Bài giảng Vật liệu sinh học điều trị vết bỏng

Vật liệu tổng hợp:Tấm film: là những tấm polymeBao gồm: polyurethal, polyethylen, polycaprolactone...không khả năng hấp thụ, ít thấm dịch, khíĐiều trị vết bỏng nông, tiết dịch ít
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Vật liệu sinh học điều trị vết bỏngVËt liÖu sinh häc®iÒu trÞ vÕt báng Ts Chu anh tuÊn VËt liÖu tæng hîp (synthetic dressings• TÊm film: lμ nh÷ng tÊm polymer. Bao gåm: polyurethal, polyethylen, polycaprolactone… kh«ng kh¶ n¨ng hÊp thô, Ýt thÊm dÞch, khÝ §iÒu trÞ vÕt báng n«ng, tiÕt dÞch Ýt.• TÊm bät xèp (foam): lμ nh÷ng polymer cña hydroxy vinyl chlorid acetate Bao gåm: polyvinyl, polyurethane, silastic foam, lyofoam cã kh¶ n¨ng hÊp thô, thÊm dÞch, khÝ §iÒu trÞ vÕt th−¬ng tiÕt dÞch nhiÒu nh− c¸c vÕt báng s©u, vÕt loÐt giai ®o¹n 3,4 VËt liÖu tæng hîp (synthetic dressings)• Alginate dressing : Cã kh¶ n¨ng hÊp thô tèt - §iÒu trÞ tèt c¸c vÕt báng s©u, c¸c vÕt loÐt tiÕt dÞch võa hoÆc nhiÒu. - Kh«ng hiÖu qu¶ víi VT tiÕt dÞch Ýt, VT cßn HT• Composite (synthetic dressings): b¨ng hydrocolloid, hydrogel sheets (Vigilon), gels (HEMA = hydroxy ethyl methacrylate), super absorbent (Conva Tee) T¸c dông: võa cã kh¶ n¨ng ng¨n chÆn VK, võa cã kh¶ n¨ng hÊp thô dÞch VËt liÖu thay thÕ da• VËt liÖu thay thÕ da: Lμ c¸c mμng tæng hîp, b¸n tæng hîp hay nguån gèc sinh häc gièng hoÆc kh«ng gièng da vÒ cÊu tróc nh−ng cã t¸c dông thay thÕ c¸c chøc n¨ng cña da mét c¸ch t¹m thêi hay l©u dμi• Ph©n lo¹i: – Theo môc ®Ých thay thÕ • Thay thÕ da t¹m thêi • Thay thÕ da l©u dμi – Theo nguån gèc: • Tæng hîp • B¸n tæng hîp • Sinh vËt • C«ng nghÖ tÕ bμo vμ tÕ bμo gèc C¸c lo¹i vËt liÖu thay thÕ da• C¸c lo¹i m« tù nhiªn: da ®ång lo¹i; dÞ lo¹i; mμng èi• C¸c vËt liÖu thay thÕ da - Mμng hai líp tæng hîp (synthetic bilaminate) - Phøc hîp nÒn collagen (collagen- based composites): Biobrane, TransCyte, Integra.• PhÇn t−¬ng tù trung b× nÒn collagen (collagen- based dermal analogs): Alloderm• VËt liÖu nu«i cÊy tÕ bμo t¸ch ra tõ m« (culture- derived tissue): Apligraft, TB sõng tù th©n nu«i cÊy, NBS cÊy lªn phÇn t−¬ng tù trung b×: l−íi polyglycolic (polyglactin); mμng collagen- glycosaminoglycan. Vai trß t¸c dông cña c¸c vËt liÖu thay thÕ da• Che phñ, b¶o vÖ vÕt th−¬ng > Gãp phÇn h¹n chÕ suy mßn, nhiÔm khuÈn…• Gi¶m ®au• Phôc håi m«i tr−êng sinh häc tèt nhÊt cho bÒ mÆt VT• KÝch thÝch qu¸ tr×nh liÒn VT – T¹o m«i tr−êng thuËn lîi: Èm, v« khuÈn… – C¸c yÕu tè sinh häc: Grow factors…• C¶i thiÖn chÊt l−îng sÑo sau khi liÒn VT• T¨ng sù tho¶i m¸i, dÔ chÞu cho bÑnh nh©n trong qu¸ tr×nh §T Vai trß sinh häc liÒn vÕt th−¬ng cña c¸c thμnh phÇn cña trung bו T¹o thμnh phÇn thuéc cÊu tróc da, t¹o khung ®ì cho LVT• Chøa c¸c thμnh phÇn cã ho¹t tÝnh sinh häc kÝch thÝch c¸c phase LVT• Collagen: Gi¸ ®ì cho TB di c−, tiÕt ®Ñm gian bμo, chÊt dÉn ®−êng cho TB ph¸t triÓn• Elastin: t¨ng tÝnh ®μn håi cña m«• Fibronectin: kÕt g¾n c¸c TB, ®Þnh h−íng cho c¸c TB, kÝch thÝch tÕ bμo biÓu m« t¨ng ph©n chia vμ di c−, ho¸ øng ®éng víi NBS vμ §TB Vai trß sinh häc liÒn vÕt th−¬ng cña c¸c thμnh phÇn cña trung bו Glycosaminoglycan: KÕt dÝnh TB, dÉn ®−êng cho c¸c sytokin LVT, gi¶m ho¹t ®éng cña protease, gi¸ ®ì cho c¸c tp kh¸c cña trung bו Acid Hyaluronic: duy tr× ®Öm n−íc cña m«, gi¶m viªm, kÝch thÝch LVT, ®iÒu chØnh vÞ trÝ TB• C¸c yÕu tè t¨ng tr−ëng: KÝch thÝch tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n cña LVT VËt liÖu thay thÕ da t¹m thêi• Da ®ång lo¹i (Allograft) - Lμ lo¹i vËt liÖu thay thÕ da lý t−ëng ®iÒu trÞ báng - T¸c dông: ®ãng kÝn vÕt th−¬ng, chuÈn bÞ nÒn ghÐp - ChØ ®Þnh: che phñ vÕt báng s©u, diÖn réng. - Nh−îc ®iÓm: H¹n chÕ nguån cho da ChÊt l−îng phô thuéc tuæi, vÞ trÝ vïng cho da Thêi gian b¶o qu¶n l¹nh s©u gi¶m kh¶ n¨ng sèng Nguy c¬ l©y truyÒn bÖnh truyÒn nhiÔm VËt liÖu thay thÕ da t¹m thêi• Da dÞ lo¹i (Xenograft) - Dïng da cña loμi kh¸c ®iÒu trÞ vÕt th−¬ng báng - Môc ®Ých: che phñ vÕt th−¬ng nhê cÊu tróc 2 líp gÇn gièng da ng−êi - ChØ ®Þnh: Báng trung b× n«ng; che phñ t¹m thêi báng trung b× s©u, báng s©u sau c¾t ho¹i tö. - ¦u ®iÓm: cã s½n, b¸m dÝnh tèt, gi¶m ®au, t¹o ®iÒu kiÖn tèt liÒn VT, kh«ng kÝch øng - Nh−îc ®iÓm: kh«ng g©y t¸i lËp tuÇn hoμn, cã thÓ l©y truyÒn bÖnh.VËt liÖu thay thÕ da t¹m thêi * Trung b× da lîn: – Che phñ vÕt báng n«ng, s¹ch – Che phñ vïng lÊy da – Che phñ t¹m thêi nÒn vÕt th−¬ng báng s©u sau khi c¾t bá ho¹i tö > hç trî qu¸ tr×nh h×nh thμnh m« h¹t – Che phñ lªn m« h¹t khi ch−a cã ®iÒu kiÖn, ch−a ®ñ da tù th©n ®Ó ghÐp – Cã thÓ phèi hîp víi da tù th©n theo kiÓu Mowlem- Jackson hay Sandwich ë nh÷ng BN báng s©u diÖn réng - Cã thÓ dïng ®Ó chuÈn bÞ nÒn ghÐp tr−íc khi ghÐp c¸c s¶n phÈm cña nu«i cÊy tÕ bμo Trung b× da lîn• −u ®iÓm cña trung b× da lîn – Cã ®Çy ®ñ c¸c −u thÕ cña mét vËt liÖu thay thÕ ...