Báo cáo nghiên cứu khoa học TRUNG QUỐC - TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC GIA NHẬP WTO TỚI NGÀNH CÔNG NGHIỆP

Trung Quốc gia nhập WTO năm 2001, đây là một sự kiện lớn đánh dấu công cuộc cải cách, mở cửa hội nhập kinh tế của n-ớc này đã b-ớc vào một giai đoạn mới với nhiều cơ hội và thách thức đan xen. ở Trung Quốc và nhiều n-ớc trên thế giới đã có những công trình nghiên cứu về việc Trung Quốc gia nhập WTO và tác động của nó đến nhiều mặt cả tr-ớc mắt lẫn lâu dài không những trong lĩnh vực kinh tế mà cả trong lĩnh vực xã hội, chính trị, văn hoá. Bài...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học " TRUNG QUỐC - TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC GIA NHẬP WTO TỚI NGÀNH CÔNG NGHIỆP " nghiªn cøu trung quèc sè 6(65) - 2005 16 Lª §¨ng Minh* ®iÖn tö. Môc tiªu v−ît Anh vµ ®uæi kÞp Më ®Çu Mü trong lÜnh vùc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp Trung Quèc gia nhËp WTO n¨m 2001, mµ Mao Tr¹ch §«ng ®−a ra, tuy kh«ng ®©y lµ mét sù kiÖn lín ®¸nh dÊu c«ng thµnh c«ng vµo n¨m 1958, nh−ng ®· cuéc c¶i c¸ch, më cöa héi nhËp kinh tÕ ®−îc thùc hiÖn vµo n¨m 1999. Trong 20 cña n−íc nµy ®· b−íc vµo mét giai ®o¹n n¨m c¶i c¸ch vµ më cöa, tû träng cña míi víi nhiÒu c¬ héi vµ th¸ch thøc ®an c«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ ®· lu«n cã xen. ë Trung Quèc vµ nhiÒu n−íc trªn xu h−íng t¨ng vµ chiÕm tíi trªn 50% thÕ giíi ®· cã nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ viÖc Trung Quèc gia nhËp WTO GDP còng nh− cã tíi 23% lùc l−îng lao vµ t¸c ®éng cña nã ®Õn nhiÒu mÆt c¶ ®éng tham gia s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. tr−íc m¾t lÉn l©u dµi kh«ng nh÷ng trong Tuy nhiªn, cho tíi tr−íc khi gia nhËp lÜnh vùc kinh tÕ mµ c¶ trong lÜnh vùc x· WTO ngµnh c«ng nghiÖp cña Trung héi, chÝnh trÞ, v¨n ho¸. Bµi viÕt nµy chñ Quèc vÉn ®ang cßn ®øng tr−íc nhiÒu khã yÕu tr×nh bµy vµ ph©n tÝch nhòng t¸c kh¨n vµ thö th¸ch. ®éng cña viÖc Trung Quèc gia nhËp - Thø nhÊt, s¶n xuÊt hµng c«ng WTO tíi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cña nghiÖp cña Trung Quèc hiÖn nay ®ang n−íc nµy. n»m trong giai ®o¹n khñng ho¶ng thõa I. Nh÷ng t¸c ®éng chÝnh víi viÖc 80% c¸c mÆt hµng s¶n xuÊt ra cung v−ît qua cÇu. §Æc biÖt ®iÒu ®ã x¶y Trong ngµnh c«ng nghiÖp, Trung ra trong bèi c¶nh quy m« s¶n xuÊt c«ng Quèc ®· thµnh c«ng trong viÖc thùc hiÖn nghiÖp cña Trung Quèc cßn nhá bÐ chiÕn l−îc “tõ kh«ng ®Õn cã” (1949-1978) (Trung Quèc chØ cã 1 c«ng ty duy nhÊt vµ “tõ Ýt ®Õn nhiÒu” (1978-1999). Tõ chç trong sè 500 tËp ®oµn vµ c«ng ty lín thiÕu hôt, hiÖn nay Trung Quèc ®· cã nhÊt thÕ giíi theo ®¸nh gi¸ cña t¹p chÝ thÓ ®¸p øng ®−îc 100% nhu cÇu néi ®Þa Fortune); chÊt l−îng lao ®éng cña Trung vÒ hµng c«ng nghiÖp. H¬n n÷a, xÐt vÒ Quèc kh«ng cao; n¨ng suÊt lao ®éng tæng l−îng, Trung Quèc hiÖn nay ®ang thÊp (n¨ng suÊt lao ®éng trong ngµnh dÉn ®Çu thÕ giíi trong nhiÒu lÜnh vùc luyÖn kim - mét ngµnh hiÖn ®ang d− thõa s¶n xuÊt nh− than, dÖt may, xi m¨ng… ;®øng thø 2 thÕ giíi vÒ s¶n xuÊt hµng * NCS. ViÖn Kinh tÕ vµ ChÝnh trÞ thÕ giíi. Trung Quèc: T¸c ®éng cña viÖc gia nhËp WTO… 17 ë Trung Quèc - thua NhËt B¶n tíi 12 träng nhÊt lµ nh÷ng doanh nghiÖp nµy lÇn); lîi nhuËn ë phÇn lín c¸c ngµnh nh− cã cÊu tróc chi phÝ rÊt linh ho¹t, rÊt dÖt, «t« vµ thuèc l¸, ®Òu thÊp; s¶n xuÊt mÒm dÎo trong c¹nh tranh. Ng−îc l¹i, c«ng nghiÖp chñ yÕu dùa trªn c¬ së c«ng nh÷ng doanh nghiÖp quy m« lín kh«ng nghiÖp truyÒn thèng chø kh«ng ph¶i nh÷ng th−êng thua xa ®èi thñ c¹nh c«ng nghiÖp mòi nhän (c¸c ngµnh c«ng tranh n−íc ngoµi mµ kho¶ng c¸ch gi÷a nghÖ cao cña Trung Quèc chØ chiÕm cã chóng l¹i ®ang ngµy cµng réng ra. 5% GDP trong khi chØ sè nµy ë Mü vµ - Thø t−, chÕ ®é th−¬ng m¹i hµng NhËt B¶n lµ 25%); nhiÒu ngµnh c«ng c«ng nghiÖp cña Trung Quèc ®−îc ®Æc nghiÖp cña Trung Quèc sö dông qu¸ tr−ng bëi tÝnh nhÞ nguyªn (dualistic møc n¨ng l−îng, ®Æc biÖt lµ than, do ®ã structure) bao gåm chÕ ®é chÕ xuÊt tù do g©y « nhiÔm m«i tr−êng nghiªm (liberal export processing regime) vµ chÕ träng...(1) ®é th−¬ng m¹i ®−îc b¶o hé. ChÕ ®é - Thø hai, mÆc dï ®· cã nhiÒu c¶i th−¬ng m¹i khuyÕn khÝch xuÊt khÈu c¸ch nh−ng khu vùc doanh nghiÖp nhµ ®−îc thùc hiÖn ®èi víi nh÷ng hµng hãa n−íc Trung Quèc (chiÕm tíi 28,3% tæng ®−îc s¶n xuÊt ra thuÇn tóy ®Ó xuÊt khÈu s¶n l−îng c«ng nghiÖp; 53% lùc l−îng lao vµ th−êng chñ yÕu ®−îc s¶n xuÊt bëi c¸c ®éng c«ng nghiÖp vµ 2/3 tÝn dông ng©n xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi, vèn hµng) vÉn tiÕp tôc lµ khu vùc yÕu kÐm chiÕm tíi 48% xuÊt khÈu vµ 53% nhËp cña nÒn kinh tÕ. Tû lÖ c¸c doanh nghiÖp khÈu (n¨m 1999). NhËp khÈu c¸c s¶n nhµ n−íc lµm ¨n thua lç lªn tíi 45%; tû phÈm trung gian (dµnh cho xuÊt khÈu) lÖ nî trªn vèn cæ phÇn vÉn duy tr× ë møc vµ t− liÖu s¶n xuÊt (capital goods) ®−îc cao 150% (tû lÖ trung b×nh ë c¸c n−íc miÔn thuÕ. Tuy nhiªn, gi¸ trÞ gia t¨ng §«ng Nam ¸ tr−íc khñng ho¶ng (1992- néi ®Þa cña c¸c s¶n phÈm nµy th«ng 1996) ®èi víi Th¸i Lan lµ 209%; th−êng chØ chiÕm d−íi 20% gi¸ trÞ xuÊt In®«nexia lµ 196%; Xingapo 98% vµ khÈu. Trong khi ®ã, chÕ ®é th−¬ng m¹i Malaixia 92%); tû lÖ nî dµi h¹n trªn tæng ®èi víi hµng ho¸ kh¸c, chñ yÕu ®−îc s¶n d− nî thÊp (d−íi 8% so víi tû lÖ kho¶ng xuÊt vµ tiªu thô bëi c¸c doanh nghiÖp 30-40% ë c¸c n−íc §«ng Nam ¸)…(2) nhµ n−íc vµ tËp thÓ l¹i ®−îc b¶o hé rÊt m¹nh bëi nh÷ng rµo c¶n thuÕ quan vµ - Thø ba, xÐt theo tiªu chuÈn quèc tÕ, ...