi phí cổ phiếu thường mới. Ngoài ra, nội dung bài học còn đề cập tới cách xác định chi phí vốn bình quân và chi phí vốn cận biên của doanh nghiệp. Kiến thức của bài học này được ứng dụng nhiều trong thực tiễn như dự toán vốn đầu tư để ra quyết định đầu tư hoặc hoạch định cơ cấu vốn cũng như cơ cấu tài sản của doanh nghiệp. Mục tiêu  Hiểu được khái niệm và ý nghĩa của chi phí vốn.  Nắm được cách xác định các loại chi phí vốn doanh nghiệp huy động.  Nắm được cách xác định chi phí vốn trung bình, chi phí vốn cận biên. TXNHCT03_Bai1_v1.0015105205 27 Bài 2: Chi phí vốn của doanh nghiệp Tình huống dẫn nhập Lãi suất cho vay cao làm tăng chi phí vốn của doanh nghiệp trong năm 2011 Trong năm 2011, với những biến động tiêu cực của nền kinh tế trong nước do ảnh hưởng từ suy thoái kinh tế thế giới, các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô như lạm phát tăng cao, lãi suất cho vay cao, các doanh nghiệp Việt Nam phải chịu sức ép vay vốn từ ngân hàng với mức từ 18 – 20%, thậm chí có thể cao hơn. Trong khi đó tại các nước như Trung Quốc, Philipin, Thái Lan, Malaysia và Singapore, mức lãi suất cho vay chỉ dao động từ 6 – 7%. Do chi phí lãi vay chiếm tỷ trọng lớn trong chi phí vốn của các doanh nghiệp Việt Nam, với mức lãi vay cao như vậy dẫn đến tình trạng chi phí vốn của doanh nghiệp trong khoảng thời gian này tăng gấp 2 – 3 lần, thậm chí 4 lần so với các nước khác trong khu vực, ảnh hưởng lớn tới hoạt động cũng như sức cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam. 1. Tại sao lãi suất vay vốn cao lại làm tăng chi phí vốn cho doanh nghiệp? 2. Việc chi phí vốn cao gây ra những khó khăn gì cho doanh nghiệp? 28 TXNHCT03_Bai1_v1.0015105205 Bài 2: Chi phí vốn của doanh nghiệp 2.1. Khái niệm và ý nghĩa của chi phí vốn Để đáp ứng nhu cầu vốn cho đầu tư và hoạt động kinh doanh, doanh nghiệp có thể huy động sử dụng nhiều nguồn vốn hay nói khác đi là nhiều nguồn tài trợ khác nhau như vay vốn, phát hành cổ phiếu ưu đãi, cổ phiếu thường (đối với công ty cổ phần)... Đối với nhà đầu tư, khi cho doanh nghiệp sử dụng vốn người ta sẽ mất cơ hội sử dụng số vốn này vào các cơ hội đầu tư khác, điều đó cũng đồng nghĩa là mất đi một khoản thu nhập mà nhà đầu tư có thể nhận được từ cơ hội khác đó. Khi đó, nhà đầu tư sẽ đòi hỏi một mức sinh lời khi đầu tư vốn cho doanh nghiệp. Nhìn từ góc độ doanh nghiệp là người sử dụng vốn, tỷ suất sinh lời đòi hỏi của nhà đầu tư chính là mức sinh lời tối thiểu phải đạt được thì mới thỏa mãn được đòi hỏi của nhà đầu tư, nhà quản trị tài chính sẽ gọi đó là chi phí sử dụng vốn. Trên góc độ của người đầu tư là người cung cấp vốn cho doanh nghiệp thì chi phí sử dụng vốn là tỷ suất sinh lời mà nhà đầu tư đòi hỏi khi cung cấp vốn cho doanh nghiệp. Mức sinh lời này phải tương xứng với mức độ rủi ro mà nhà đầu tư có khả năng gặp phải khi cung cấp vốn. Nói chung, khi nhà đầu tư nhận thấy mức độ rủi ro của doanh nghiệp lớn hơn thì họ cũng sẽ đòi hỏi một tỷ suất sinh lời lớn hơn tương xứng với mức rủi ro. Đối với doanh nghiệp là người sử dụng vốn thì chi phí sử dụng vốn là tỷ suất sinh lời tối thiểu cần phải đạt được khi sử dụng nguồn tài trợ đó cho dự án đầu tư hay hoạt động kinh doanh để đủ thỏa mãn đòi hỏi của nhà đầu tư vốn vào doanh nghiệp. Như vậy, xét về bản chất, chi phí sử dụng vốn chính là chi phí cơ hội của nhà đầu tư vốn. Thông thường, chi phí sử dụng vốn được xác định từ thị trường vốn. Chi phí sử dụng vốn có thể được xác định bằng số tuyệt đối là một số tiền hay được xác định bằng số tương đối là một tỷ lệ phần trăm (%). Cách thông thường là người ta hay sử dụng tỷ lệ phần trăm (%) để đảm bảo tính so sánh được. Chi phí vốn là chi phí cơ hội của việc sử dụng vốn, được tính bằng số lợi nhuận kỳ vọng đạt được trên vốn đầu tư vào dự án hay doanh nghiệp để giữ không làm giảm số lợi nhuận dành cho chủ sở hữu. Việc xem xét và ước lượng chi phí sử dụng vốn là ...