Báo cáo TÍCH HỢP GIS VÀ PHÂN TÍCH ĐA TIÊU CHUẨN (MCA) TRONG ĐÁNH GIÁ THÍCH NGHI ĐẤT ĐAI

Đánh giá đất đai cung cấp những thông tin quan trọng làm cơ sở để ra quyết định trong quản lý sử dụng đất, đặc biệt là trong quy hoạch nông nghiệp và phát triển nông thôn. FAO (1976) đã đưa ra phương pháp đánh giá đất đai tự nhiên có xem xét thêm về yếu tố kinh tế; FAO (1993b) đã đưa ra khung đánh giá đất đai cho quản lý sử dụng đất bền vững (FESLM), trong đó đánh giá đồng thời các lĩnh vực tự nhiên, kinh tế, xã hội và môi trường; FAO (2007) đã...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo " TÍCH HỢP GIS VÀ PHÂN TÍCH ĐA TIÊU CHUẨN (MCA) TRONG ĐÁNH GIÁ THÍCH NGHI ĐẤT ĐAI " HỘI THẢO ỨNG DỤNG GIS TOÀN QUỐC 2011 TÍCH HỢP GIS VÀ PHÂN TÍCH ĐA TIÊU CHUẨN (MCA) TRONG ĐÁNH GIÁ THÍCH NGHI ĐẤT ĐAI (INTEGRATION OF GIS AND MULTI-CRITERIA ANALYSIS (MCA) FOR LAND SUITABILITY ANALYSIS) Võ Thị Phương Thủy(1), Lê Cảnh Định(2), Phạm Nguyễn Kim Tuyến(3), Nguyễn Hiếu Trung(4) (1) Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Nam (2) Phân viện Quy hoạch và Thiết kế Nông nghiệp (miền Nam) (3) Trường Đại học Sài Gòn (4) Trường Đại học Cần Thơ Abstract: Evaluating sustainable land management (ESLM) related to various fields (natural, economic, social, environmental), this problem is the multi-criteria decision making. In this research, the integrated model of GIS and multi-criteria analysis (MCA) was built to solve the ESLM problem. Process of the model as follows: First, physical land suitability analysis as approaches of FAO (1976); Second, application of analytical hierarchy process in group decision-making (AHP - GDM) to calculate the weight of each indicator, and then the construction of thematic layers in GIS for each indicator; overlay all thematic layers, the suitability index (Si) by the method of weight average for each zone, classify Si to determine the suitability. This model is applied in the case of Duc Trong District, Lam Dong province, results appropriate for reality. Keywords: Evaluating Sustainable Land Management, GIS, Multi-Critria Decision Analysis/Making (MCDA/MCDM), AHP-Group.1. MỞ ĐẦU Đánh giá đất đai cung cấp những thông tin quan trọng làm cơ sở để ra quyết định trongquản lý sử dụng đất, đặc biệt là trong quy hoạch nông nghiệp và phát triển nông thôn. FAO (1976) đã đưa ra phương pháp đánh giá đất đai tự nhiên có xem xét thêm về yếu tốkinh tế; FAO (1993b) đã đưa ra khung đánh giá đất đai cho quản lý sử dụng đất bền vững(FESLM), trong đó đánh giá đồng thời các lĩnh vực tự nhiên, kinh tế, xã hội và môi trường;FAO (2007) đã nhấn mạnh phương pháp đánh giá đất đai bền vững trong lĩnh vực quản lý tàinguyên đất đai, có nghĩa là đánh giá đất đai là phải đánh giá đất đai bền vững. Do vậy, đánhgiá đất đai là bài toán phân tích đánh giá đa tiêu chuẩn (MCA: Multi-Criteria Analysis). MCA cung cấp cho người ra quyết định các mức độ quan trọng khác nhau của các tiêuchuẩn, trong đó hầu hết sử dụng phương pháp phân tích thứ bậc (AHP/Saaty, 1980) trong môitrường ra quyết định riêng rẽ (AHP-IDM) để xác định trọng số các tiêu chuẩn (Lu et al.,2007), do vậy kết quả đánh giá còn mang tính chủ quan của người đánh giá. Để khắc phụchạn chế này và tranh thủ tri thức của nhiều chuyên gia trong từng lĩnh vực, cần thiết phảinghiên cứu ứng dụng phương pháp phân tích thứ bậc trong môi trường ra quyết định nhóm(AHP- GDM) để xác định trọng số các yếu tố đất đai trong ESLM (Lê Cảnh Định, 2011). Bên cạnh đó, công nghệ GIS có khả năng phân tích không gian, xây dựng cơ sở dữ liệuđất đai. Vì vậy nghiên cứu “Tích hợp GIS và phân tích đa tiêu chuẩn (MCA) trong đánh giáthích nghi đất đai” phục vụ cho quản lý, sử dụng đất bền vững là yêu cầu cần thiết và cấpbách. 165 HỘI THẢO ỨNG DỤNG GIS TOÀN QUỐC 20112. MÔ HÌNH ĐÁNH GIÁ ĐẤT ĐAI BỀN VỮNG Mô hình tích hợp GIS và MCA trong đánh giá thích nghi đất đai bền vững (hình 1): Đánh giá thích nghi tự nhiên theo FAO (1976) Đánh giá Không Bản đồ thích bền vững nghi tự nhiên Kết thúc (1) Có (2) Đánh giá ảnh hưởng của Đánh giá hiệu quả Đánh giá ảnh hưởng của LUS về mặt xã hội kinh tế của LUS LUS về mặt môi trường AHP-GDM xác định trọng Chuyên số (Wi) của các thành phần Xi*Wi Đề xuất sử dụng đất bền vững Kết thúc gia kinh tế, xã hội, môi trường đối với tính bền vững Hình 1: Mô hình GIS - MCA trong đánh giá đất đai bền ...