Bài giảng Tiếp cận chẩn đoán rối loạn lipid máu - ThS. BS. Nguyễn Thành Sang

Bài giảng Tiếp cận chẩn đoán rối loạn lipid máu, được biên soạn với mục tiêu giúp các bạn học có thể trình bày được về thành phần protein, quá trình vận chuyển lipid và quá trình chuyển hoá các lipoprotein; trình bày quá trình hình thành xơ vữa động mạch; trình bày nguyên nhân gây rối loan lipid máu; trình bày hỏi bệnh sử, tiền sử và thăm khám lâm sàng bệnh nhân rối loạn lipid máu. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Tiếp cận chẩn đoán rối loạn lipid máu - ThS. BS. Nguyễn Thành SangTIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN RỐI LOẠN LIPID MÁU KHOA Y – TRƯỜNG ĐH NGUYỄN TẤT THÀNH BỘ MÔN NỘI TỔNG QUÁT ThS. BS. Nguyễn Thành Sang 1MỤC TIÊU BÀI GIẢNG1.Trình bày được về thành phần protein, quá trình vận chuyển lipid và quátrình chuyển hoá các lipoprotein.2.Trình bày quá trình hình thành xơ vữa động mạch.3.Trình bày nguyên nhân gây rối loan lipid máu.4.Trình bày hỏi bệnh sử, tiền sử và thăm khám lâm sàng bệnh nhân rối loạnlipid máu.5.Trình bày khuyến cáo về thời điểm và đối tượng tầm soát rối loạn lipidmáu.6.Trình bày biện luận xét nghiệm rối loạn lipid máu. 2 ĐẠI CƢƠNG – VAI TRÒ CỦA LIPID MÁU Cholesterol Tryglycerid (TG)- Ổn định màng tế bào. - Dự trừ trong các tế bào mô mỡ.- Thúc đẩy quá trình vận chuyển chất qua - Tại tế bào cơ tim – tế bào cơ xương: TG vận màng. chuyển trong các lipoprotein  acid béo +- Tiền chất hormon tuyến thượng thận, glycerol  tạo ATP ( tham giam trong quá hormon sinh dục và vitamin D. trình Krebs).- Tổng hợp acid mật ( giúp hấp thu chất béo - Tại tế bào gan: TG vận chuyển trong các tại ruột non). lipoprotein  acid béo  tạo glucose ( tham gia trong quá trình tân tạo đường gluconeogenesis). 3 ĐẠI CƢƠNG VẬN CHUYỂN LIPID VÀ CHUYỂN HOÁ LIPOPROTEINLipoprotein Thành phần protein Lipid được vận chuyển Chuyển hoáLDL Apoliprotein B Vận chuyển chính Nồng độ LDL trong máu tác động do: B48: liên quan việc vận cholesterol tới mô ngoại -Thụ thể LDL tại gan: số lượng thụ thể LDL được điều hoà bởi mức chuyển lipid từ thức biên cholesterol trong tế bào gan. ăn. -Protein Convertase Subtilisin/Kexin type 9 (PCSK9) (sản xuất tại gan) TẠO B100:liên quan việc PHỨC HỢP với thụ thể LDL  ngăn thụ thể LDL quay lại bề mặt tế bào gan vận chuyển lipid từ  tăng LDL – c. gan. -Men 3-hydroxy glutaryl coenzyme A (HMG-CoA) quy định tốc độ tổng hợp cholesterol.VLDL Tryglycerid tới mô ngoại -VLDL tổng hợp và tiết ra từ gan. biên -Vận chuyển chính tryglycerid nội sinh, do gan tổng hợp acid béo tự do trong huyết tương, tới mô ngoại biên.IDL IDL gắn kết tại tế bào gan, dị hoá và vận chuyển thêm tryglycerid tạo thành LDL.LPL LPL tổng hợp từ gan. LPL sẽ vận chuyển triglycerid từ tổng hợp ở ruột non sau khi ăn.HDL Vận chuyển cholesterol HDL được tổng hợp từ gan và ruột từ mô ngoại mô về gan 4 ĐẠI CƢƠNG BỆNH TIM MẠCH DO XƠ VỮAhttps://www.mayo.edu/research/labs/atherosclerosis-lipid-genomics/research/genetics-of-atherosclerosis 5 ĐẠI CƢƠNG BỆNH TIM MẠCH DO XƠ VỮA 6https://www.healio.com/cardiology/learn-the-heart/cardiology-review/topic-reviews/atherosclerosis ĐỊNH NGHĨA RỐI LOẠN LIPID MÁU Rối loạn lipid máu là: 1. Tăng nồng độ cholesterol toàn phần hoặc cholesterol trọng lượng phân tử thấp (LDL - c) VÀ/HOẶC tryglycerid máu. 2. Giảm cholesterol trọng lượng phân tử cao (HDL - c).2019 ESC/EAS Guidelines for the management of dislipidaemias. European Heart Journal. 2020 (41); pp: 111-188. 7 NGUYÊN NHÂN RỐI LOẠN LIPID MÁUDạng rối loạn lipid máu Nguyên nhânTăng cholesterol máu Nguyên phát: Tăng cholesterol máu đa gen (cholesterol máu tăng cao, tryglycerd máu bình thường). Tăng lipid máu hỗn hợp gia đình (cholesterol và tryglycerid máu đều tăng). Tăng cholesterol máu gia đình: di truyền trội trên nhiễm sắc thể thường, bệnh lý xơ vữa động mạch có thể xuất hiện tuổi thiếu niên. Thứ phát: Chế độ ăn uống không lành mạnh Hội chứng thận hư Suy giáp Đái tháo đường kiểm soát kém Bệnh thận mạn Bệnh gan ứ mật nguyên phát Viêm mạn tự miễn: lupus ban đỏ hệ thống, viêm khớp dạng thấp, bệnh vẩy nến… Đa u tuỷ ...