Bài giảng Vật lí 10 bài 1 sách Chân trời sáng tạo: Khái quát về môn Vật lý

"Bài giảng Vật lí 10 bài 1 sách Chân trời sáng tạo: Khái quát về môn Vật lý" có nội dung tìm hiểu về đối tượng – mục tiêu – phương pháp nghiên cứu vật lí. Ảnh hưởng của vật lí đến một số lĩnh vực trong đời sống và kĩ thuật. Hi vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp thầy cô và các em trong quá trình giảng dạy và học tập của mình.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Vật lí 10 bài 1 sách Chân trời sáng tạo: Khái quát về môn Vật lýBài1: Khái quát về môn vật lý Khởi độngỞ cấp THCS, các em đã tìm hiểu về lực, năng lượng, âm thanh, ánh sáng, điện, từ, ... tất cả đều thuộc môn Vật lí. Vậy, Vật lí nghiên cứu gì? để làm gì? bằng cách nào? Thảo luận Nêu đối tượng nghiên cứu từng phân ngành sau của vật lí: cơ, nhiệt, điện-từ, quang Vật lýCơ học Nhiệt Điện-từ Quang học I Đối tượng – mục tiêu – phương pháp nghiên cứu vật lí Đối tượng nghiên cứu của Vật lí Đối tượng nghiên cứu của Vật lí gồm: các dạng vận động của VẬT CHẤT và NĂNG LƯỢNG E = mc2 Albert Einstein (1879 - 1955) Vào năm 1905, nhà vật lý vĩ đại Albert Einstein đã đưa ra được biểu thức mô tả mối liên hệ giữa năng lượng và khối lượng*Vật lí là môn khoa học tìm hiểu về thế giới tự nhiên (tiếng Hy Lạp, Vật lí cũng có nghĩa là kiến thức về tự nhiên”)I Đối tượng – mục tiêu – phương pháp nghiên cứu vật lí Mục tiêu nghiên cứu của Vật líMục tiêu của Vật lí là khám phá ra quy luật tổng quát nhất chi phối sự vận động củavật chất và năng lượng, cũng như tương tác giữa chúng ở mọi cấp độ: vi mô, vĩ mô Vi mô: các nguyên tử, phân tử Vĩ mô: các vật chuyển động Minh hoạ các cấp độ của vật chấtI Đối tượng – mục tiêu – phương pháp nghiên cứu vật lí Mục tiêu nghiên cứu của Vật líVật lí giúp con người giải thích và tiên đoán được rất nhiều hiện tượng tự nhiên (sét, bão, mưa…). Học tập vật lí giúp học sinh hiểu được các quy luật của tự nhiên, vận dụng kiến thức vào cuộc sống hình thành các năng lực khoa học công nghệI Đối tượng – mục tiêu – phương pháp nghiên cứu vật lí Phương pháp nghiên cứu của Vật líPhương pháp thực nghiệm Thí nghiệm về sự rơi của vật được thực hiện bởi Galileo Galilei là một ví dụ cho phương pháp thực nghiệm. Galileo Galilei, 1564 - 1642 Tại tháp nghiêng Pisa, Galilei đã thả rơi hai vật có khối lượng khác nhau (nhưng cùng hình dạng) cho thấy hai vật rơi và chạm đất cùng lúc. Điều này đã bác bỏ quan niệm vật nặng rơi nhanh hơn vật nhẹI Đối tượng – mục tiêu – phương pháp nghiên cứu vật lí Phương pháp nghiên cứu của Vật líPhương pháp lí thuyếtLí thuyết vật lí được xây dựng dựa trên các quan sát ban đầu và trực giác của các nhà vật lí, trong nhiều trường hợp có tính định hướng và dẫn dắt cho thực nghiệm kiểm chứng. Từ việc phát hiện ra những bất thường nhỏ đó trong chuyển động của Thiên vương tinh, 2 nhà thiên văn Adams (Anh) và Le Verrier (Pháp) đã kết luận rằng có một hành tinh X chưa được phát hiện Dựa trên tính toán lí thuyết, Le Verrier đã chỉ ra vị trí của hành tinh X Năm 1846, đài thiên văn Berlin và Cambridge đã quan sát được hành tinh này đúng như dự đoán của Le Verrier VD: Việc dự đoán sự tồn tại của Hải Vương tinh (thế kỉ XIX) dựa vào phương pháp lí thuyếtI Đối tượng – mục tiêu – phương pháp nghiên cứu vật lí Phương pháp nghiên cứu của Vật líPhương pháp lí thuyết Việc hình thành lí thuyết phụ thuộc rất nhiều yếu tố: dữ liệu quan sát ban đầu, trực giác của nhà khoa học, sự hoàn thiện của công cụ toán học, tính toán tỉ mỉ,... Thực nghiệm kiểm chứng càng nhiều lí thuyết càng đúng Một thí nghiệm không phù hợp với lí thuyết lí thuyết đó bị bác bỏ phải xây dựng lại lí thuyết mới phù hợp với thực nghiệm. Đó là con đường nghiên cứu khoa học. I Đối tượng – mục tiêu – phương pháp nghiên cứu vật lí Phương pháp nghiên cứu của Vật lí Ø Phương pháp thực nghiệm Ø Phương pháp lí thuyếtDùng thí nghiệm để phát hiện kết quả Sử dụng ngôn ngữ toán học và suymới, giúp kiểm chứng, hoàn thiện, bổ luận lí thuyết để phát hiện một kết quảsung hay bác bỏ giả thuyết nào đó. Kết mới. Kết quả mới này cần được kiểmquả mới này cần được giải thích bằng lí chứng bằng thực nghiệmthuyết đã biết hoặc lí thuyết mới.Vd: Lực đàn hồi Vd: Lực hấp dẫn m1m2 Fhd = G 2 r Hai PP hỗ trợ cho nhau, trong đó PP thực nghiệm có tính quyết định.I Đối tượng – mục tiêu – phương pháp nghiên cứu vật lí Phương pháp nghiên cứu của Vật líTìm hiểu tự nhiên dưới góc độ Vật lí Đối chiếu với các lí Thiết kế, xây dựng Quan sát hiện thuyết đang có để mô hình lí thuyết hoặc tượng để xác mô hình thực nghiệm định đối tượng đề xuất giả thuyết để kiểm chứng giả nghiên cứu nghiên cứu thuyết ...