Báo cáo KÕT QU. NGHI£N CøU Vµ øNG DôNG NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG KIỂU TƯỜNG CHẮN CÓ BỆ GIẢM TẢI, SÀN GIẢM TẢI TRONG ỔN ĐỊNH MÁI TALUY ĐƯỜNG MIỀN NÚI TẠI VIỆT NAM

Tường chắn là công trình được sử dụng khá phổ biến trong giải pháp giữ ổn định cho mái taluy nền đường. Trong bài báo này, tác giả trình bày các khái niệm cơ bản về tường chắn có bệ giảm tải, tường chắn có sàn giảm tải, tình hình sử dụng loại hình tường chắn này ở nước ta và các nước trên thế giới. Thông qua đó giới thiệu phương pháp tính toán và kiến nghị khả năng, phạm vi áp dụng loại tường chắn này xử lý ổn định mái taluy cho các tuyến đường miền...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo " KÕT QU. NGHI£N CøU Vµ øNG DôNG NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG KIỂU TƯỜNG CHẮN CÓ BỆ GIẢM TẢI, SÀN GIẢM TẢI TRONG ỔN ĐỊNH MÁI TALUY ĐƯỜNG MIỀN NÚI TẠI VIỆT NAM " KÕT QU¶ NGHI£N CøU Vµ øNG DôNG NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG KIỂU TƯỜNG CHẮN CÓ BỆ GIẢM TẢI, SÀN GIẢM TẢI TRONG ỔN ĐỊNH MÁI TALUY ĐƯỜNG MIỀN NÚI TẠI VIỆT NAM Bùi Phú Doanh1 Tóm tắt: Tường chắn là công trình được sử dụng khá phổ biến trong giải pháp giữ ổn định cho mái taluy nền đường. Trong bài báo này, tác giả trình bày các khái niệm cơ bản về tường chắn có bệ giảm tải, tường chắn có sàn giảm tải, tình hình sử dụng loại hình tường chắn này ở nước ta và các nước trên thế giới. Thông qua đó giới thiệu phương pháp tính toán và kiến nghị khả năng, phạm vi áp dụng loại tường chắn này xử lý ổn định mái taluy cho các tuyến đường miền núi ở Việt Nam. Từ khóa:Tường chắn có bệ giảm tải; Tường chắn có sàn giảm tải; Sụt trượt; Sườn dốc. Abstract : Retaining Wall is fairly common solution used in stabilizing the slope of the road embankment. In this acticle, the author presents the basic concepts of new-type walls with the barrier and floor to reduce load, the use of this type of wall in Viet Nam and in the world. Through which to introduce caculation method and recommend capabilities, slope of application of this type of wall for the slope stability of the mountain road in Viet Nam. Key word: Barrier Retaining Wall; Floor Retaining Wall; Landslip; Slope Nhận ngày 28/11/2012, chỉnh sửa ngày 21/3/2013, chấp nhận đăng 30/3/2013 1. Tổng quan Việc xây dựng công trình giao thông trên địa hình sườn dốc luôn tồn tại những nguy cơ gây sụt trượt. Sụt trượt xảy ra do sự phá vỡ trạng thái tự nhiên vốn có của mái dốc khi đào hoặc đắp taluy. Nếu đối với quá trình thi công, sụt trượt chủ yếu chỉ ảnh hưởng đến an toàn lao động, chi phí thi công... thì trong giai đoạn khai thác, mức độ sụt trượt của tuyến đường có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng lưu thông và hiệu quả khai thác của nó. Do điều kiện tự nhiên phức tạp, khả năng chọn tuyến để tránh tất cả các vị trí có địa hình khó khăn hầu như không thể. Vấn đề sụt trượt taluy là một vấn đề rất cần giải quyết để đảm bảo sự khai thác bình thường và lâu dài của các tuyến đường. Trên các công trình này, hàng năm nhà nước phải chi ra hàng ngàn tỉ đồng cho các công tác “bền vững hóa”, “kiên cố hóa” nhưng hiệu quả là không cao, sụt trượt vẫn thường xuyên xảy ra, đặc biệt là vào mùa mưa lũ. Bên cạnh những vấn đề nêu trên, ngày nay việc thiết kế bền vững, không xâm hại, phá hoại môi trường thiên nhiên, ứng biến với biến đổi khí hậu được đặt ra như một vấn đề nóng bỏng và cấp bách. Vì vậy, việc tránh phá vỡ trạng thái tự nhiên, bảo tồn môi trường, thảm thực vật nơi tuyến đường đi qua và thiết kế hài hòa với thiên nhiên là hết sức cần thiết. 1 TS, Khoa Xây dựng Cầu đường, Trường Đại học Xây dựng. E-mail: doanhxd@gmail.com T¹p chÝ khoa häc c«ng nghÖ x©y dùng Sè 15/3-2013 73 KÕT QU¶ NGHI£N CøU Vµ øNG DôNG Hình 1. Ta luy đào sâu, đắp cao luôn là mối đe Hình 2. Tường chắn tuyến Thành Đô - dọa đối với điều kiện khai thác của tuyến đường Trùng Khánh, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc Để thay thế cho giải pháp đào sâu, đắp cao, và tránh các hệ quả mà nó gây ra, một số nước trên thế giới đã và đang áp dụng loại hình tường chắn có bệ giảm tải, tường chắn có sàn giảm tải với chiều cao hiệu quả lên đến 20m. Tường chắn kiểu mới loại này cũng được sử dụng rộng rãi ở đường đắp cao đầu cầu, cầu vượt trong và ngoài đô thị cũng như một số ứng dụng khác. Các nước sử dụng nhiều nhất loại hình tường chắn có sàn giảm tải trong công trình giao thông cũng như bến cảng và có nhiều kinh nghiệm như Liên Xô, Nhật Bản và một số quốc gia khác như Trung Quốc, Ấn Độ,… Đối với Ấn Độ, trong những năm 50 của thế kỷ 20 đã bắt đầu thiết kế một khối lượng rất lớn loại hình tường chắn này. Khối lượng tường chắn có sàn giảm tải chiếm đến khoảng 60% tổng chiều dài tường chắn mà nước này đã sử dụng trong những năm 50 đến nay trong công trình giao thông. Đối với Trung Quốc, tường có sàn giảm tải được áp dụng trong cảng đường thủy rất nhiều, đặc biệt là tường có bản giảm tải dạng đầu ngựa. Những năm 60 của thế kỷ 20 ngành ô tô và đường sắt đã sử dụng một số lượng rất lớn loại hình tường chắn này với sự kết hợp thực tế và thí nghiệm trong phòng. Những năm 90 của thế kỷ 20, ngành giao thông Trung Quốc đã tiến hành nguyên cứu quy mô loại hình tường chắn có sàn giảm tải từ chiều cao thấp đến cao trong phòng thí nghiệm, trong đó kết hợp tuyến đường Nam - Côn (Nam Ninh - Côn Minh) đã thiết kế và ứng dụng rất nhiều loại hình tường chắn có sàn giảm tải. Thông qua rất nhiều năm kinh nghiệm và thực tiễn, hệ thống tường chắn có sàn giảm tải đã hoàn thành bộ thiết kế điển hình, chỉ dẫn thiết kế, thi công và nghiệm thu để ứng dụng [5]. Kết quả áp dụng tại Trung Quốc cho thấy rằng, nhờ có sàn giảm tải, tường chắn loại hình này giảm đến 30% áp lực đất nằm ngang lên thân tường và tiết kiệm trung bình đến 20% kinh phí đầu tư xây dựng so với tường trọng lực cùng chiều cao. Như vậy, “Tường chắn có bệ giảm tải, sàn giảm tải, là tường chắn trong đó bệ giảm tải, sàn giảm tải làm chức năng giảm áp lực đất lên lưng tường và tăng cường khả năng ổn định chung cho tường”. Các loại hình tường chắn có sàn giảm tải được sử dụng phổ biến hiện nay tại các nước nêu trên bao gồm: Tường chắn có bệ giảm tải (hình 3a); Tường chắn có bản giảm tải (hình 3b) và tường chắn có bản giảm tải dạng đầu ngựa (hình 3c). 74 Sè 15/3-2013 T¹p chÝ khoa häc c«ng nghÖ x©y dùng ...