Bài giảng Thương mại và đầu tư quốc tế - Chương 1: Tổng quan về thương mại và đầu tư quốc tế

Bài giảng Thương mại và đầu tư quốc tế - Chương 1: Tổng quan về thương mại và đầu tư quốc tế. Chương này cung cấp cho học viên những kiến thức về: khái niệm, đặc trưng, vai trò của thương mại và đầu tư quốc tế; nội dung của thương mại và đầu tư quốc tế; nguyên tắc điều chỉnh hoạt động thương mại quốc tế; xu hướng phát triển thương mại và đầu tư quốc tế;... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Thương mại và đầu tư quốc tế - Chương 1: Tổng quan về thương mại và đầu tư quốc tế TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI KHOA KINH TẾ VÀ KINH DOANH QUỐC TẾ BỘ MÔN QUẢN TRỊ TÁC NGHIỆP TMQT THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ QUỐC TẾ TS Lê Thị Việt Nga ĐT: 0983276789 Giới thiệu nội dung học phần • Chương 1: TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ QUỐC TẾ • Chương 2: HÀNG RÀO THƯƠNG MẠI VÀ TẠO THUẬN LỢI THƯƠNG MẠI TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ • Chương 3: BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ • Chương 4: GIAO DỊCH THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ • Chương 5: ĐẦU TƯ QUỐC TẾ 1 Giới thiệu về học phần Thời lượng: 2 tc • Lý thuyết : 20 tiết, Thảo luận: 10tiết Tài liệu tham khảo: • Bài giảng: Thương mại và đầu tư quốc tế • WTO và phát triển thương mại Việt nam, NXB Thống kê, 2007 • Phát triển thương mại và wto, Nhà xuất bản chính trị quốc gia, năm 3004 • Toàn văn cam kết của Việt nam gia nhập WTO, NXB Lao động xã hội 2006 • Tác động của các hiệp định wto đối với các nước đang phát triển, Ủy ban quốc gia về hợp tác kinh tế quốc tế - Ủy ban thương mại quốc gia Thụy điển, năm 2005 • Webside: www.wto.org, và các trang web khác: www.chongbanphagia.vn , www.trungtamwto.vn ,…. Chương 1 TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ QUỐC TẾ 1.1.Khái niệm, đặc trưng, vai trò của TM và đầu tư quốc tế 1.1.1.Khái niệm: a, Khái niệm TMQT: Hoạt động thương mại là hoạt động nhằm mục đích sinh lợi, bao gồm mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác. (Luật Thương mại 2005) Thương mại quốc tế là quá trình trao đổi hàng hóa và dịch vụ giữa các chủ thể ở các nước và vùng lãnh thổ nhằm mục đích lợi nhuận. Hoạt động ngoại thương là hoạt động mua bán hàng hóa quốc tế được thực hiện dưới các hình thức xuất khẩu, nhập khẩu; tạm nhập, tái xuất; tạm xuất, tái nhập; chuyển khẩu; quá cảnh và các hoạt động khác có liên quan đến hoạt động mua bán hàng hóa quốc tế theo quy định của pháp luật và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên. (Luật quản lý ngoại thương 2017) 2 - Thương mại quốc tế bao gồm: +Thương mại quốc tế về hàng hóa +Thương mại quốc tế về dịch vụ - Thương mại quốc tế vừa được coi là một quá trình kinh tế vừa được coi là một ngành kinh tế b, Khái niệm về đầu tư quốc tế: Đầu tư kinh doanh là việc nhà đầu tư bỏ vốn đầu tư để thực hiện hoạt động kinh doanh. [Vốn đầu tư là tiền và tài sản khác theo quy định của pháp luật về dân sự và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên để thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh] (Luật Đầu tư 2020) Đầu tư quốc tế là hoạt động theo đó nhà đầu tư thực hiện hoạt động đưa vốn bằng tiền và các tài sản hợp pháp khác tới nước nhận đầu tư để tiến hành các hoạt động kinh doanh nhằm mục đích sinh lời. 3 1.1.2. Đặc trưng của thương mại và đầu tư quốc tế a, Đặc trưng của TMQT • Chủ thể kinh doanh • Nguồn luật • Hàng hóa • Đồng tiền thanh toán b, Đặc trưng của đầu tư quốc tế - Chủ thể - Vốn đầu tư - Mục đích - Luật pháp - Có tính mạo hiểm cao 4 1.1.3.Vai trò của thương mại và đầu tư quốc tế a, Vai trò của TMQT • Khai thác được tiềm năng thế mạnh của nước mình và của các nước khác trên thế giới để phát triển kinh tế (tài nguyên, công nghệ, nguồn lực…). • Tạo điều kiện thúc đẩy sản xuất và kinh tế trong nước phát triển • Tạo việc làm • Nâng cao khả năng tiêu dùng, tăng mức sống • Tăng khả năng thu hút đầu tư trong và ngoài nước • Thúc đẩy quá trình liên kết kinh tế xã hội giữa các nước b, Vai trò của đầu tư quốc tế Bổ sung nguồn vốn cho đầu tư phát triển (đặc biệt đối với nước đang và chậm phát triển) Tiếp cận được công nghệ phù hợp đẩy nhanh quá trình CNH, HĐH đất nước Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực Góp phần cân đối nền kinh tế(cân đối cung cầu, XNK, tăng trưởng GDP và thu ngân sách nhà nước) Nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy XK Góp phần phát triển nguồn nhân lực Mở rộng hợp tác kinh tế và hội nhập KTQT Tuy nhiên cần chú ý một số các tồn tại: chuyển giá, công nghệ không phù hợp, vấn đề chính trị xã hội… 5 1.2. Nội dung của TM và đầu tư QT 1.2.1 Nội dung của TMQT • Xuất nhập khẩu hàng hóa - Xuất khẩu/ Nhập khẩu - Gia công quốc tế - Tái xuất khẩu - Đấu giá quốc tế, Đấu thầu quốc tế, Nhượng quyền TM…. • Xuất nhập khẩu dịch vụ  Cung cấp dịch vụ qua biên giới (Cross-border)  Tiêu dung ở nước ngoài (Consumption abroad)  Hiện diện thương mại (Commercial presence)  Hiện diện thể nhân (Movement of natural persons) 1.2. Nội dung của TM và đầu tư QT 6 1.2.2. Nội dung của đầu tư quốc tế a,Đầu tư tư nhân quốc tế - FDI là hình thức đầu tư quốc tế, trong đó chủ đầu tư của một nước đầu tư toàn bộ hay phần vốn đủ lớn cho một dự án của nước khác nhằm giành quyền kiểm soát hoặc tham gia kiểm soát dự án đó - Đầu tư chứng khoán nước ngoài (FPI) chủ đầu tư mua chứng khoán của một nước khác để thu lợi nhưng không nắm quyền trực tiếp kiểm soát đối với tổ chức phát hành chứng khoán - Tín dụng quốc tế: Chủ đầu tư cho đối tượng tiếp nhận đầu tư ở nước ngoàivay vốn trong một khoảng thời gian nhất định b,Đầu tư phi tư nhân quốc tế: chủ đầu tư là các chính phủ, các tổ chức tài chính quốc tế, các tổ chức phi chính phủ -Hỗ trợ phát triển chính thức(ODA) là các khoản viện trợ không hoàn lại, viện trợ có hoàn lại v ...