Báo cáo nghiên cứu khoa học THÀNH PHẦN LOÀI CÁ Ở HỆ THỐNG SÔNG Ô LÂU TỈNH THỪA THIÊN HUẾ

Sông Ô Lâu bắt nguồn từ vùng đồi núi phía tây huyện Phong Điền, chảy qua Phò Trạch, Vân Trình và đổ vào phá Tam Giang ở cửa Lác. Sông Ô Lâu có diện tích lưu vực 900km2, chiều dài sông 66km, độ cao đầu nguồn 900m, độ dốc trung bình của lưu vực 13,1m/km, độ rộng bình quân của lưu vực 22,5km, mật độ lưới sông 0,81km/km2, hệ số uốn khúc 1,85 [6]. Những năm gần đây, sông Ô Lâu đang ở trong tình trạng bị khai thác quá mức, thiếu khoa học, và điều đó đã làm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học " THÀNH PHẦN LOÀI CÁ Ở HỆ THỐNG SÔNG Ô LÂU TỈNH THỪA THIÊN HUẾ "86 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 5 (76). 2009 THAØNH PHAÀN LOAØI CAÙ ÔÛ HEÄ THOÁNG SOÂNG OÂ LAÂU TÆNH THÖØA THIEÂN HUEÁ Võ Văn Phú,* Nguyễn Duy Thuận** 1. Ñaët vaán ñeà Soâng OÂ Laâu baét nguoàn töø vuøng ñoài nuùi phía taây huyeän Phong Ñieàn, chaûyqua Phoø Traïch, Vaân Trình vaø ñoå vaøo phaù Tam Giang ôû cöûa Laùc. Soâng OÂ Laâucoù dieän tích löu vöïc 900km2, chieàu daøi soâng 66km, ñoä cao ñaàu nguoàn 900m, ñoädoác trung bình cuûa löu vöïc 13,1m/km, ñoä roäng bình quaân cuûa löu vöïc 22,5km,maät ñoä löôùi soâng 0,81km/km2, heä soá uoán khuùc 1,85 [6]. Nhöõng naêm gaàn ñaây,soâng OÂ Laâu ñang ôû trong tình traïng bò khai thaùc quaù möùc, thieáu khoa hoïc,vaø ñieàu ñoù ñaõ laøm suy thoaùi nguoàn lôïi caù cuûa soâng. Ñeå goùp phaàn ñaùnh giaù veànhöõng giaù trò sinh hoïc cuûa khu vöïc nghieân cöùu, trong baøi baùo naøy chuùng toâicoâng boá danh luïc thaønh phaàn loaøi caù maø maãu vaät ñaõ ñöôïc thu thaäp töø thaùng8/2008 ñeán thaùng 8/2009 treân toaøn boä heä thoáng soâng OÂ Laâu. 2. Phöông phaùp nghieân cöùu - Vieäc thu maãu ñöôïc tieán haønh baèng caùch ñaùnh baét tröïc tieáp cuøng vôùingö daân, mua maãu cuûa caùc ngö daân ôû ñòa ñieåm nghieân cöùu, ñaët caùc bình coùpha saün hoùa chaát ñònh hình ñeå nhôø caùc hoä ngö daân khai thaùc thuûy saûn treânsoâng thu thaäp thöôøng xuyeân trong thôøi gian nghieân cöùu. Sau ñoù thu goùp maãucaù taïi ngö daân moãi thaùng 1 laàn. Mua vaø kieåm tra maãu caù ôû caùc chôï caù xungquanh khu vöïc nghieân cöùu. - Maãu ñöôïc ñònh hình trong dung dòch formol 10%, baûo quaûn trong dungdòch formol 4% vaø ñöôïc löu giöõ taïi phoøng thí nghieäm boä moân Taøi nguyeân -Moâi tröôøng, Khoa Sinh hoïc, Tröôøng Ñaïi hoïc Khoa hoïc, Ñaïi hoïc Hueá. - Ñònh loaïi caùc loaøi caù baèng phöông phaùp so saùnh hình thaùi theo caùckhoùa phaân loaïi löôõng phaân vaø moâ taû cuûa Vöông Dó Khang (1958), MaiÑình Yeân (1978, 1992), Nguyeãn Khaéc Höôøng (1991, 1993), Nguyeãn Nhaät Thi(1991, 1994, 2000), Traàn Thò Thu Höông vaø Tröông Thuû Khoa (1993), W.J. Rainboth (1996), Nguyeãn Vaên Haûo (2001, 2005)... Moãi loaøi caù ñöôïc neâuteân khoa hoïc vaø teân Vieät Nam. Trình töï caùc boä, hoï, gioáng, loaøi ñöôïc saép xeáptheo heä thoáng phaân loaïi cuûa T.S. Rass vaø G.U. Lindberg (1971), chuaån teânloaøi theo taøi lieäu cuûa FAO (1998). 3. Keát quaû 3.1. Danh luïc thaønh phaàn loaøi Döïa vaøo caùc taøi lieäu ñònh loaïi caù nöôùc ngoït Vieät Nam vaø caùc vuøng phuïcaän, chuùng toâi ñaõ xaùc ñònh ñöôïc danh luïc thaønh phaàn loaøi caù ôû heä thoáng Tröôøng Ñaïi hoïc Khoa hoïc Hueá.* Tröôøng Ñaïi hoïc Sö phaïm Hueá.** 87 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 5 (76). 2009soâng OÂ Laâu goàm 109 loaøi naèm trong 76 gioáng thuoäc 31 hoï cuûa 11 boä khaùcnhau (Baûng 1). Baûng 1. Danh luïc thaønh phaàn loaøi caù ôû heä thoáng soâng OÂ LaâuSTT Teân Vieät Nam Teân khoa hoïc(1) (2) (3) I BOÄ CAÙ THAÙT LAÙT OSTEOGLOSSIFORMES(1) Hoï caù Thaùt laùt Notopteridae Notopterus notopterus (Pallas, 1769) 1 Caù Thaùt laùt II BOÄ CAÙ CHAÙO BIEÅN ELOPIFORMES(2) Hoï caù Chaùo lôùn Megalopidae Megalops cyprinoides (Broussnet, 1782) 2 Caù Chaùo lôùn III BOÄ CAÙ TRÍCH CLUPEIFORMES(3) Hoï caù Troûng Engraulidae Stolephorus commersonii Laceùpeøde, 1903 3 Caù Côm thöôøng S. tri (Bleeker, 1852) 4 Caù Côm soângIV BOÄ CAÙ CHÌNH ANGUILLIFORMES(4) Hoï caù Chình Anguillidae Anguilla bicolor Mc Clelland, 1884 5 Caù Chình mun A. marmorata Quoy & Gaimard, 1824 6 Caù Chình hoa V BOÄ CAÙ CHEÙP CYPRINIFORMES(5) Hoï caù Cheùp Cyprinidae Aristichthys nobilis (Richardson, 1844) 7 Caù Meø hoa* Barbodes gonionotus (Blecker, 1850) 8 Caù Meø vinh* Capoeta semifasiolata (Gunther, 1868) 9 Caù Ñoøng ñong Carassius auratus (Linnaeus, 1758)10 Caù Dieác maét ñoû Carassioides cantonensis (Heincke, 1892) 11 Caù Röng C. melanes Mai, 1978 12 Caù Cheûn Cirrhinus mr ...