Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh: Chương 6 - Trường ĐH Công nghiệp Thực phẩm TP. HCM

Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh: Chương 6 Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa, đạo đức, con người cung cấp cho người học những kiến thức như: Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa; tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức; tư tưởng Hồ Chí Minh về con người.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh: Chương 6 - Trường ĐH Công nghiệp Thực phẩm TP. HCM CHƯƠNG VITƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HÓA, ĐẠO ĐỨC, CON NGƯỜI I. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HÓA 1. Một số nhận thức chung về văn hóa và quan hệ giữa văn hóa với các lĩnh vực kháca. Quan niệm của Hồ Chí Minh về văn hóa Khái niệm văn hóa trong tư tưởng Hồ Chí Minh, đượchiểu theo cả bốn nghĩa: rộng, hẹp, hẹp hơn và phươngthức sử dụng công cụ sinh hoạt.+ Theo nghĩa rộng, Hồ Chí Minh nêu văn hóa là toàn bộ những giá trị vật chất và tinh thần do loài người sáng tạo ra.+ Theo nghĩa hẹp là đời sống tinh thần của xã hội, thuộc kiến trúc thượng tầng;+ Theo nghĩa hẹp hơn là bàn đến các trường học, số người đi học, xóa nạn mù chữ, biết đọc biết viết (thường xuất hiện trong các bài nói với đồng bào miền núi) a. Quan điểm của Hồ Chí Minh về văn hóa + Theo phương thức sử dụng công cụ sinh hoạtKhi còn ở trong nhà tù TGT(8/1943)Hồ Chi Minhđưa ra quan niệm nhấn mạnh ý nghĩa của văn hóa:“Vì lẽ sinh tồn cũng như mục đích của cuộc sống,loài người mới sáng tạo và phát minh ra ngôn ngữ,chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, vănhọc, nghệ thuật, những công cụ cho sinh hoạt hàngngày về mặc, ăn, ở và các phương thức sử dụng.Toàn bộ những sáng tạo và phát minh đó tức là vănhoá.”. b. Quan điểm của Hồ Chí Minh về quan hệ giữa văn hóa với các lĩnh vực khác- Trong quan hệ văn hóa với chính trị: Hồ ChíMinh cho rằng, nước Việt Nam thuộc địa, trướchết phải giải phóng dân tộc, giành độc lập dân tộc,thiết lập nhà nước của dân, do dân, vì dân. Đóchính là sự giải phóng chính trị để mở đường chovăn hóa phát triển. Tuy nhiên, văn hóa không thểđứng ngoài mà phải ở trong chính trị, tức là vănhóa phải phục vụ nhiệm vụ chính trị; đồng thờimọi hoạt động của tổ chức và nhà chính trị phải cóhàm lượng văn hóa. b. Quan điểm của Hồ Chí Minh về quan hệ giữa văn hóa với các lĩnh vực khác (tt)- Trong quan hệ với kinh tế, Hồ Chí Minh giải thíchvăn hóa là một kiến trúc thượng tầng, kinh tế là thuộcvề cơ sở hạ tầng, là nền tảng của việc xây dựng vănhóa. Văn hóa không thể đứng ngoài mà phải đứng trongkinh tế, văn hóa không hoàn toàn phụ thuộc vào kinhtế, mà có vai trò tác động tích cực trở lại kinh tế. Tóm lại, sự phát triển của chinh trị, kinh tế, xã hội, sẽthúc đẩy văn hóa phát triển; ngược lại, mỗi bước pháttriển kinh tế, chính trị, xã hội đều có sự khai sáng củavăn hóa. b. Quan điểm của Hồ Chí Minh về quan hệ giữa văn hóa với các lĩnh vực khác (tt)- Quan hệ văn hoá với xã hội: theo Hồ Chí Minh xã hội thế nào thì văn hóa thế ấy. Văn học nghệ thuật của dân tộc Việt Nam rất phong phú , nhưng chế độ nô lệ của kẻ áp bức, thì văn nghệ cũng bị nô lệ, bị tồi tàn không thể phát triển được. Phải làm cách mạng giải phóng dân tộc, giành chính quyền về tay nhân dân, giải phóng chính trị, giải phóng xã hội, đưa Đảng CSVN lên địa vị cầm quyền, thì mới giải phóng được văn hóa.- Về giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, tiếp thu văn hóa nhân loại. b. Quan điểm của Hồ Chí Minh về quan hệ giữa văn hóa với các lĩnh vực khác (tt)+ Bản sắc văn hóa dân tộc là những giá trị vănhóa bền vững của cộng đồng các dân tộc ViệtNam, là thành quả của quá trình lao động, sảnxuất, chiến đấu và giao lưu của con người ViệtNam.+ Hồ Chí Minh chú trọng chắt lọc tinh hoa vănhóa nhân loại. Theo Người, mục đích tiếp thuvăn hóa nhân loại là để làm giàu cho văn hóaViệt Nam, xây dựng văn hóa Việt Nam hợp vớitinh thần dân chủ2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò văn hóaa. Văn hóa là mục tiêu, động lực của sự nghiệpcách mạng - Mục tiêu chung của cách mạng Việt Nam là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Cùng với chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa nằm trong mục tiêu đó. - Là quyền sống, quyền sung sướng, quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc; khát vọng của nhân dân về các giá trị chân, thiện, mỹ. - Là một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành…2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò văn hóa- Văn hóa là động lực: động lực là cái thúc đẩylàm cho phát triển. Theo Hồ Chí Minh, động lựctrong các lĩnh vực văn hóa có thể nhận thức ở cácphương diện sau:+ Văn hóa chính trị là động lực có ý nghĩa soiđường cho quốc dân đi, lãnh đạo quốc dân thựchiện độc lập, tự cường, tự chủ.2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò văn hóa+ Văn hóa văn nghệ góp phần nâng cao lòng yêunước, lý tưởng, tình cảm lạc quan cách mạng.+ Văn hóa giáo dục là diệt giặc dốt, xóa mù chữ,giúp con người hiểu biết quy luật phát triển của xãhội; đào tạo con người mới, cán bộ mới, nguồnnhân lực chất lượng cao cho sự nghiệp cách mạng.+ Văn hóa đạo đức lối sống nâng cao phẩm giá,phong cách lành mạnh cho con n ...