Báo cáo nghiên cứu khoa học Một số đặc điểm nổi bật trong quan hệ Mỹ - Trung từ sau chiến tranh lạnh

Quan hệ Mỹ-Trung đ-ợc coi là một trong những cặp quan hệ giữa các n-ớc lớn quan trọng nhất sau Chiến tranh lạnh. Mỹ là siêu c-ờng duy nhất trên thế giới, trong khi đó Trung Quốc là c-ờng quốc đang phát triển nhanh nhất và có tiềm lực to lớn, có khả năng thách thức vị trí độc tôn của Mỹ trong vòng 50 năm tới. Những thay đổi trong quan hệ Mỹ-Trung có ảnh h-ởng lớn đến tình hình khu vực châu á-Thái Bình D-ơng và thế giới. Mặc dù đây là mối quan hệ rất phức tạp...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học " Một số đặc điểm nổi bật trong quan hệ Mỹ - Trung từ sau chiến tranh lạnh" Mét sè ®Æc ®iÓm næi bËt… TS. T¹ Minh TuÊn Häc viÖn Quan hÖ quèc tÕ uan hÖ Mü-Trung ®−îc coi lµ r»ng ®iÒu nµy thÓ hiÖn tÝnh kh«ng æn Q mét trong nh÷ng cÆp quan hÖ ®Þnh trong quan hÖ Mü-Trung. gi÷a c¸c n−íc lín quan träng Khi hÖ thèng quèc tÕ ch−a h×nhnhÊt sau ChiÕn tranh l¹nh. Mü lµ siªu thµnh ®−îc mét trËt tù râ rµng, bÊt kúc−êng duy nhÊt trªn thÕ giíi, trong khi n−íc lín nµo còng kh«ng cã nhiÒu sù lùa®ã Trung Quèc lµ c−êng quèc ®ang ph¸t chän, mµ con ®−êng th−êng thÊy lµ thamtriÓn nhanh nhÊt vµ cã tiÒm lùc to lín, gia c¹nh tranh an ninh vµ theo ®uæi b¸cã kh¶ n¨ng th¸ch thøc vÞ trÝ ®éc t«n cña quyÒn. N¨m 2002, Tæng thèng GeorgeMü trong vßng 50 n¨m tíi. Nh÷ng thay W. Bush ®· tõng tuyªn bè r»ng trªn thÕ®æi trong quan hÖ Mü-Trung cã ¶nh giíi hiÖn nay, Mü cã thùc lùc vµ ®Þa vÞh−ëng lín ®Õn t×nh h×nh khu vùc ch©u siªu c−êng, môc tiªu cña Mü lµ duy tr׸-Th¸i B×nh D−¬ng vµ thÕ giíi. MÆc dï ®Þa vÞ siªu c−êng ®ã trong t−¬ng lai.®©y lµ mèi quan hÖ rÊt phøc t¹p nh−ng Trong khi ®ã, Trung Quèc hy väng métnã cã mét sè ®Æc ®iÓm chÝnh sau: thÕ giíi d©n chñ, ®a nguyªn vµ nhiÒu mÇu s¾c. ThÕ giíi nµy kh«ng cã tiªu 1. §iÓm næi bËt nhÊt trong quan hÖ chuÈn duy nhÊt vÒ gi¸ trÞ, chÕ ®é chÝnhMü-Trung trong gÇn hai thËp kû qua lµ trÞ ph−¬ng T©y còng kh«ng ph¶i lµ h×nhhîp t¸c tèi ®a khi cã thÓ, ®ång thêi c¹nh thøc chÕ ®é hîp ph¸p duy nhÊt, kh«ngtranh gay g¾t, ®Æc biÖt lµ ë khu vùc ch©u¸-Th¸i B×nh D−¬ng. KÕt qu¶ lµ mèi cÇn mét c−êng quyÒn trong c«ng viÖcquan hÖ nµy “võa Êm võa l¹nh,” hay nãi quèc tÕ. Nh÷ng ng−êi tin vµo bi kÞchc¸ch kh¸c lµ “th¨ng trÇm” tuú thêi ®iÓm n−íc lín ®· rót ra kÕt luËn Mü sÏ cè ng¨n Trung Quèc giµnh ®−îc ®Þa vÞ b¸vµ vÊn ®Ò cô thÓ. Còng cã ý kiÕn choNghiªn cøu trung quèc sè 3(82)-2008 37T¹ Minh TuÊnquyÒn khu vùc, v× Mü kh«ng thÓ chÊp quèc gia riªng lÎ kh«ng cã kh¶ n¨ng thùcnhËn trªn thÕ giíi cßn tån t¹i ®èi thñ hiÖn nh− chèng phæ biÕn vò khÝ huû diÖtth¸ch thøc vÞ trÝ cña Mü. KÕt qu¶ sÏ lµ hµng lo¹t, chèng khñng bè quèc tÕ, hay chèng sù biÕn ®æi khÝ hËu. ë cÊp ®é khusù ®èi kh¸ng gièng nh− X«-Mü thêi kúChiÕn tranh l¹nh.(1) Cã nh÷ng quan vùc, Mü vµ Trung Quèc còng cã nh÷ng®iÓm ng−îc l¹i cho r»ng Mü kh«ng nªn song trïng lîi Ých. Ch¼ng h¹n hai n−ícvµ kh«ng thÓ kiÒm chÕ Trung Quèc.(2) ®Òu cã lîi Ých trong viÖc gi¶i quyÕt hoµTuy nhiªn, cÇn ph¶i nh×n quan hÖ Mü- b×nh vÊn ®Ò ph¸t triÓn h¹t nh©n cña B¾cTrung d−íi c¶ hai gãc ®é thuËn lîi vµ TriÒu Tiªn. ViÖc n−íc nµy ph¸t triÓn vµkhã kh¨n. së h÷u vò khÝ h¹t nh©n ®Òu kh«ng cã lîi cho Mü vµ Trung Quèc còng nh− an ninh Thùc tÕ cho thÊy quan hÖ Mü-Trung khu vùc. C¶ Mü vµ Trung Quèc ®Òu thÊycòng cã nhiÒu ®iÓm t−¬ng ®ång vÒ lîi Ých râ sÏ khã t×m ®−îc gi¶i ph¸p nÕu haian ninh-chÝnh trÞ chiÕn l−îc ®Ó hai bªn n−íc kh«ng hîp t¸c víi nhau.cã thÓ hîp t¸c. Mü vµ Trung Quèc ®Òu cãlîi Ých to lín trong viÖc duy tr× hoµ b×nh Nh×n ë gãc ®é kinh tÕ, mÆc dï nh÷ngvµ æn ®Þnh. §©y lµ hai nh©n tè quan n¨m gÇn ®©y c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tinträng phôc vô môc tiªu duy tr× vÞ trÝ siªu ®¹i chóng th−êng xuyªn ®−a tin vÒ c¨ngc−êng duy nhÊt cña Mü. §èi víi Trung th¼ng trong quan hÖ kinh tÕ gi÷a Mü vµQuèc, m«i tr−êng quèc tÕ æn ®Þnh lµ ®iÒu Trung Quèc, nh−ng trªn thùc tÕ hai n−íckiÖn tiªn quyÕt ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng còng cã nhiÒu lîi Ých song trïng thóc ®ÈyhiÖn ®¹i ho¸, môc tiªu ph¸t triÓn vµ hîp t¸c. Mü lµ nÒn kinh tÕ lín nhÊt thÕv−¬n lªn trë thµnh mét c−êng quèc thÕ giíi, cßn Trung Quèc lµ nÒn kinh tÕ ®anggiíi. C¶ hai n−íc ®Òu nhËn thøc ®−îc ph¸t triÓn nhanh vµ lín nhÊt. Quan hÖtÇm vãc cña mèi quan hÖ song ph−¬ng kinh tÕ gi÷a hai n−íc vµ sù phô thuécMü-Trung ®èi víi thÕ giíi vµ khu vùc. lÉn nhau ngµy cµng t¨ng. C¶ Mü vµHîp t¸c Mü-Trung lµ tiÒn ®Ò quan träng Trung Quèc ®Òu muèn thóc ®Èy quan hÖ®Ó ®¶m b¶o lîi Ých chiÕn l−îc cña c¶ hai kinh tÕ. Mü lµ thÞ tr−êng xuÊt khÈu vµbªn. Hai n−íc ®Òu muèn tr¸nh ®èi ®Çu ®èi t¸c th−¬ng m¹i lín nh ...