Báo cáo nghiên cứu khoa học Quan hệ ASEAN – Trung Quốc 15 năm nhìn lại

ĐƯợc thiết lập vào tháng 7 năm 1991, quan hệ ASEAN – Trung Quốc đã phát triển khá nhanh, mặc dù mối quan hệ này là quan hệ phức tạp nhất trong số các cặp quan hệ giữa ASEAN và một đối tác đối thoại. Chỉ trong vòng 15 năm, quan hệ ASEAN - Trung Quốc đã 3 lần đ-ợc nâng cấp: từ quan hệ đối tác tham khảo vào năm 1993 lên quan hệ đối tác đối thoại vào năm 1996 và quan hệ đối tác chiến l-ợc vào năm 2003....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học " Quan hệ ASEAN – Trung Quốc 15 năm nhìn lại " nghiªn cøu trung quèc sè 6(70) - 2006 28 NguyÔn Thu Mü* Më ®Çu nghÖ, th× tíi n¨m 1997, hîp t¸c ®· ®−îc §−îc thiÕt lËp vµo th¸ng 7 n¨m 1991, më réng sang lÜnh vùc chÝnh trÞ. Víi viÖc quan hÖ ASEAN – Trung Quèc ®· ph¸t ký Tuyªn bè chung vÒ Quan hÖ §èi t¸c triÓn kh¸ nhanh, mÆc dï mèi quan hÖ chiÕn l−îc v× hoµ b×nh vµ thÞnh v−îng t¹i nµy lµ quan hÖ phøc t¹p nhÊt trong sè Héi nghÞ th−îng ®Ønh ASEAN – Trung c¸c cÆp quan hÖ gi÷a ASEAN vµ mét ®èi Quèc th¸ng 11 n¨m 2003 t¹i Bali, quan t¸c ®èi tho¹i. ChØ trong vßng 15 n¨m, hÖ ASEAN - Trung Quèc ®· trë thµnh quan hÖ ASEAN - Trung Quèc ®· 3 lÇn quan hÖ hîp t¸c toµn diÖn. ®−îc n©ng cÊp: tõ quan hÖ ®èi t¸c tham Trong c¸c lÜnh vùc hîp t¸c, hîp t¸c kh¶o vµo n¨m 1993 lªn quan hÖ ®èi t¸c chÝnh trÞ vµ kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh ®èi tho¹i vµo n¨m 1996 vµ quan hÖ ®èi nhÊt. MÆc dï Trung Quèc lµ mét trong t¸c chiÕn l−îc vµo n¨m 2003. Sù ph¸t nh÷ng n−íc lín thiÕt lËp quan hÖ víi triÓn nhanh chãng cña quan hÖ ASEAN - ASEAN muén nhÊt(1), nh−ng l¹i lµ n−íc Trung Quèc chøng tá r»ng bªn c¹nh lín ®Çu tiªn ký TAC víi ASEAN. HiÖn nh÷ng lîi Ých chung, sù gÇn gòi vÒ ®Þa lý, nay, Trung Quèc ®ang chuÈn bÞ ®Ó ký hoµn c¶nh lÞch sö, nh÷ng t−¬ng ®ång vÒ NghÞ ®Þnh th− vÒ HiÖp −íc khu vùc §«ng d©n téc vµ v¨n ho¸ lµ nh÷ng ®éng lùc rÊt Nam ¸ phi vò khÝ h¹t nh©n víi ASEAN. quan träng ®»ng sau sù ph¸t triÓn cña Trong lÜnh vùc kinh tÕ, quan hÖ c¸c mèi quan hÖ hîp t¸c gi÷a c¸c quèc ASEAN- Trung Quèc còng ph¸t triÓn rÊt gia, hoÆc gi÷a mét quèc gia víi tæ chøc nhanh. Trong khi ASEAN ph¶i chê tíi hîp t¸c khu vùc trong mét tæng thÓ ®Þa 25 n¨m, kÓ tõ khi thµnh lËp, míi quyÕt lý – v¨n ho¸ nhÊt ®Þnh . Cïng víi sù n©ng cÊp quan hÖ, c¸c * PGS. ViÖn Nghiªn cøu §«ng Nam ¸ lÜnh vùc hîp t¸c gi÷a ASEAN vµ Trung ®Þnh chuyÓn hîp t¸c kinh tÕ khu vùc Quèc còng ngµy cµng më réng. NÕu vµo thµnh héi nhËp kinh tÕ khu vùc, th× n¨m 1991, hai bªn míi hîp t¸c víi ASEAN vµ Trung Quèc chØ cÇn 11 n¨m ®Ó quyÕt ®Þnh héi nhËp kinh tÕ víi nhau vÒ kinh tÕ vµ khoa häc – c«ng nhau. Trung Quèc lµ ®èi t¸c ®èi tho¹i 29 15 n¨m quan hÖ ASEAN – Trung Quèc… ®Çu tiªn ký HiÖp ®Þnh khung hîp t¸c nhau, mµ cßn v× nhiÒu vÊn ®Ò do lÞch sö kinh tÕ toµn diÖn nh»m thiÕt lËp Khu ®Ó l¹i. Kh«ng nh÷ng thÕ, quan hÖ mËu dÞch tù do víi ASEAN. Trong héi ASEAN- Trung Quèc cßn lu«n bÞ c¶n trë nhËp kinh tÕ víi ASEAN, Trung Quèc ®· bëi nh÷ng thÕ lùc bªn ngoµi muèn chia rÏ ¸p dông c¸ch tiÕp cËn cã lîi cho héi hai bªn. Trong bèi c¶nh nh− vËy, nh÷ng nhËp khu vùc cña ASEAN. B»ng viÖc thµnh tùu mµ quan hÖ ASEAN- Trung thiÕt lËp khu mËu dÞch tù do víi c¶ khèi Quèc ®¹t ®−îc thËt sù lµ to lín vµ ®¸ng tù ASEAN, Trung Quèc ®· gãp phÇn kiÒm hµo. Theo chóng t«i, nh÷ng thµnh tùu chÕ xu h−íng li t©m vÒ kinh tÕ trong chÝnh cña quan hÖ ASEAN- Trung Quèc ASEAN hiÖn nay. sau 15 n¨m qua lµ : Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn quan hÖ, 1. Sù hiÓu biÕt v tin cËy lÉn nhau viÖc thÓ chÕ ho¸ hîp t¸c gi÷a hai bªn ®· ng y c ng t¨ng trong quan hÖ gi÷a ngµy cµng s©u s¾c. Ngoµi héi nghÞ ASEAN v Trung Quèc th−îng ®Ønh, héi nghÞ Bé tr−ëng ngo¹i §©y lµ mét trong nh÷ng thµnh tùu giao, Bé tr−ëng kinh tÕ, c¸c héi nghÞ cÊp lín nhÊt vÒ hîp t¸c chÝnh trÞ mµ hai bªn bé vÒ Y tÕ, Thanh niªn ... ®· ®−îc th−êng ®¹t ®−îc trong 15 n¨m qua. NÕu tr−íc kú ho¸. ViÖc thÓ chÕ ho¸ s©u s¾c c¸c lÜnh ®©y, phÇn lín c¸c n−íc ASEAN nh×n vùc hîp t¸c ®· gãp phÇn t¹o nªn sù s«i Trung Quèc nh− mét mèi ®e do¹ vµ do ®éng vµ réng kh¾p trong quan hÖ ®ã t×m mäi c¸ch ®Ó ®èi phã víi mèi ®e ASEAN - Trung Quèc trong nh÷ng n¨m do¹ ®ã b»ng c¸ch t¨ng c−êng søc ®Ò qua. Nh÷ng ho¹t ®éng ®ã ®· t¹o nªn nh÷ng thµnh tùu to lín, thùc chÊt ®ãng kh¸ng d©n téc, t¨ng c−êng søc ®Ò kh¸ng gãp vµo sù ph¸t triÓn cña mçi bªn nãi khu vùc kÕt hîp víi viÖc t×m chç dùa tõ riªng, vµo hoµ b×nh, æn ®Þnh vµ ph¸t mét c−êng quèc qu©n sù bªn ngoµi, th× triÓn ë §«ng ¸ nãi chung. nay hÇu hÕt c¸c nhµ l·nh ®¹o c¸c nhµ VËy nh÷ng thµnh tùu ®ã lµ g×? TriÓn n−íc thµnh viªn ASEAN ®· xem Trung väng cña quan hÖ ASEAN- Trung Quèc Quèc lµ mét n−íc lín cã tr¸ch nhiÖm, sù ra sao? §ã lµ nh÷ng néi dung mµ bµi trçi dËy vÒ kinh tÕ cña Trung Quèc “®em viÕt nµy sÏ ®Ò cËp tíi. l¹i c¬ héi khæng lå cho tÊt c¶”(2) ...