Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương 7: Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa, đạo đức và xây dựng con người mới (34tr)

Bài giảng "Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương 7: Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa, đạo đức và xây dựng con người mới" đã trình bày những quan điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về văn hóa; tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức; tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng con người mới. Mời các bạn tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương 7: Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa, đạo đức và xây dựng con người mới (34tr) Chương VII TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HÓA, ĐẠO ĐỨC VÀ XÂY DỰNG CON NGƯỜI MỚI I. NHỮNG QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HÓA 1. Khái niệm văn hóa theo tư tưởng Hồ Chí Minh a) Định nghĩa văn hoá của Hồ Chí Minh “ Vì lẽ sinh tồn cũng như mục đích của cuộc sống, loài người mới sáng tạo và phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học tôn giáo, văn học nghệ thuật, nhưũng công cụ cho sinh hoạt hàng ngày về ăn, mặc ở và các phương thức sử dụng. Toàn bộ những sáng tạo và phát minh đó là văn hoá. Văn hoá là sự tổng hợp của mọi phương thức sinh hoạt cùng với những biểu hiện của nó mà loài người đã sản sinh ra nhằm thích ứng những nhu cầu đời sống và đòi hỏi của sự sinh tồn” b) Quan điểm về xây dựng nền văn hoá mới 5 điểm lớn định hướng xây dựng nền văn hoá mới - Xây dựng tâm lý: tinh thần độc lập tự cường - Xây dựng luân lý: biết hy sinh mình làm lợi cho quần chúng - Xây dựng xã hội: mọi sự nghiệp liên quan đến phúc lợi của nhân dân. - Xây dựng chính trị: dân quyền - Xây dựng kinh tế 2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về các vấn đề chung của văn hóa a) Quan điểm về vị trí và vai trò của văn hóa trong đời sống xã hội - Văn hóa là đời sống tinh thần, thuộc kiến trúc thượng tầng + Trong quan hệ với chính trị xã hội: chính trị giải phóng sẽ mở đường cho văn hoá phát triển: Xã hội thế nào văn nghệ thế ấy.. + Trong quan hệ với kinh tế: kinh tế là cơ sở hạ tầng để xây dựng văn hoá: “ Văn hoá là một kiến trúc thượng tầng, nhưng cơ sở hạ tầng của xã hội có kiến thiết rồi văn hoá mới kiến thiết được và có đủ điều kiện phát triển” - Văn hóa không thể đứng ngoài mà phải ở trong kinh tế và chính trị phải phục vụ nhiệm vụ chính trị và thúc đẩy sự phát triển của kinh tế (ChÝnh trÞ vµ kinh tÕ ph¶i cã tÝnh v¨n ho¸, vh cã t¸c ®éng qua l¹i víi kinh tÕ vµ chÝnh trÞ). + Văn hoá có tính tích cực tác động thúc đẩy phát triển kinh tế và chính trị Vd: trình độ dân trí là cơ sở để xây dựng nền dân chủ và nhà nước mới XHCN + Văn hoá phải tham gia thực hiện những nhiệm vụ chính trị, thúc đẩy và xây dựng kinh tế: “ Văn hóa cũng là một mặt trận” Văn hoá vừa là mục tiêu, vừa là động lực của cách mạng b) Quan điểm về chức năng của văn hóa - Båi dìng t tëng ®óng ®¾n vµ t×nh c¶m cao ®Ñp:văn hoá phải làm cho ai cũng có lý tưởng tự chủ, độc lập, tự do “ có tinh thần vì nước quên mình, vì lợi ích chung”; có lòng yêu nước, thương dân, thương yêu con người, thuỷ chung, ghét những thói quen tật xấu - Mở rộng hiểu biết, nâng cao dân trí ( nâng cao dân trí là để nhân dân có thể tham gia sáng tạo và hưởng thụ văn hoá) - Bồi dìng nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp, híng con ngêi v¬n tíi ch©n, thiÖn, mü ®Ó kh«ng ngõng hoµn thiÖn m×nh: “ Phải làm thế nào cho văn hoá thấm sâu vào tâm lý quốc dân, nghĩa là văn hoá phải sửa đổi những tham nhũng, phù hoa xa xỉ văn hoá soi đường cho quốc dân đi ” c) Quan điểm về tính chất của nền văn hóa - Trong cách mạng dân tộc dân chủ: Dân tộc, khoa học và đại chúng - Trong cách mạng xã hội chủ nghĩa: Có tính chất dân tộc và nội dung xã hội chủ nghĩa. 3. Quan điểm của Hồ Chí Minh về một số lĩnh vực chính của văn hóa a) Văn hóa giáo dục - Mục tiêu của văn hóa giáo dục: Thực hiên ba chức năng của văn hóa - Nội dung giáo dục toàn diện - Phương châm, phương pháp giáo dục b) Văn hóa văn nghệ - Văn hóa - văn nghệ là một mặt trận, nghệ sĩ là chiến sĩ - Văn nghệ phải gắn với thực tiễn của đời sống nhân dân - Phải có những tác phẩm văn nghệ xứng đáng với thời đại mới c) Văn hóa đời sống - Đạo đức mới - Lối sống mới - Nếp sống mới II. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức - §¹o ®øc lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu cña Hå ChÝ Minh trong sù nghiÖp c¸ch m¹ng - Hå ChÝ Minh lµ nhµ t tëng, lµ l·nh tô bµn nhiÒu nhÊt vÒ vÊn ®Ò ®¹o ®øc. - Ph¬ng ph¸p diÔn ®¹t c« ®äng, hµm sóc, rÊt quen thuéc víi ngêi ViÖt Nam. - Ngêi võa lµ nhµ ®¹o ®øc häc lín, võa lµ tÊm g¬ng ®¹o ®øc trong s¸ng nhÊt, tiªu biÓu nhÊt ®· ®îc thÕ giíi thõa nhËn T tëng ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh bắt nguồn từ truyền thống dân tộc kế thừa đạo đức Phương Đông và nhân loại - Hå ChÝ Minh ®· sö dông cã chän läc nh÷ng kh¸i niÖm, ph¹m trï cña t tëng ®¹o ®øc Nho gi¸o, t tëng d©n chñ, tù do, c«ng b»ng, b¸c ¸i tõ ph¬ng T©y, ®a vµo ®ã nh÷ng néi dung míi. - §ång thêi, Ngêi ®· bæ sung nh÷ng kh¸i niÖm, ph¹m trï cña thêi ®¹i míi. - Sù kÕt hîp gi÷a truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i, gi÷a d©n téc vµ nh©n lo¹i còng lµ mét ®Æc trng næi bËt cña t tëng ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh Hå ChÝ Minh đã mở đầu cho cuộc cách mạng trên lĩnh vực đạo đức mới ở Việt nam, x©y dùng nªn nÒn ®¹o ®øc míi mang b¶n chÊt giai cÊp c«ng nh©n, kÕt hîp nh÷ng truyÒn thèng ®¹o ®øc cña d©n téc vµ nh÷ng tinh hoa ®¹o ®øc nh©n lo¹i. Hå ChÝ Minh bµn vÒ ®¹o ®øc toµn diÖn §èi víi mäi ®èi tîng, Trªn mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng cña con ngêi, Trªn mäi p ...