Báo cáo nghiên cứu khoa học Cách mạng tháng Tám - Vận dụng bài học tận dụng thời cơ cho nhiệm vụ lịch sử hiện nay

Nếu Cách mạng tư sản Pháp (1789) mở đầu cho sự ra đời của chế độ tư bản, Cách mạng tháng Mười Nga (1917) mở đầu cho thời đại quá độ từ CNTB lên CNXH trên phạm vi toàn thế giới thì Cách mạng tháng Tám (1945) của Việt Nam mở đầu cho công cuộc giải phóng toàn bộ các dân tộc bị áp bức trên thế giới. Cách mạng tháng Tám (1945) của Việt Nam là cuộc cách mạng mẫu mực về tất cả mọi phương diện và để lại dấu ấn lịch sử dân tộc và nhân...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học "Cách mạng tháng Tám - Vận dụng bài học tận dụng thời cơ cho nhiệm vụ lịch sử hiện nay "Cách mạng tháng Tám - Vận dụng bài học tận dụng thời cơ cho nhiệm vụ lịch sử hiện nayNếu Cách mạng tư sản Pháp (1789) mở đầu cho sự ra đời của chế độ tư bản, Cáchmạng tháng Mười Nga (1917) mở đầu cho thời đại quá độ từ CNTB lên CNXHtrên phạm vi toàn thế giới thì Cách mạng tháng Tám (1945) của Việt Nam mở đầucho công cuộc giải phóng toàn bộ các dân tộc bị áp bức trên thế giới. Cách mạng tháng Tám (1945) của Việt Nam là cuộc cách mạng mẫu mực về tấtcả mọi phương diện và để lại dấu ấn lịch sử dân tộc và nhân loại. Nếu Cách mạng tư sản Pháp (1789) mở đầu cho sự ra đời của chế độ tư bản,Cách mạng tháng Mười Nga (1917) mở đầu cho thời đại quá độ từ CNTB lênCNXH trên phạm vi toàn thế giới thì Cách mạng tháng Tám (1945) của Việt Nammở đầu cho công cuộc giải phóng toàn bộ các dân tộc bị áp bức trên thế giới. Cách mạng tháng Tám (1945) của Việt Nam để lại những bài học vô giá trêncác phương diện: Đoán định thời cơ; Chuẩn bị để đón thời cơ; Và vận dụng triệtđể thời cơ. Bài học vô giá này vẫn còn giá trị cho chính dân tộc ta ở vào thời điểmlịch sử cụ thể hiện nay. Về đoán định thời cơ: Ngay từ năm 1940, khi mà chủ nghĩa phát xít đangthắng thế cả ở châu Âu lẫn châu Á, khi mà Đức đã thống trị nước Pháp và đang ồạt tấn công Liên Xô, quân đội Xô Viết liên tục phải rút lui; quân đội phát xít Đứcđã đến tận chiến trường Điện Krem-li. Nguyễn Ái Quốc với tầm nhìn của thời đạiđã nhận định: Liên Xô và Đồng minh sẽ thắng; Nhật - Pháp ở Đông Dương sẽ bắnnhau; Việt Nam lúc đó sẽ có thời cơ để giành lại độc lập. Khoảng cuối năm 1941, khi viết diễn ca về lịch sử nước ta, ở phần cuối cùng“Những năm quan trọng”1, Hồ Chí Minh viết: “1945: Việt Nam độc lập”. Đếntháng 10 - 1944 trong “Thư gửi đồng bào toàn quốc”2, Người viết: “Cơ hội chodân tộc ta giải phóng chỉ ở trong một năm hoặc một năm rưỡi nữa. Thời gian rấtgấp. Ta phải làm nhanh!”. Chuẩn bị để đón thời cơ: Từ đoán định thời cơ (cả định tính lẫn định lượng)như trên, Lãnh đạo Nguyễn Ái Quốc và Đảng ta đã lãnh đạo toàn dân chuẩn bịmột cách cơ bản nhất, chu đáo nhất, triệt để nhất và đầy đủ mọi yếu tố, mọi điềukiện nhất để đón thời cơ. Về chính trị - tư tưởng: đưa ra mục tiêu và nhiệm vụtrước mắt là giải phóng dân tộc, giành lại độc lập với tinh thần: “Đem sức ta màgiải phóng cho ta”, phát huy cao độ tinh thần yêu nước của mọi tầng lớp nhân dân,lấy đó làm cơ sở để tập hợp quần chúng vào các tổ chức cách mạng. Về tổ chức:Hội nghị lần thứ VIII của Trung ương Đảng họp vào tháng 5 - 1941 quyết địnhthành lập Mặt trận dân tộc thống nhất rộng rãi mang tên: “Việt Nam độc lập đồngminh” (Gọi tắt là Việt Minh) cùng các đoàn thể có chung 2 chữ “Cứu quốc” như:Nông dân cứu quốc, Phụ nữ cứu quốc, Công nhân cứu quốc, Thanh niên cứu quốc,Nhi đồng cứu quốc, Phụ lão cứu quốc… Trên cơ sở lực lượng chính trị nói trên,các đơn vị du kích, các tổ chức vũ trang cũng lần lượt được tổ chức từ Đội vũtrang cách mạng (tháng 11 - 1941) đến Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóngquân (tháng 12 - 1944). Từ năm 1941 - 1944 nhiều lớp cán bộ bao gồm: Cán bộchính trị, cán bộ quân sự, cán bộ quần chúng đến đội ngũ thông tin liên lạc đãđược tổ chức và huấn luyện. Theo dõi sát tình hình và thời cuộc cả trong nước vàquốc tế, Đảng ta đã khẳng định được thời khắc của thời cơ (chứ không chỉ là đoánđịnh nữa). Để chuẩn bị cho cả nước “chớp” được thời khắc ấy, Đảng đã chuẩn bịcho toàn Đảng, toàn dân tộc tâm thế và tư thế để chủ động và sáng tạo với bản chỉthị “Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta” (tháng 3 - 1945). Có thể nói,bản chỉ thị này là sự chuẩn bị để phát huy tối đa sức mạnh, hiệu lực và hiệu quảcủa tất cả mọi sự chuẩn bị từ đầu năm 1941 cho đến khi Cách mạng tháng Támbùng nổ. Tận dụng triệt để thời cơ: Thời khắc mở đầu thời cơ để tổng khởi nghĩa giànhchính quyền là lúc phát xít Nhật tuyên bố đầu hàng Đồng minh. Thời điểm mà thờicơ sẽ hết là lúc quân Đồng minh đổ bộ vào nước ta để tước khí giới của quân Nhật.Đây là quãng thời gian cực kỳ ngắn ngủi. Thời cơ cho tổng khởi nghĩa đã đến rấtnhanh và cũng sẽ đi qua rất nhanh (chỉ khoảng không đến 2 tuần lễ). Với ý chí: “…Dù hi sinh tới đâu, dù có phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũngphải giành cho được độc lập”; với tinh thần: “Không thể để lỡ cơ hội”, Lãnh tụ HồChí Minh và Đảng ta đã kịp thời và khẩn trương tổ chức Hội nghị toàn quốc củaĐảng, quyết nghị thành lập Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc. Và 23 giờ ngày 13-8-1945, Ủy ban đã ban bố quân lệnh số 1, hạ lệnh khởi nghĩa. Tiếp ngay sau đó,Quốc dân đại hội đã họp cử ra Ủy ban dân tộc giải phóng Việt Nam do cụ Hồ ChíMinh làm Chủ tịch. Chính Người nhân danh Chủ tịch Ủy ban dân tộc giải phóngđã gửi Thư kêu gọi tổng khởi nghĩa đến đồng bào cả nước. Trong thư có đoạn viết:“…Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứngdậy đem sức ta mà t ...