Báo cáo nghiên cứu khoa học PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG CÁC HỆ SINH THÁI BIỂN VÀ VEN BIỂN NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA ĐỐI VỚI NƯỚC TA HIỆN NAY

Các hệ sinh thái biển và ven biển Việt Nam: vai trò và giá trị Việt Nam có đường bờ biển dài hơn 3.260km và vùng đặc quyền kinh tế rộng gấp 3 lần diện tích đất liền với nguồn tài nguyên sinh vật biển khá phong phú. Trong vùng biển nước ta phát hiện được khoảng 11.000 loài sinh vật cư trú trong hơn 20 kiểu hệ sinh thái (HST) biển-ven biển điển hình, thuộc 6 vùng đa dạng sinh học biển khác nhau. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học " PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG CÁC HỆ SINH THÁI BIỂN VÀ VEN BIỂN NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA ĐỐI VỚI NƯỚC TA HIỆN NAY " 55 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 1 (78). 2010 BIEÅN, ÑAÛO VIEÄT NAMPHAÙT TRIEÅN BEÀN VÖÕNG CAÙC HEÄ SINH THAÙI BIEÅN VAØ VEN BIEÅN NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ ÑAËT RA ÑOÁI VÔÙI NÖÔÙC TA HIEÄN NAY Nguyễn Chu Hồi, Lê Thị Thanh* 1. Caùc heä sinh thaùi bieån vaø ven bieån Vieät Nam: vai troø vaø giaù trò Vieät Nam coù ñöôøng bôø bieån daøi hôn 3.260km vaø vuøng ñaëc quyeàn kinhteá roäng gaáp 3 laàn dieän tích ñaát lieàn vôùi nguoàn taøi nguyeân sinh vaät bieån khaùphong phuù. Trong vuøng bieån nöôùc ta phaùt hieän ñöôïc khoaûng 11.000 loaøi sinhvaät cö truù trong hôn 20 kieåu heä sinh thaùi (HST) bieån-ven bieån ñieån hình,thuoäc 6 vuøng ña daïng sinh hoïc bieån khaùc nhau. Caùc HST bieån vaø ven bieån coù vai troø raát quan troïng nhö ñieàu chænh khíhaäu vaø ñieàu hoøa dinh döôõng trong vuøng bieån thoâng qua caùc chu trình sinhñòa hoùa. Nhieàu HST laø nôi cö truù, sinh ñeû vaø öông nuoâi aáu truøng cuûa nhieàuloaøi thuûy sinh vaät khoâng chæ ôû ngay vuøng bôø maø coøn töø ngoaøi khôi vaøo theomuøa, trong ñoù coù nhieàu loaøi haûi saûn coù giaù trò kinh teá cao. Caùc HST coù naêngsuaát sinh hoïc cao nhö raïn san hoâ, thaûm coû bieån, röøng ngaäp maën, vuøng trieàucöûa soâng, ñaàm phaù vaø vuøng nöôùc troài thöôøng phaân boá taäp trung ôû vuøng bôøvaø quyeát ñònh haàu nhö toaøn boä naêng suaát sô caáp cuûa toaøn vuøng bieån vaø ñaïidöông phía ngoaøi. Baûng 1. Caùc heä sinh thaùi bieån vaø ven bôø chính cuûa Vieät Nam Heä sinh thaùi Phaân boá Dieän tích hieän thôøi (ha) Noâng nghieäp Taäp trung ôû vuøng ñoàng baèng soâng Hoàng vaø 5.500.000 ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Nuoâi troàng thuûy saûn Toaøn boä caùc vuøng ven bôø. 10.000 Ñaát ngaäp trieàu Taäp trung chuû yeáu ôû vuøng cöûa soâng vaø 1.000.000 quanh moät soá ñaûo. Ñaàm, phaù 12 ñaàm phaù taïi vuøng ven bieån töø Thöøa Thieân 100.000 Hueá ñeán Bình Thuaän. Baõi caùt Phaân boá roäng khaép doïc theo vuøng ven bieån. 600.000 Röøng ngaäp maën Caùc cöûa soâng, vònh kín 250.000 Coû bieån Vuøng ven bôø vaø ngoaøi khôi töø baéc vaøo nam. 6.800 Raïn san hoâ (ñeán ñoä saâu 6m) Vuøng gaàn bôø, ven moät soá ñaûo ngoaøi khôi. 7.532 Caùc ñaûo Ñaõ ghi nhaän khoaûng 2.779 ñaûo ôû vuøng gaàn 1.630 bôø. (Nguoàn: Nguyeãn Chu Hoài, 2006 vaø ADB, 2000) Toång cuïc Bieån vaø Haûi ñaûo Vieät Nam.*56 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 1 (78). 2010 Caùc vuøng bieån nöôùc ta coù caùc HST nhieät ñôùi ñieån hình nhö raïn san hoâ,röøng ngaäp maën, thaûm coû bieån… phaân boá phoå bieán ôû vuøng bieån noâng ven bôøsuoát töø baéc vaøo nam vaø ven caùc ñaûo xa. Bieån Vieät Nam coù khoaûng 1.122km2raïn san hoâ, trong ñoù khoaûng 40.000ha raïn san hoâ ven bôø (khoâng keå caùc quaànñaûo Hoaøng Sa vaø Tröôøng Sa), 250.000ha röøng ngaäp maën, 100.000ha ñaàmphaù vaø vònh kín, 290.000ha baõi trieàu laày. Ñaây laø caùc loaïi sinh caûnh coù moâitröôøng soáng lyù töôûng cuûa caùc loaøi sinh vaät bieån, laø baõi ñeû, nôi öông aáp aáutruøng, nôi cung caáp nguoàn gioáng thuûy saûn töï nhieân ñeå duy trì söï phaùt trieånnguoàn lôïi thuûy saûn bieån Vieät Nam. Bieån ñaõ ñoùng goùp quan troïng cho neàn kinh teá quoác daân trong thôøi gianqua vaø laø khu vöïc nhaïy caûm veà an ninh quoác phoøng. Kinh teá thuûy saûn vaødu lòch bieån ñaõ goùp phaàn ñöa kim ngaïch xuaát khaåu cuûa toaøn quoác ngaøy moättaêng vaø coù nhöõng ñoùng goùp xaõ hoäi quan troïng vaø ngöôïc laïi, töông lai cuûa caùcngaønh naøy cuõng phuï thuoäc vaøo chaát löôïng cuûa moâi tröôøng bieån vaø caùc HSTbieån. Ngoaøi ra, caùc HST bieån vaø nguoàn lôïi haûi saûn coøn laø choã döïa sinh keácho gaàn 20 trieäu ngöôøi daân soáng trong 125 huyeän ven bieån. Ñaùnh giaù sô boägiaù trò thöïc veà ña daïng sinh hoïc cuûa moät soá HST bieån vaø ven bieån tieâu bieåuôû nöôùc ta cho keát quaû nhö sau. Baûng 2. Giaù trò kinh teá thöïc thuï cuûa moät soá HST bieån-ven bieån VieätNam (ADB, 2000) Heä sinh thaùi Öôùc tính lôïi nhuaän Öôùc tính dieän Öôùc tính toång lôïi ...