Báo cáo nghiên cứu khoa học NHỮNG GHI CHÉP VỀ VÙNG BIỂN QUẢNG ĐÔNG (TRUNG HOA) VÀ BIỂN ĐÔNG (VIỆT NAM) TRONG ĐẠI THANH THỰC LỤC, ĐỐI CHIẾU VỚI ĐẠI NAM THỰC LỤC

Trong hệ thống chính sử Trung Quốc, Thanh sử cảo không được liệt vào địa vị chính thức, trong phạm vi nghiên cứu lịch sử tổng quan hoặc những chuyên đề không bị đặt nặng bởi yêu cầu đối chứng sát sao, người ta có thể coi Thanh sử cảo là một pho sử ngang hàng với các pho chính sử từ thời Minh trở về trước (Xem thêm: Phạm Hoàng Quân, “Những ghi chép liên quan đến biển Đông Việt Nam trong chính sử Trung Quốc”, tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 1(84).2011). ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học " NHỮNG GHI CHÉP VỀ VÙNG BIỂN QUẢNG ĐÔNG (TRUNG HOA) VÀ BIỂN ĐÔNG (VIỆT NAM) TRONG ĐẠI THANH THỰC LỤC, ĐỐI CHIẾU VỚI ĐẠI NAM THỰC LỤC " 49Taïp chí Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån, soá 2 (85) . 2011 BIEÅN, ÑAÛO VIEÄT NAM NHÖÕNG GHI CHEÙP VEÀ VUØNG BIEÅN QUAÛNG ÑOÂNG (TRUNG HOA) VAØ BIEÅN ÑOÂNG (VIEÄT NAM) TRONGÑAÏI THANH THÖÏC LUÏC, ÑOÁI CHIEÁU VÔÙI ÑAÏI NAM THÖÏC LUÏC Phaïm Hoaøng Quaân* Ñeà daãn Trong heä thoáng chính söû Trung Quoác, Thanh söû caûo khoâng ñöôïc lieätvaøo ñòa vò chính thöùc, trong phaïm vi nghieân cöùu lòch söû toång quan hoaëcnhöõng chuyeân ñeà khoâng bò ñaët naëng bôûi yeâu caàu ñoái chöùng saùt sao, ngöôøita coù theå coi Thanh söû caûo laø moät pho söû ngang haøng vôùi caùc pho chính söûtöø thôøi Minh trôû veà tröôùc (Xem theâm: Phaïm Hoaøng Quaân, “Nhöõng ghi cheùplieân quan ñeán bieån Ñoâng Vieät Nam trong chính söû Trung Quoác”, taïp chíNghieân cöùu vaø Phaùt trieån, soá 1(84).2011). Tuy nhieân, ñoái vôùi vieäc truy tìmsöû lieäu mang tính chaát/giaù trò chính thoáng cuûa trieàu Thanh, nguoàn söû lieäu töøñaùng aùn (hoà sô löu tröõ) vaø thöïc luïc cuûa caùc trieàu vua ñöôïc xem laø nguoàn tölieäu coát yeáu. Hai nguoàn naøy thaät quan troïng vaø khaù phong phuù, chuùng cungcaáp ñöôïc nhieàu tö lieäu ñaëc bieät. Töø khi keát thuùc cheá ñoä quaân chuû, töùc cuõngkhoâng coøn söï hieän dieän cuûa cô quan mang teân Quoác Söû Quaùn - laø nôi ñaûmtraùch vieäc thöïc hieän caùc pho söû chính thoáng - vieäc bieân soaïn lòch söû cuûa trieàuThanh naèm trong tay nhöõng söû gia mang tö töôûng daân chuû vôùi phöông phaùpsöû hoïc môùi. Caùc nguoàn tö lieäu cuûa trieàu Thanh daàn ñöôïc söû duïng vôùi tínhcaùch laø söû lieäu cô baûn ñeå caùc söû gia hieän ñaïi khai thaùc, chuùng ñöôïc choïn loïchoaëc toång hôïp theo theå leä bieân soaïn söû, theo chuyeân muïc ñeà taøi hoaëc theonhöõng muïc ñích/yeâu caàu chính trò khaùc nhau cuûa töøng thôøi kyø. Duø vôùi muïctieâu hoïc thuaät hay chính trò, cuoái cuøng ngöôøi ta cuõng phaûi döïa vaøo nguoàn hoàsô löu tröõ vaø tö lieäu Thanh thöïc luïc ñeå phuïc döïng lòch söû moät giai ñoaïn, ñoáivôùi caùc nghieân cöùu chuyeân ñeà thì noù laïi caøng caàn thieát hôn nöõa. Nhö tieâu ñeà baøi vieát naøy ñaõ neâu, caùc vaên baûn Thanh thöïc luïc ñöôïctrích dòch vaø khaûo saùt döôùi ñaây nhö moät taäp hôïp tö lieäu cho Chuyeân ñeàTìm hieåu veà cöông giôùi bieån veà phía nam Trung Hoa trong lòch söû.Trong baøi vieát tröôùc ñaây veà nguoàn tö lieäu töø chính söû Trung Hoa, chuùng toâiñaõ coù trích dòch moät ñoaïn Thanh söû caûo, taäp hôïp caùc vaên baûn Ñaïi Thanhthöïc luïc naøy nhaèm môû roäng phaïm vi vaán ñeà, khaûo cöùu saâu saùt caùc loaïi taøilieäu quan phöông nhaèm cuûng coá caùc nhaän ñònh veà cöông vöïc phía nam TrungHoa trong tö lieäu lòch söû. Phaïm vi maø tö lieäu Thanh thöïc luïc ñeà caäp raát roäng. Toång quan veà tínhchaát, lòch söû hình thaønh vaø giaù trò tö lieäu Thanh thöïc luïc, chuùng toâi ñaõ coùbaøi giôùi thieäu tröôùc ñaây treân taïp chí Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån (Xem: Phaïm* Thaønh phoá Hoà Chí Minh.50 Taïp chí Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån, soá 2 (85) . 2011Hoaøng Quaân, “Khaùi quaùt veà Thanh thöïc luïc vaø saùch Thanh thöïc luïc, quanheä Thanh-Taây Sôn cuoái theá kyû XVIII-ñaàu theá kyû XIX, taïp chí NC&PT, soá5(82).2010). Rieâng caùc vaên baûn ñöôïc trích dòch trong baøi khaûo saùt naøy cuõnglieân quan ñeán nhieàu hoaït ñoäng thuoäc caùc lónh vöïc chính trò, xaõ hoäi vaø vaênhoùa, noåi baät coù theå thaáy 3 vaán ñeà: 1) Tình hình hoaït ñoäng cuûa nhöõng nhoùmcöôùp bieån cuõng nhö söï phoái hôïp giöõa thuûy quaân Thanh-Vieät trong vieäc vaâybaét chuùng nhaèm gìn giöõ trò an chung cho toaøn vuøng. 2) Phaûn aùnh tình hìnhngoaïi giao giöõa nhaø Thanh vôùi nhaø Nguyeãn trong phaïm vi giaûi quyeát caùcvaán ñeà xaûy ra nôi haûi giôùi nhö buoân laäu hoaëc ñaùnh baét xa bôø traùi pheùp.3) Tình hình giao thoâng vaø haûi thöông giöõa hai nöôùc Thanh, Vieät hoaëc giöõanhaø Thanh vôùi caùc nöôùc khaùc. Vaán ñeà cöông giôùi, haûi phaän thaät ra chæ laønhöõng tình tieát ñöôïc ñeà caäp giaùn tieáp trong nhöõng noäi dung vaên baûn phaûnaùnh 3 vaán ñeà neâu treân. Tuy nhieân, vaán ñeà haûi giôùi moät khi ñöôïc caùc hoaøngñeá hoaëc caùc troïng thaàn nôi bieân cöông Trung Hoa thôøi nhaø Thanh tröïc tieápnoùi ñeán nhö vaäy cho thaáy yù thöùc cuûa hoï veà vaán ñeà naøy raát thöïc vaø raát roõ. Ñeå tieáp caän chuû ñeà moät caùch maïch laïc vaø boái caûnh caùc söï kieän ñöôïc troïnveïn, vieäc trích dòch khoâng chæ nhaèm vaøo nhöõng chi tieát noùi rieâng veà haûi giôùi.Tuy nhieân, vieäc chuù giaûi vaø khaûo chöùng böôùc ñaàu chæ taäp trung phuïc vuï chochuû ñeà. Caùc vaên baûn ñöôïc trích dòch theo maïch thôøi gian ...