Bài giảng Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn - PGS.TS. Trương Thanh Hương

Bài giảng Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn của PGS.TS. Trương Thanh Hương thực hiện, trình bày đại cương về viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn, nguyên nhân bệnh, giải phẫu bệnh, triệu chứng bệnh, điều trị bệnh,...Mời bạn đọc cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn - PGS.TS. Trương Thanh HươngViªm néi t©m m¹c nhiÔm khuÈn Pgs.ts. Tr¬ng Thanh H¬ng ViÖn Tim m¹ch ViÖt nam ®¹i c¬ng!VNTMNK: t×nh tr¹ng viªm cã loÐt vµ sïi, thêng x¶y ra (nh ng kh«ng ph¶i b¾t buéc) trªn mét néi t©m m¹c ®· cã tæn th ¬ng bÈm sinh hoÆc m¾c ph¶i tõ tríc.!HiÖn tîng miÔn dÞch: kh¸ng thÓ ®Æc hiÖu trong huyÕt thanh ⇒ph¶n øng kh¸ng nguyªn - kh¸ng thÓ ⇒ kÕt tô c¸c tiÓu cÇu, viªm ë néi t©m m¹c,nh÷ng biÓu hiÖn ë, da, khíp, thËn.!Nghiªn cøu míi: vi khuÈn, thÓ sau phÉu thuËt tim, siªu ©m tim chÈn ®o¸n, kh¸ng sinh diÖt khuÈn m¹nh, phßng bÖnh Nguyªn nh©n1. Vi khuÈn g©y bÖnh1.1. Trong ®a sè trêng hîp, VK g©y bÖnh lµ liªn cÇu khuÈn!Theo kinh ®IÓn, ®ã lµ lo¹i viridans. VNTM cßn cã thÓ do nhiÒu lo¹i VK kh¸c g©y nªn. Ngêi ta ph©n biÖt nhiÒu lo¹i liªn cÇu khuÈn theo møc ®é g©y tan huyÕt vµ ph©n lËp c¸c nhãm A, B, C vµ G nh¹y c¶m víi Penicillin vµ c¸c nhãm H, K vµ N cÇn Penicillin liÒu rÊt cao.!Trµng cÇu khuÈn (Streptococcus fecalis) cßn ®îc gäi lµ liªn cÇu khuÈn D, lµ mét lo¹i VK thêng gÆp trong bÖnh Osler, Ýt nhËy c¶m víi Penicillin liÒu th«ng dông. Nguyªn nh©n1. Vi khuÈn g©y bÖnh1.2. Nh÷ng lo¹i vi khuÈn vµ t¸c nh©n g©y bÖnh kh¸c!Tô cÇu khuÈn: hay gÆp sau n¹o ph¸ thai,c¸c tæn th¬ng thêng hay gÆp ë van ba l¸.!N·o m« cÇu, phÕ cÇu, lËu cÇu.!Trùc khuÈn Friedlander, Salmonella, Brucella, mñ xanh, Corynebacterium, Vibriofoetus.!NÊm ActynomycÌs, Candida albicans: hay gÆp ë c¬ thÓ miÔn dÞch, hoÆc ®iÒu trÞ kh¸ng sinh qu¸ dµi. Tiªn lîng xÊu!HACEK: Haemophilus parainfluenzae, Actinobacillus actinomycetemcomitants, Cardiobacterium hominis, Eikenella corrodens, Kingella kingae Nguyªn nh©n1. Vi khuÈn g©y bÖnh1.3. §êng vµo cña vi khuÈn!NhiÔm khuÈn r¨ng miÖng. Nguy c¬ nhiÔm khuÈn sau khi nhæ r¨ng cµng nhiÒu nÕu t×nh tr¹ng lîi bÞ viªm cµng nhiÒu, nÕu sè r¨ng bÞ nhæ cµng cao vµ nÕu thêi gian lµm thñ thuËt cµng dµi.!NhiÔm khuÈn da, nhiÔm khuÈn do n¹o ph¸ thai, mét sè thñ thuËt kh«ng ®îc v« khuÈn cÈn thËn (®Æt cathÐter, truyÒn m¸u, ch¹y thËn nh©n t¹o…) sÏ lµ ®êng vµo thuËn lîi cña c¸c lo¹i vi khuÈn nhÊt lµ tô cÇu. !NhiÔm khuÈn tiªu ho¸, nhiÔm khuÈn tiÕt niÖu do phÉu thuËt ë hÖ tiÕt niÖu, sái bµng quang.. chiÕm mét tû lÖ quan träng trong nguyªn nh©n g©y bÖnh do liªn cÇu khuÈn nhãm D.!Trong nhiÒu trêng hîp ngêi ta kh«ng t×m thÊy râ ®êng vµo cña vi khuÈn (Theo Cates vµ Christic cã 62% c¸c trêng hîp kh«ng ph¸t hiÖn râ ®êng vµo cña vi khuÈn). Nguyªn nh©n2. Vai trß cña bÖnh tim cã tríc!VNTM nguyªn ph¸t rÊt Ýt gÆp. BÖnh thêng x¶y ra trªn mét BN ®· cã tæn th¬ng tim tõ tríc!TiÒn sö cã bÖnh thÊp rÊt hay gÆp tõ 50-80% c¸c trêng hîp. Thêng tiÕn triÓn thÊp ®· æn ®Þnh khi xuÊt hiÖn VNTM!VNTM cßn lµ biÕn chøng cña mét sè BTBS: 7,7% c¸c trêng hîp theo Maud Abbott vµ kho¶ng 10% theo Rriedberg.!Thêng gÆp lµ: CO§M, TLT, van ®éng m¹ch chñ hai l¸ (bicuspide), hÑp ®éng m¹ch phæi, tø chøng Fallot, hÑp díi van §MC, hÑp eo §MC.!TLN rÊt Ýt khi cã biÕn chøng VNTM Gi¶i phÉu bÖnh1. Tæn th¬ng ë tim1.1. Tæn th¬ng ë néi t©m m¹c! Nh÷ng nèt sïi ë néi t©m m¹c: hay gÆp ë l¸ van lín VHL hoÆc l¸van sau §MC. Sïi nµy dÔ bÞ t¸ch rêi ra theo dßng m¸u ®i ®Õn c¸c c¬quan g©y nªn t¾c m¹ch, vµ ®Ó l¹i c¸c vÕt loÐt nhá ë van, thêng lµloÐt n«ng, nhng còng cã khi s©u ®Õn møc cã thÓ lµm thñng vanhoÆc thËm chÝ lµm ®øt c¶ d©y ch»ng, cét c¬ hoÆc lµm thñng c¶ v¸chliªn thÊt.! VÒ tæ chøc häc, cã t¨ng sinh tÕ bµo vµ phï nÒ tæ chøc van tim.Trong sïi cã nh÷ng ®¸m vi khuÈn ®îc bao bäc bªn ngoµi bëi métlíp fibrin - b¹ch cÇu, sïi kh«ng cã m¹ch m¸u, nªn KS ph¶i cã ®Ëm®é cao, víi thêi gian dµi míi cã thÓ thÊm s©u vµo ®îc c¸c æ nµy ®Ótiªu diÖt vi khuÈn ë trong ®ã. Gi¶i phÉu bÖnh1.2. Tæn th¬ng kh¸c: viªm c¬ tim, viªm mao qu¶n, tiÓu §M. Th©mnhiÔm ngo¹i t©m m¹c do viªm quanh m¹ch m¸u r¶i r¸c.2. Tæn th¬ng ë ngoµi tim♦ §éng m¹ch t¾c hoÆc gi·n do viªm néi m« lan to¶♦ Viªm néi m« mao m¹ch g©y xuÊt huyÕt díi da, h¹t Osler, côcnghÏn m¹ch.♦ Gan vµ l¸ch to: hay gÆp c¸c æ nhåi m¸u míi hoÆc cò cïng víi c¸ctæn th¬ng ë hÖ liªn vâng - néi m«.♦ Viªm cÇu thËn b¸n cÊp kÌm theo xung huyÕt m¹ch m¸u, x©m nhËpnhiÒu hång cÇu vµ b¹ch cÇu vµo trong tæ chøc kÏ. TriÖu chøng1. L©m sµng1.1. Giai ®o¹n khëi ph¸t!Thêng b¾t ®Çu b»ng mét t×nh tr¹ng sèt kh«ng râ nguyªnnh©n ë bn cã bÖnh tim. Tríc mét bn cã bÖnh tim, l¹i sètkh«ng râ nguyªn nh©n tõ 8 ®Õn 10 ngµy trë lªn, cã kÌm theosuy nhîc c¬ thÓ, kÐm ¨n th× ta ph¶i nghÜ ®Õn VNTMNK vµtiÕn hµnh ngay: ♦T×m ®êng vµo cña vi khuÈn. ♦XÐt nghiÖm níc tiÓu t×m hång cÇu ♦CÊy m¸u nhiÒu lÇn►CÇn chó ý lµ tríc khi cÊy m¸u, kh«ng nªn cho kh¸ng sinhliÒu nhá, v× nã dÔ lµm sai l¹c chÈn ®o¸n.!Mét sè Ýt trêng hîp, bÖnh b¾t ®Çu b»ng mét tai biÕn m¹chm¸u ®ét ngét: nhòn n·o hoÆc nhåi m¸u c¸c phñ t¹ng kh¸c. TriÖu chøng1. L©m sµng1.2.Giai ®o¹n toµn ph¸t (1)1.2.1 Sèt! Lµ mét triÖu chøng lu«n lu«n gÆp, nhng h×nh th¸i sèt vµmøc ®é sèt rÊt thay ®æi. Th«ng thêng nhÊt lµ kiÓu sèt võa, nhng sèt cã tÝnh chÊt dao ®éng vµ nhÊt lµ sèt kÐo dµi mét c¸ch daid¼ng. Còng cã khi bÖnh nh©n sèt cao, rÐt run vµ ra må h«inhiÒu.! ViÖc cÆp nhiÖt ®é 3 giê mét lÇn lµ cÇn thiÕt ®Ó ph¸t hiÖn c¬nsèt vµ tiÕp ®ã sÏ lµ cÊy m¸u trong lóc sèt th× tû lÖ cÊy m¸u d¬ng tÝnh thêng cao h¬n.! KÌm theo sèt, bÖnh nh©n thêng xanh xao, kÐm ¨n, nhøc®Çu, c¬ thÓ b¾t ®Çu suy nhîc. Còng cã khi bÖnh nh©n bÞ ®auc¬, ®au khíp. TriÖu chøng1. L©m sµng1.2.Giai ®o¹n toµn ph¸t (2)1.2.2. BiÓu hiÖn ë tim! Trªn mét bn cã bÖnh tim ®· biÕt, c¸c tiÕng tim thêng Ýt thay ®æi.NÕu tæn th¬ng tim míi ®îc ph¸t hiÖn th× cÇn ph©n biÖt víi tiÕngthæi c¬ n¨ng hay gÆp ë bn cã sèt vµ thiÕu m¸u.! C¸c bÖnh tim hay gÆp lµ ...