Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh: Chương 3 - Tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội và con đường quá độ lên CNXH ở Việt Nam

Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh: Chương 3 - Tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội và con đường quá độ lên CNXH ở Việt Nam nêu lên tính tất yếu của CNXH ở Việt Nam; quan niệm của Hồ Chí Minh về những đặc trưng bản chất của CNXH; quan niệm của Hồ Chí Minh về mục tiêu và động lực của CNXH; đặc điểm, nhiệm vụ của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; bước đi, biện pháp xây dựng CNXH.

 

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh: Chương 3 - Tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội và con đường quá độ lên CNXH ở Việt Nam CHƯƠNG BA TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CHỦ NGHĨA Xà HỘI VÀ CON ĐƯỜNG QUÁ ĐỘ LÊN CNXH Ở VIỆT NAM I/ TTHCM VỀ CHỦ NGHĨA XàHỘI Ở VIỆT NAM 1/Tính tất yếu của CNXH ở Việt Nam ­   Con đường hình thành tư duy Hồ Chí Minh về  chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam     Lý luận chủ nghĩa Mác­Lênin  Thực tiễn: Việt  Nam, Pháp , Mỹ, Anh,Liên Xô     Tiếp thu, vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lê nin,  Hồ Chí Minh khẳng định sau khi giành được độc lập  dân tộc, Cách mạng Việt Nam tất yếu đi lên CNXH.  2/- Quan niệm của Hồ Chí Minh về những đặc trưng bản chất của CNXH a. Cách tiếp cận của HCM về CNXH : ­  Lý  luận  chủ  nghĩa  Mác  –  Lênin:  Từ  khát  vọng  giải  phóng  dân  tộc,  Hồ  Chí  Minh  tiếp  thu  CN  Mác­Lênin,  tìm  thấy  trong  lý  luận  đó  sự  thống  nhất  biện  chứng  giữa giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội, giải phóng  con người ­ Từ phương diện đạo đức Hồ Chí Minh thấy được giá  trị nhân đạo, nhân văn, quan hệ giữa cá nhân với xã hội  theo quan điểm của Mác Anghen trong Tuyên ngôn của  Đảng  Cộng  Sản  1848  là:  Sự  phát  triển  tự  do  của  mỗi  người  là  điều  kiện  cho  sự  phát  triển  tự  do  của  tất  cả  mọi người. ­ Bao trùm lên tất cả, HCM tiếp cận CNXH từ văn hóa:  Văn hóa trong CNXH quan hệ biện chứng với kinh tế,  chính trị  Quá trình xây dựng CNXH cũng chính là quá trình xây  dựng nền văn hóa mới, con người mới b.  Đặc  trưng  bản  chất  tổng  quát  của  CNXH  ở  Việt  Nam - Quan niệm của Mác, Anghen, Lê-nin về đặc trưng của CNXH - Quan niệm của Hồ Chí Minh: Đặc trưng tổng quát của CNXH ở  VN: + Đó là chế độ chính trị do nhân dân làm chủ. Trong xã hội đó dân  là  chủ  và  dân  làm  chủ,  Nhà  nước  là  của  dân  do  dân  và  vì  dân,  quyền lực xã hội đều tập trung ở nhân dân + Đó là chế độ xã hội có nền kinh tế phát triển cao gắn liền với  sự phát triển của khoa học ­ kỹ thuật + Đó là chế độ xã hội không còn người bóc lột người + Đó là chế độ xã hội phát triển cao về văn hóa đạo đức. Không  còn sự đối lập giữa lao động chân tay và lao động trí óc, giữa nông  thôn và thành thị.  Bốn đặc trưng tổng quát  trên theo HCM là hình thức thể hiện  một hệ thống giá trị vừa kế thừa di sản của quá khứ, vừa sáng tạo  trong  xây  dựng.  CNXH  là  hiện  thân  đỉnh  cao  của  tiến  trình  tiến  hóa lịch sử nhân loại. 4 3/­ Quan niệm của Hồ Chí Minh về mục tiêu và động lực  của CNXH a/ Mục tiêu: ­ Mục tiêu chung của CNXH là: +  Không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của  nhân dân, trước hết là nhân dân lao động (mục đích). +  Độc lập, tự do cho dân tộc, hạnh phúc cho nhân dân; đồng  bào ai cung có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành. +  Mục tiêu cao nhất: nâng cao đời sống nhân dân. ­  Mục tiêu cụ thể của CNXH: có 3 mục tiêu   Mục  tiêu  về  chính  trị:  nhân  dân  lao  động  làm  chủ,  Nhà  nước là của dân, do dân, vì dân. Nhà nước có 2 chức năng:  dân chủ với nhân dân, chuyên chính với kẻ thù. Mục  tiêu  kinh  tế:  xây  dựng  nền  kinh  tế  với  công  nông  nghiệp  hiện  đại,  khoa  học­  kỹ  thuật  tiên  tiến,  đời  sống  nhân dân ngày càng được cải thiện.   Mục  tiêu  văn  hóa  ­  xã  hội:  là  mục  tiêu  cơ  bản  của  CNXH. Phải coi trọng vai trò của văn hóa trong sự nghiệp  xây dựng CNXH : • Hồ  Chí  Minh  chỉ  ra  bản  chất  của  nền  văn  hóa  XNCH  là  XHCN  về  nội  dung,  dân  tộc  về  hình  thức.  Phương  châm  xây  dựng  nền  văn  hóa  mới  là:  dân  tộc,  khoa  học,  đại  chúng. • Phải phát huy vốn văn hóa dân tộc và học tập văn hóa tiên  tiến • Phải  coi  nhiệm  vụ  hàng  đầu  là  đào  tạo  con người vì  con  người là mục tiêu cao nhất, là động lực của CNXH. Theo  HCM  muốn  có  con  người  mới  XHCN  phải  có  tư  tưởng  XNCH . • Phải  coi  văn  hóa  là  gốc,  cách  mạng  văn  hóa  tư  tưởng  đi  trước  dọn  đường  cho  cách  mạng  công  nghiệp.  Theo  tư  tưởng HCM thì văn hóa soi đường cho quốc dân đi.   Đổi  mới  Đảng  ta  coi  văn  hóa  là  mục  tiêu  vừa  là  động lực của CNXH . 6 b.  Động  lực  của  CNXH  :  Động  lực  được  hiểu  là  các  nhân tố góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế ­ xã hội  thông qua hoạt động của con người ­ Động  lực  quan  trọng  và  quyết  định  nhất  là  con  người, là  nhân dân lao động mà nòng cốt là liên minh  công ­ nông ­ trí thức. Các động lực khác muốn phát huy  được tác dụng phải thông qua động lực con người 7 Ở động lực con người phải kết hợp sức mạnh  từng cá nhân con người với xã hội. Cụ thể là: • Phải phát huy sức mạnh của cả cộng đồng • Phải phát huy sức mạnh của từng con người với  tư cách là cá nhân ng ...