Báo cáo nghiên cứu khoa học Trung Quốc với việc thực hiện dân chủ cơ sở ở nông thôn

Đỗ Tiến Sâm* Tóm tắt: Bài viết trình bày và phân tích nội dung, thành tựu, vấn đề tồn tại trong việc thực hiện dân chủ cơ sở ở nông thôn Trung Quốc, sau đó rút ra một số kinh nghiệm mà Việt Nam có thể tham khảo. Từ khoá: Dân chủ cơ sở, hoạt động tự quản, nông thôn Trung Quốc.ừ khi cải cách mở cửa năm 1978 đến nay, cùng với việc tiến hành cải cách thể chế kinh tế, Trung Quốc đã từng b-ớc tiến hành cải cách thể chế chính trị, trong đó có việc...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học " Trung Quốc với việc thực hiện dân chủ cơ sở ở nông thôn " nghiªn cøu trung quèc sè 3(61) - 20058 §ç TiÕn S©m* Tãm t¾t: Bµi viÕt tr×nh bµy vµ ph©n tÝch néi dung, thµnh tùu, vÊn ®Ò tån t¹i trong viÖc thùc hiÖn d©n chñ c¬ së ë n«ng th«n Trung Quèc, sau ®ã rót ra mét sè kinh nghiÖm mµ ViÖt Nam cã thÓ tham kh¶o. Tõ kho¸: D©n chñ c¬ së, ho¹t ®éng tù qu¶n, n«ng th«n Trung Quèc. nµy, LuËt trªn ®· nªu lªn bèn quyÒn d©n õ khi c¶i c¸ch më cöa n¨m T chñ bao gåm “d©n chñ bÇu cö, d©n chñ 1978 ®Õn nay, cïng víi viÖc quyÕt ®Þnh, d©n chñ qu¶n lý, d©n chñ tiÕn hµnh c¶i c¸ch thÓ chÕ gi¸m s¸t”. §©y còng chÝnh lµ bèn néikinh tÕ, Trung Quèc ®· tõng b−íc tiÕn dung chñ yÕu cña viÖc thùc hiÖn d©n chñhµnh c¶i c¸ch thÓ chÕ chÝnh trÞ, trong ®ã c¬ së ë n«ng th«n.cã viÖc thùc hiÖn d©n chñ ho¸ ®êi sèngchÝnh trÞ - x· héi. N«ng th«n Trung Quèc 1. D©n chñ trong bÇu cö.lµ n¬i ®Çu tiªn thùc hiÖn kho¸n s¶n §©y lµ néi dung quan träng nhÊt vµl−îng ®Õn hé gia ®×nh - më ®Çu cho c«ng ®−îc xÕp ë vÞ trÝ ®Çu tiªn trong 4 quyÒncuéc c¶i c¸ch thÓ chÕ kinh tÕ, l¹i mét lÇn d©n chñ c¬ b¶n cña ng−êi d©n ë n«ngn÷a ®−îc thÝ ®iÓm, sau ®ã lµ chÝnh thøc th«n. Tuy nhiªn, ®©y lµ mét vÊn ®Ò hÕtthùc hiÖn tù qu¶n th«ng qua viÖc bÇu cö søc míi mÎ. Bëi lÏ trong mét thêi giantrùc tiÕp Uû ban th«n vµ mét sè chøc dµi tr−íc ®©y, ë Trung Quèc vÉn thùcdanh kh¸c trong hÖ thèng chÝnh quyÒn hiÖn h×nh thøc bÇu cö gi¸n tiÕp. C¸cc¬ së, ®−îc coi lµ mét trong ba s¸ng t¹o chøc danh chñ chèt trong hÖ thèng chÝnhvÜ ®¹i cña n«ng d©n Trung Quèc (bao quyÒn c¬ së nh− h−¬ng tr−ëng, trÊngåm kho¸n s¶n l−îng ®Õn hé gia ®×nh, xÝ tr−ëng (t−¬ng ®−¬ng Chñ tÞch x· hoÆcnghiÖp h−¬ng trÊn vµ d©n chñ c¬ së). thÞ trÊn cña ViÖt Nam), thËm chÝ ë cÊp I. Néi dung chñ yÕu cña viÖc th«n nh− Tr−ëng th«n vÉn do cÊp trªnthùc hiÖn d©n chñ c¬ së ë n«ng trùc tiÕp bæ nhiÖm. Giê ®©y, theo LuËtth«n Tæ chøc Uû ban th«n, ng−êi n«ng d©n Theo LuËt Tæ chøc Uû ban th«n n−íc Trung Quèc tõ bao ®êi nay vÉn quenCHND Trung Hoa (1988), nguyªn t¾c c¬ thuéc víi h×nh thøc bÇu cö gi¸n tiÕp, ®·b¶n trong ho¹t ®éng tù qu¶n cña d©n ®−îc quyÒn tham gia bÇu cö trùc tiÕp nh»mth«n ®−îc x¸c ®Þnh lµ “tù qu¶n lý, tùgi¸o dôc, tù phôc vô”(1). Tõ nguyªn t¾c * TS. ViÖn Nghiªn cøu Trung Quèc 9Trung Quèc víi viÖc thùc hiÖn…bÇu ra ng−êi l·nh ®¹o cña m×nh. Tr¶i th«n. LuËt Tæ chøc Uû ban th«n quyqua 10 n¨m thÝ ®iÓm thùc hiÖn (1987 - ®Þnh: “Nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn lîi Ých1997) vµ 5 n¨m chÝnh thøc thùc hiÖn cña nh©n d©n toµn th«n, Uû ban th«nLuËt Tæ chøc Uû ban th«n (1998) ®Õn ph¶i ®Ö tr×nh Héi nghÞ d©n th«n th¶onay, quyÒn bÇu cö cña ng−êi d©n n«ng luËn quyÕt ®Þnh”. “QuyÕt ®Þnh cña Héith«n ®· t−¬ng ®èi hoµn chØnh, toµn diÖn; nghÞ d©n th«n, do nh÷ng d©n th«n ®ñ 18h¬n n÷a chÕ ®é bÇu cö còng ngµy cµng tuæi trë lªn qu¸ b¸n th«ng qua hoÆc do®−îc tr×nh tù ho¸, quy ph¹m ho¸. Trªn qu¸ b¸n ®¹i biÓu cña c¸c hé th«ng qua”.c¬ së LuËt Tæ chøc Uû ban th«n, c¸c ®Þa Nh÷ng quy ®Þnh nh− vËy, mét mÆt kh¼ngph−¬ng ë Trung Quèc ®· c¨n cø vµo t×nh ®Þnh quyÒn d©n chñ quyÕt ®Þnh cña d©nh×nh thùc tiÔn cña m×nh s¸ng t¹o ra th«n, nh−ng mÆt kh¸c còng nªu râ h×nhnhiÒu h×nh thøc bÇu cö phong phó, ®¶m thøc mµ d©n th«n thùc hiÖn quyÒn d©nb¶o quyÒn d©n chñ trùc tiÕp cña ng−êi chñ quyÕt ®Þnh cña m×nh - ®ã chÝnh lµd©n ë n«ng th«n nh− ph−¬ng thøc bÇu ...