Bài giảng Thương mại quốc tế - ĐH Phạm Văn Đồng

Bài giảng Thương mại quốc tế gồm có 5 chương, cung cấp cho người học những kiến thức như: Những vấn đề chung về thương mại quốc tế; Lý thuyết về thương mại quốc tế; Thuế quan - một công cụ hạn chế thương mại quốc tế; Các hàng rào thương mại phi thuế qua; Chính sách thương mại quốc tế của Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Thương mại quốc tế - ĐH Phạm Văn Đồng TRƢỜNG ĐẠI HỌC PHẠM VĂN ĐỒNG KHOA KINH TẾ BÀI GIẢNG THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ (Dùng cho đào tạo tín chỉ - Bậc Đại học) Người biên soạn: Th.S Nguyễn Hoàng Ngân Lưu hành nội bộ - Năm 2020 1 MỤC LỤC CHƢƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ ........... 5 1.1. Khái niệm, các hình thức và nguyên nhân dẫn đến thương mại quốc tế .......... 5 1.1.1. Khái niệm .................................................................................................... 5 1.1.2. Các hình thức thương mại quốc tế ............................................................... 5 1.1.3. Nguyên nhân dẫn đến thương mại quốc tế .................................................. 6 1.2. Lý thuyết thương mại và chính sách TMQT ...................................................... 6 1.2.1. Lý thuyết thương mại quốc tế ...................................................................... 6 1.2.2. Chính sách thương mại quốc tế ................................................................... 6 1.3. Cơ chế điều tiết thương mại quốc tế .................................................................. 7 1.4. Tác động của các xu hướng phát triển kinh tế đối với thương mại quốc tế ....... 7 1.4.1. Xu hướng hòa bình hợp tác vì sự tiến bộ và sự phát triển ........................... 7 1.4.2. Xu hướng chuyển sang cơ sở công nghệ mới có tính toàn cầu ................... 8 1.4.3. Xu hướng khu vực hóa và toàn cầu hóa ...................................................... 8 1.4.4. Xu hướng chuyển sang kinh tế thị trường và mở cửa ................................. 9 1.4.5. Xu hướng phát triển và lớn mạnh của các công ty xuyên quốc gia ............. 9 1.4.6. Khu vực châu Á - Thái Bình Dương trở thành trung tâm phát triển kinh tế mới của thế giới ..................................................................................................... 9 1.5. Nội dung và phương pháp nghiên cứu TMQT ................................................... 9 1.5.1. Nội dung nghiên cứu TMQT ....................................................................... 9 1.5.2. Phương pháp nghiên cứu TMQT ............................................................... 10 CHƢƠNG 2: LÝ THUYẾT VỀ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ ................................. 12 2.1. Lý thuyết cổ điển về thương mại quốc tế ......................................................... 12 2.1.1. Quan điểm của trường phái trọng thương .................................................. 12 2.1.2. Lý thuyết lợi thế tuyệt đối của Adam Smith .............................................. 13 2.1.3. Lý thuyết lợi thế so sánh của David Ricardo ............................................. 15 2.1.4. Lý thuyết chi phí cơ hội của Harberler (lý thuyết tân cổ điển).................. 22 2.2. Lý thuyết hiện đại về thương mại quốc tế ........................................................ 25 2.2.1. Lý thuyết chuẩn về TMQT ........................................................................ 25 2.2.2. Lý thuyết Hechscher – Ohlin về nguồn lực sản xuất vốn có ..................... 29 2.2.3. Lý thuyết cung cầu liên quan đến thương mại........................................... 33 2 2.2.4. Lý thuyết thương mại dựa trên lợi thế kinh tế nhờ quy mô ....................... 35 2.2.5. Các lý thuyết thương mại khác .................................................................. 36 CHƢƠNG 3. THUẾ QUAN - MỘT CÔNG CỤ HẠN CHẾ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ .................................................................................................................... 39 3.1. Những vấn đề chung về thuế quan ................................................................... 39 3.1.1. Khái niệm ................................................................................................... 39 3.1.2. Phân loại .................................................................................................... 39 3.2. Thuế nhập khẩu ................................................................................................ 39 3.2.1. Thuế đặc định............................................................................................. 39 3.2.2. Thuế quan tính theo giá trị ......................................................................... 40 3.2.3. Thuế ưu đãi ................................................................................................ 40 3.3. Phân tích cân bằng cục bộ sự tác động của thuế quan ..................................... 40 3.3.1. Những thay đổi ban đầu khi chính phủ đánh thuế quan ............................ 40 3.3.2. Tác động của thuế quan đối với số dư người tiêu dùng và người sản xuất 42 3.4. Lý thuyết về cơ cấu thuế quan ......................................................................... 43 3.4.1. Thuế quan danh nghĩa và tỷ lệ bảo hộ thật sự ........................................... 44 3.4.2. Công thức tính tỷ lệ bảo hộ thực sự ........................................................... 44 3.5. Phân tích cân bằng tổng quát về thuế quan ...................................................... 45 3.5.1. Đối với nước nhỏ ....................................................................................... 45 3.5.2. Đối với nước lớn ........................................................................................ 46 3.6. Thuế quan tối ưu .............................................................................................. 47 3.6.1. Khái niệm, ý nghĩa của thuế quan tối ưu và sự trả đũa ............................. 48 3.6.2. Minh họa thuế quan tối ưu và sự trả đũa bằng đồ thị .................... ...