Báo cáo Cơ chế giải quyết tranh chấp của ASEAN

Cơ chế giải quyết tranh chấp của ASEAN
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo " Cơ chế giải quyết tranh chấp của ASEAN " nghiªn cøu - trao ®æi ThS. Lª Minh TiÕn * T ròn 40 năm ra i và phát tri n, quy t theo cơ ch chung c a h th ng pháp ASEAN ã t ư c nh ng bư c ti n lu t qu c t . dài trên nhi u lĩnh v c ho t ng, các quan Tháng 2 năm 1976, các nhà lãnh o c p h h p tác ngày càng phát tri n sâu r ng và cao nh t c a chính ph 5 nư c trong kh i ã nhóm h p l n u tiên t i Bali và thông qua thi t th c hơn. Trong quá trình h p tác toàn Hi p ư c thân thi n và h p tác ông Nam di n ó, các tranh ch p, b t ng các c p Á (thư ng ư c g i t t là Hi p ư c Bali). khác nhau (qu c gia, cơ quan nhà nư c, Văn ki n này cùng v i Tuyên b Bangkok doanh nghi p, nhà u tư, cá nhân...) x y ra năm 1967 ã xác l p các nguyên t c n n là i u không tránh kh i. Do v y, cũng như t ng cho các quan h h p tác b n v ng c a các t ch c và liên k t khu v c khác, ho t ASEAN. ng th i, Hi p ư c dành riêng ng gi i quy t tranh ch p c a ASEAN cũng Chương IV quy nh và cho ra i m t cơ ã d n ư c th ch hóa và hoàn thi n trong ch chung gi i quy t t t c các tranh ch p khuôn kh pháp lí c a t ch c này. trên m i lĩnh v c h p tác an ninh, chính tr , I. CƠ CH CHUNG kinh t , xã h i... c a ASEAN. Do nhi u lí do khách quan và ch quan, V nguyên t c gi i quy t tranh ch p, ho t ng c a ASEAN trong 10 năm u i u 13 Hi p ư c Bali cũng như i m 2 c a ch y u t p trung vào các v n chính tr , Tuyên b Bangkok năm 1967 kh ng nh tăng cư ng hi u bi t l n nhau và tìm ki m vi c “tôn tr ng công lí và nguyên t c lu t l p trư ng chung vì an ninh c a khu v c pháp trong quan h gi a các nư c trong cũng như c a t ng nư c thành viên. c vùng và tuân th các nguyên t c c a Hi n trưng liên k t ch y u giai o n này là liên chương Liên h p qu c” t ư c m c tiêu k t v thái dung nh n, thương lư ng, hoà phát tri n kinh t , thúc y hoà bình và n gi i, tránh va ch m, căng th ng gi a các nh khu v c. Theo ó, tranh ch p gi a các qu c gia t p trung vào tăng cư ng, c ng nư c ASEAN ư c gi i quy t theo nguyên c phát tri n trong m i nư c nên trong giai t c “t b e d a b ng vũ l c ho c s d ng o n này ASEAN v n chưa có cơ ch gi i vũ l c trong quan h qu c t nh m ch ng l i quy t tranh ch p c a riêng mình. V cơ b n, s b t kh xâm ph m v lãnh th hay n n các ho t ng gi i quy t tranh ch p chưa c l p chính tr c a b t kì qu c gia nào ư c th ch hóa trong các văn ki n c a ASEAN. Các tranh ch p, xung t x y ra * Gi ng viên Khoa lu t qu c t gi a các nư c trong kh i ư c áp d ng gi i Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007 69 nghiªn cøu - trao ®æi trung gian ho c theo th a thu n c a các bên cũng như b ng cách khác trái v i nh ng m c ích c a Liên h p qu c...” (kho n 4 tranh ch p, ho t ng như m t y ban trung i u 2 Hi n chương Liên h p qu c) và gian, i u tra, hòa gi i. nguyên t c “gi i quy t các tranh ch p qu c - Trong trư ng h p c n thi t, h i ng s khuy n ngh nh ng bi n pháp thích h p t b ng bi n pháp hoà bình, sao cho không ngăn ch n tranh ch p ho c tình hình x u i. t n h i n hoà bình, an ninh qu c t và công lí” (kho n 3 i u 2 Hi n chương Liên Như v y, ASEAN không thành l p cơ h p qu c). Ngoài hai nguyên t c trên, trong quan gi i quy t tranh ch p chuyên trách như quá trình gi i quy t tranh ch p, các bên còn Tòa án công lí c a Liên h p qu c ho c Tòa ph i “thi n chí gi i quy t tranh ch p” và liên minh châu Âu... S thi u v ng c a cơ “gi i quy t tranh ch p b ng các th t c h p quan này có th lí gi i t góc văn hóa và lí, h u hi u và linh ho t”. truy n th ng pháp lu t c a các nư c V bi n pháp gi i quy t tranh ch p, theo ASEAN. M t trong nh ng c trưng chung tinh th n c a i u 15 Hi p ư c, các bên có c a văn hoá pháp lu t ông Nam Á chính là quy n l a ch n áp d ng các bi n pháp theo vi c ưu tiên gìn gi các quan h i u hoà quy trình riêng c a ASEAN ho c các bi n trong gia ình, t p th , xã h i, tránh và h n pháp ư c quy nh t i kho n 1 i u 33 c a ch ki n t ng trư c toà án. Th c ti n gi i Hi n chương Liên h p qu c, bao g m: quy t tranh ch p nói chung, tranh ch p v - àm phán tr c ti p; thương m i, u tư nói riêng c a các nư c - Các bi n pháp thông qua bên th ba: thành viên ASEAN luôn coi tr ng các Môi gi i, i u tra, trung gian, hòa gi i; phương th c gi i quy t tranh ch p không - Gi i quy t t i tr ng tài ho c tòa án qu c t ; chính th c, có tính truy n th ng như trung - Gi i quy t theo quy trình riêng c a ASEAN. ...