Bài văn mẫu lớp 9: Phân tích bài thơ Sóng Xuân Quỳnh (bài số 6)

Ở bài Sóng, Xuân Quỳnh tập trung hẳn vào hình tượng sóng và qua những biến hóa của sóng Xuân Quỳnh nói lên tình yêu đôi lứa. Bài văn phân tích bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh - bài số 6 dành cho các bạn học sinh tham khảo để cảm nhận tác phẩm và trau dồi kinh nghiệm làm văn phân tích.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài văn mẫu lớp 9: Phân tích bài thơ Sóng Xuân Quỳnh (bài số 6)Phân tích bài thơ SÓNG - Xuân Quỳnh (bài số 6)Xuân Quỳnh là một nhà thơ nữ nổi lên từ thời kì đầu xây dựng hoà bình với những bàithơ tươi trẻ qua phần Chồi biếc trong tập thơ Tơ tằm và chồi biếc (in chung với CẩmLai). Thơ Xuân Quỳnh mang nặng tình cảm thiết tha, gắn bó với cuộc đời, biết vượt lênnhững thử thách khó khăn để xây dựng hạnh phúc chung. Riêng về thơ tình Xuân Quỳnhcó những tình cảm đằm thắm, đôn hậu, thuỷ chung. Hai bài thơ tình được nhiều ngườibiết đến là Thuyền và biển và Sóng. Trong cả hai bài thơ tác giả dùng hình thức ẩn dụ đểnói về tình yêu lứa đôi. Quan hệ giữa thuyền và biển là quan hệ của tình yêu. Biển tượngtrưng cho người con gái, thuyền tượng trưng cho người con trai, quan hệ là gắn bó thắmthiết. Tuy nhiên có lúc biển nổi sóng để xô thuyền cũng như tình yêu có lúc va chạm.Nhưng rồi cuối cùng vẫn là tình yêu hạnh phúc. Trong bài Thuyền và biển, Xuân Quỳnhviết:“Chỉ có thuyền mới hiểuBiển mênh mông nhường nàoChỉ có biển mới biếtThuyền đi đâu về đâu”.Xuân Quỳnh đã khéo liên hệ tạo cho mối quan hệ này nhiều sắc thái phù hợp với tình yêuđôi lứa và cũng phù hợp với đặc điểm của đối tượng miêu tả:“Những ngày không gặp nhauBiển bạc đầu thương nhớNhững ngày không gặp nhauLòng thuyền đau rạn vỡ.Nếu từ giã thuyền rồiBiển chỉ còn sóng gióNếu phải cách xa anhEm chỉ còn bão tố.”Ở bài Sóng Xuân Quỳnh tập trung hẳn vào hình tượng sóng và qua những biến hoá củasóng Xuân Quỳnh nói lên tình yêu đôi lứa. Tất nhiên đây không phải là những con sóngcô đơn mà trong một tương quan gắn bó sóng với bờ, sóng là Em và bờ là Anh. Có nhiềuhiện tượng thiên nhiên có khả năng nói lên được đặc điểm của tình yêu như ngôi sao,vầng trăng, ngọn gió, ngọn lửa. Nguyễn Đình Thi cũng hay sử dụng những biểu tượngngôi sao, ngọn lửa, ngọn gió để nói lên tình yêu:-“Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh”-“Ngọn lửa nhớ ai mà hồng đêm lạnh”-“Anh vẫn yêu em như lữa dữNhư gió mùa xuân quạt dịu hiều”Nhưng dù sao mọi hiện tượng đều hữu hạn, và sóng có khả năng biểu hiện khá đầy đủ sựphong phú của tình yêu. Sóng là một hình tượng ẩn dụ vừa hoá thân vừa hoà nhập với cáitôi trữ tình. Và ở đây sóng phải góp phần nói lên tình cảm, tình yêu của một tâm hồn thơnữ.Sóng là một hình tượng đẹp của thiên nhiên được vận dụng để nói lên nhiều trạng tháicủa tình cảm và riêng với tình yêu thì con sóng phải mang một sắc thái đặc biệt. Khôngphải là con sóng nhỏ lăn tăn của ao vàng “Sóng biếc theo làn hơi gợn tí” (Thu điếu) hoặcnhư sóng gợn để nói lên nỗi buồn kéo dái “Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp”(TràngGiang). Bản thân con sóng cũng có nhiều trạng thái biểu hiện, khi lặng lẽ dịu êm khi lạiồn ào, dữ dội:“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”Con sóng cũng như tình yêu với bao khát vọng bồi hồi, khi mạnh mẽ khi dịu em, và sóngcũng phải tìm đến tận biển cả giữa đại dương mênh mông mới thực sự tìm thấy chínhmình, và nhận thức được sức mạnh và những khát khao đích thực của con sóng.Con sóng là vĩnh hằng gắn với sự vĩh hằng của biển khơi muôn đời, con sóng của ngàyxưa với con sóng của hôm nay không có gì thay đổi, vẫn dào dạt, vẫn sôi nổi như tình yêucủa tuổi trẻ muôn đời vẫn bồi hồi. Xuân Quỳnh đã liên hệ tình yêu của tuổi trẻ với consóng của đại dương:“Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêuBồi hồi trong ngực trẻ.”Tình yêu là một tình cảm lớn lao, thiêng liêng phát triển theo những quy luật chung củađời sống xã hội và những quy luật riêng của mỗi tình yêu lứa đôi, song không dễ cắtnghĩa được đầy đủ bản chất, sự vận động và những biến hoá của tình yêu. Xuân Diệuviết:“Làm sao cắt nghĩa được tình yêuCó nghĩa gì đâu một buổi chiềuNó chiếm hồn ta bằng nắng nhạtBằng mây nhè nhẹ gió hiu hiu.”Tình yêu là tiếng nói của con tim nên cũng rất khó xác định một cách cụ thể những tiêuchuẩn của sự yêu thích. Xuân Quỳnh cũng đã nêu lên tính quy luật và không có quy luậtcủa tình yêu:“Sóng bắt đầu từ gióGió bắt đầu từ đâuEm cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau.”Thực ra: “Gió bắt đầu từ đâu” là có thể giải thích được, nhưng cái khó khăn hơn là phảigiải thích và xác định : “Khi nào ta yêu nhau”, khi nào mặt biển nổi sóng, những consóng của tình yêu.Chính nhà thơ tình nổi tiếng Xuân Diệu cũng có lúc phải nhận xét:“Tình yêu đến – tình yêu đi, ai biết.”Tình yêu lứa đôi thường được biểu hiện bằng nhiều trạng thái tình cảm và một nỗi nhớ làmột tình cảm tiêu biểu nhất. Tất nhiên trong cuộc đời khi xa cách sẽ có nhiều nỗi nhớ:con nhớ cha mẹ, bạn bè nhớ nhau… Nhưng nỗi nhớ trong tình yêu lại có những đặc điểmkhá riêng biệt. Nỗi nhớ được biểu hiện với nhiều màu sắc ở trong thơ, đó chính là cáichứng tích của tình yêu đích thực.Nhà thơ Hàn Mặc Tử có một ý thơ đẹp:“Khi xa cách không gì bằng thương nhớ”Người xưa đã từng nhớ nhau:“Nhớ chàng như mảnh trăng đầyĐêm đêm vầng sáng hao gầy đêm đêm.”Rồi nỗi nhớ và trạng thái tương tư trong Truyện Kiều:“Sầu đong càng lắc càng đầyBa thu dọn lại một ngày dài ghê”Và thơ hiện đại với nỗi nhớ của Xuân Diệu:“Anh nhớ tiếng, anh nhớ hình, anh nhớ ảnhAnh nhớ em, anh nhớ lắm em ơi”.Và nỗi nhớ trong thơ Hàn Mặc Tử:“Người đi, một nửa hồn tôi mấtMột nửa hồn kia hoá dại khờ…Hôm nay có một nửa trăng thôiMột nửa trăng ai cắn vỡ rồiTa nhớ mình xa thương đứt ruộtGió làm nên tội buổi chia phôi.”Trong bài Sóng, Xuân Quỳnh đã biểu hiện nỗi nhớ qua âm thanh của tiếng sóng vỗ suốtngày đêm vào bờ, thao thức không ngủ được. Xuân Quỳnh đã nói lên nỗi đau da diết quahình tượng sóng, những con sóng thao thức đập vào bờ nhưng không biết đến thời gian.Con sóng vỗ như một tình cảm bồi hồi khao khát, như tình yêu tìm đến hạnh phúc và đếnđây bài thơ xuất hiện hình ảnh của đôi bờ. Con sóng nào cũng khao khát đến bờ, hình ảnhcủa bến bờ như cái đích đi tới và con sóng sẽ không chơi vơi, bỏ cuộc. Xuân Quỳnh đã cónhững liên tưởng rất sáng tạo ...