Báo cáo nghiên cứu khoa học TỪ ẤN CÔNG ĐỒNG VÀ ĐÌNH THẦN ĐẾN TIẾNG TRỐNG ĐĂNG VĂN

Triều Đường chi ấn Vua Quang Trung đã cho tổ chức một bộ máy hành chính khá đầy đủ từ trên xuống dưới, từ trung ương đến địa phương. Tất cả đã dần dần đi vào hoạt động có quy củ chứ không tùy tiện như giai đoạn quân quản trước đó. Cơ quan, viên chức nào cũng có ấn chương riêng để xác tín văn thư. Vua Gia Long nhà Nguyễn sau khi khôi phục Phú Xuân và chiếm được Bắc Hà, sai thu hồi hết ấn chương của “ngụy triều” rồi cất vào kho, về sau thấy...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học " TỪ ẤN CÔNG ĐỒNG VÀ ĐÌNH THẦN ĐẾN TIẾNG TRỐNG ĐĂNG VĂN " 17 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 1 (84). 2011 TÖØ AÁN COÂNG ÑOÀNG VAØ ÑÌNH THAÀN ÑEÁN TIEÁNG TROÁNG ÑAÊNG VAÊN Lê Nguyễn Lưu* Trieàu Ñöôøng chi aán Vua Quang Trung ñaõ cho toå chöùc moät boä maùy haønh chính khaù ñaày ñuûtöø treân xuoáng döôùi, töø trung öông ñeán ñòa phöông. Taát caû ñaõ daàn daàn ñi vaøohoaït ñoäng coù quy cuû chöù khoâng tuøy tieän nhö giai ñoaïn quaân quaûn tröôùc ñoù.Cô quan, vieân chöùc naøo cuõng coù aán chöông rieâng ñeå xaùc tín vaên thö. Vua GiaLong nhaø Nguyeãn sau khi khoâi phuïc Phuù Xuaân vaø chieám ñöôïc Baéc Haø, saithu hoài heát aán chöông cuûa “nguïy trieàu” roài caát vaøo kho, veà sau thaáy khoângduøng ñeå laøm gì, môùi ñem thieâu huûy taát caû. Moät soá khaùc thaát laïc trong daângian, ngaøy nay caùc nhaø söu taàm coøn giöõ ñöôïc. Vì vaäy, phaàn lôùn chuùng ta chæbieát ñöôïc aán chöông thôøi Taây Sôn qua nhöõng daáu ñoùng treân vaên baûn HaùnNoâm coøn laïi maø thoâi. Moät trong soá ñoù laø daáu aán cuûa trieàu ñình. Raát hoïa hoaèn, chuùng toâi chæ môùi thaáy moät vaên baûn duy nhaát cuûa xaõ Hoàng AÂn (cuõng coù teân Hoàng Phuùc, nay laø laøng Thanh Phöôùc, thuoäc xaõ Höông Phong, huyeän Höông Traø, tænh Thöøa Thieân Hueá) coù ñoùng daáu aán naøy. Ñoù laø moät tôø “thaân” goàm 3 tôø giaáy khoå lôùn, moãi tôø gaáp ñoâi thaønh hai trang, trang ñaàu ghi noäi dung boán doøng, xin caùc quan trieàu ñöôøng “chæ giaùo” caùch xeáp loaïi haïng moät soá binh lính ñeå quaân caáp ruoäng ñaát vaø maáy doøng keâ danh saùch (chöùc danh vaø ñôn vò phía treân, quan pheâHình daáu Trieàu Ñöôøng chi aán treân tôø thaân naêm Caûnh Thònh loaïi haïng phía döôùi, ñeàu coù4 (1796). Nguoàn: Hoøm boä laøng Thanh Phöôùc, xaõ Höông ñoùng aán kieàm hình baàu duïcPhong, tænh Thöøa Thieân Hueá. (AÛnh LNL). côõ 2,9x4,2cm, khaéc chöõ neùtraát maûnh, daøi, gaáp khuùc nhieàu laàn, khoù ñoïc, nhöng cuõng nhaän ra boán chöõTrieàu Ñöôøng chi aán chia hai doøng, doøng hai chöõ), caùc trang tieáp theo (2,3,4)cuõng theá; cuoái trang thöù tö vaø ñaàu trang thöù naêm, coù lôøi pheâ cuûa quan;giöõa trang thöù naêm ñeà nieân ñaïi 景盛四年六月十涅日 Caûnh Thònh töù nieân* Nhaø Baûo taøng thaønh phoá Hueá.18 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 1 (84). 2011luïc nguyeät thaäp baùt nhaät” (ngaøy 18 thaùng Saùu naêm Caûnh Thònh thöù 4, töùclaø ngaøy 22/7/1796), beân phaûi laø hai doøng pheâ chöõ lôùn nhöng ngueäch ngoaïckhoù ñoïc cuûa quan, beân traùi ghi teân ba vieân chöùc xaõ (truøm, xaõ chính, xaõ söû)in daáu tay, roài tieáp tuïc moät soá ngöôøi nöõa ôû trang thöù saùu. Moät daáu aán lôùnñoùng ôû doøng nieân ñaïi, meùp treân truøm leân ñaàu chöõ “四 töù”, phuû caû phaàn treânhai doøng pheâ. Maët aán khoå 11x11cm, ñöôøng gôø vieàn daøy 1cm, chöõ trieän haidoøng, doøng hai chöõ: 朝堂之印 Trieàu Ñöôøng chi aán. Neùt chöõ daøy 0,2cm, trongñoù, chöõ “之 chi” khaùc haún caùc aán khaùc: neùt soå giöõa cuõng dính lieàn vôùi neùtngang ñaùy, nhöng neùt chöõ U raát heïp, vöôn leân ngang vôùi neùt soå giöõa (taänñaàu chöõ), beû vuoâng goùc ra hai beân roài ngoaët xuoáng, uoán thöôùc thôï ba laàn,ñaàu cuoái cuøng chæa ra ngoaøi. Noäi dung ñôn xin trieàu ñình chæ giaùo veà vieäcquaân caáp ruoäng (löông ñieàn): 由茲愚社有均給田土并鄉飲各務頗內社有各衛校甚多難知先後何次干分難於均給伏乞朝堂官照付許某員各食其先後干分以顯次序便愚社承據均給以免爭. Do tö ngu xaõ höõu quaân caáp ñieàn thoå tính höông aåm caùcvuï, phaû noäi xaõ höõu caùc veä, hieäu thaäm ña, nan tri tieân haäu haø thöù can phaân,nan ö quaân caáp. Phuï ...