Báo cáo nghiên cứu khoa học Nâng cao hiệu quả hoạt động Thông tin Khoa học và Công nghệ ở Nghệ An

Hoạt động thông tin khoa học và công nghệ (KH&CN) là một dạng lao động khoa học được hình thành có tổ chức do cán bộ thông tin thực hiện nhằm mục đích nâng cao hiệu quả của nghiên cứu - triển khai, đổi mới công nghệ và nâng cao chất lượng của các quyết định quản lý (1). Từ vài thập kỷ qua, cùng với hai yếu tố năng lượng và nguyên liệu, thông tin KH&CN đã được coi là tiềm năng thứ 3 – một tiềm năng đặc biệt quan trọng, có vai trò to lớn trong...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học " Nâng cao hiệu quả hoạt động Thông tin Khoa học và Công nghệ ở Nghệ An" Nâng cao hiệu quả hoạt động Thông tin Khoa học và Công nghệ ở Nghệ AnHoạt động thông tin khoa học và công nghệ (KH&CN) là một dạng lao động khoahọc được hình thành có tổ chức do cán bộ thông tin thực hiện nhằm mục đích nângcao hiệu quả của nghiên cứu - triển khai, đổi mới công nghệ và nâng cao chấtlượng của các quyết định quản lý (1). Từ vài thập kỷ qua, cùng với hai yếu tố năng lượng và nguyên liệu, thông tinKH&CN đã được coi là tiềm năng thứ 3 – một tiềm năng đặc biệt quan trọng, cóvai trò to lớn trong việc thúc đẩy phát triển mọi hoạt động xã hội của con người.Đầu tư cho thông tin KH&CN t ừ chỗ được coi là đầu tư cho phúc lợi xã hộichuyển thành đầu tư cho sự phát triển (1). Ở Việt Nam, hoạt động thông tin KH&CN bắt đầu được hình thành từ cuốinhững năm 50 của thế kỷ XX, và đến nay, cùng với hoạt động thư viện đã tạothành Hệ thống thông tin KH&CN Quốc gia với hàng trăm cơ quan thông tinKH&CN hoạt động ở Trung ương, các Bộ/ngành, các tổng công ty, các địaphương và các đơn vị cơ sở. Trong những năm gần đây, hoạt động thông tin KH&CN ở nước ta đã cónhiều thay đổi theo hướng ngày càng gắn kết với sản xuất và thực tiễn cuộc sống,không ngừng nâng cao chất lượng thông tin và hiện đại hoá phương thức phục vụ,nhờ đó, hoạt động thông tin KH&CN đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. 1. Vai trò của hoạt động thông tin KH&CN trong các l ĩnh vực xã hội * Trong lĩnh vực quản lý Hiệu quả của quá trình quản lý tuỳ thuộc vào chất lượng của các quyết định,tức là quyết định có luận chứng khoa học, kịp thời và thể hiện được sự am hiểu,nắm vững vấn đề được quyết định. Chất lượng quyết định phụ thuộc vào sự đầyđủ và chất lượng của thông tin. Như vậy thông tin là yếu tố quan trọng, trợ thủđắc lực của những người làm công tác quản lý trong hệ thống tổ chức của xã hội. Có thể khái quát hoá vai trò của thông tin nói chung và thông tin KH&CN nóiriêng trong quá trình ra quy ết định quản lý: Mỗi giai đoạn chuẩn bị và thông quaquyết định đều cần đến thông tin, sự đảm bảo thông tin thực sự ảnh hưởng đến tấtcả các giai đoạn của quá trình thông qua quyết định. * Trong lĩnh vực kinh tế Từ trước đến nay các hoạt động kinh tế và sản xuất đều cần đến thông tin. Cáctổ chức sản xuất kinh doanh đòi hỏi thông tin về nhu cầu thay đổi của khách hàng,các khuynh hướng thị trường đang phát triển, các vật liệu sản xuất mới đang xuấthiện. Những kết quả phân tích về mặt kinh tế đã cho thấy nếu thiếu thông tin,nhiều công trình nghiên cứu và chế tạo thử nghiệm đã tiến hành trùng lặp và làmtổn thất trên 10% tổng chi phí cho các mục đích nói trên. Các nhà khoa học đãphải chi phí hơn 1/3 thời gian hoạt động của mình cho việc tìm kiếm thông tin cầnthiết. Trong điều kiện của cuộc cách mạng KHCN hiện nay, khoa học, kinh tế, vàsản xuất có quan hệ khăng khít với nhau, tạo thành chu trình: “Khoa học - Kinh tế- Sản xuất”. Để phát triển kinh tế, các nhà doanh nghiệp đã sử dụng thông tin do các cơ quanthông tin KH&CN cung cấp để nắm được đầy đủ và chính xác về môi trường kinhdoanh và thị trường như: Về đường lối chính sách, luật pháp và các bản pháp quyhiện hành của Đảng và Nhà nước, về tình hình cung cầu hàng hoá, đổi mới côngnghệ, kết quả nghiên cứu khoa học… và đưa ra những quyết định đúng đắn phục vụcho sản xuất, kinh doanh. * Trong lĩnh vực khoa học Thông tin KH&CN có vai trò quan trọng trong sự phát triển của khoa học, thểhiện ngay trong quy luật phát triển của khoa học. Một trong những quy luật pháttriển nội tại của khoa học là tính kế thừa và tính quốc tế của nó, Ixaac Newton đ ãnói: “Nếu tôi có nhìn xa hơn người khác một phần nào, đó là vì tôi đứng trên vainhững người khổng lồ”. Tính kế thừa là yếu tố quan trọng thúc đẩy nhanh tiến bộ khoa học kỹ thuật, ngườisau không làm lại việc người trước đã làm. Thế hệ sau chọn lọc, hệ thống hoá thànhquả của người đi trước, phát hiện ra những quy luật mới. Quy luật này là sản phẩmkhoa học, cũng là thông tin khoa học mới. Như vậy hoạt động nghiên cứu khoa học làmột hoạt động đặc thù của con người, nhằm thu được những thông tin khoa học mớitrên cơ sở những thông tin mà xã hội loài người đã tích luỹ được lưu trữ trong các cơquan thông tin KH&CN. * Trong lĩnh vực giáo dục Với tiến bộ KH&CN, phương tiện thông tin đại chúng ngày càng có vai tròto lớn trong quá trình chuy ển giao tri thức. Các phương tiện chuyển giao trithức gồm: Sách, báo, tạp chí, radio, vô tuy ến, vi phim, vi phiếu, băng hình…Nhờ mở rộng phương tiện thông tin chuyển giao tri thức cho cán bộ giảng dạy,tri thức này được truyền cho các thế hệ nhờ có hệ thống giáo dục. Thông quaviệc bổ sung tri thức, sinh viên dần trở thành thầy giáo và nhà nghiên c ứu, dẫnđến một xã hội đào tạo ra được một lực lượng lao động mới, có khả năng vươntới giải quyết những vấn đề của thực tiễn đặt ra. Hoạt động thông tin KH&CNcần phải đáp ứng mộ ...