Báo cáo ỨNG DỤNG GIS VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐA CHỈ TIÊU XÁC ĐỊNH VỊ TRÍ BÃI CHÔN LẤP CHẤT THẢI RẮN CHO QUẬN THỦ ĐỨC, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Đất đai cung cấp cho con người tài nguyên đồng thời cũng thực hiện chức năng chứa đựng các loại chất thải trong quá trình sinh sống và phát triển của con người. Nhưng khi số lượng chất thải vượt quá một giới hạn nhất định thì việc chứa đựng chúng trở thành một vấn đề khá phức tạp. Đặc biệt là khi nền kinh tế của nước ta ngày càng phát triển, tốc độ đô thị hóa nhanh thì diện tích đất đai của các đô thị dành cho mục đích sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo " ỨNG DỤNG GIS VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐA CHỈ TIÊU XÁC ĐỊNH VỊ TRÍ BÃI CHÔN LẤP CHẤT THẢI RẮN CHO QUẬN THỦ ĐỨC, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH " HỘI THẢO ỨNG DỤNG GIS TOÀN QUỐC 2011   ỨNG DỤNG GIS VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐA CHỈ TIÊU XÁC ĐỊNH VỊ TRÍ BÃI CHÔN LẤP CHẤT THẢI RẮN CHO QUẬN THỦ ĐỨC, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH APPLYING GIS AND MULTI-CRITERIA ANALYSIS TO SELECT SOLID WASTE LANDFILL SITE IN THU DUC DISTRICT, HO CHI MINH CITY Nguyễn Đăng Phương Thảo(1), Nguyễn Thị Lý(1), Bùi Thị Thu Hiền(1), Nguyễn Duy Liêm(1), Nguyễn Đình Tuấn(2) (1) Bộ môn Thông tin Địa lý Ứng dụng,Khoa Môi Trường & Tài Nguyên, Trường Đại Học Nông Lâm Tp. Hồ Chí Minh Email: ndangphuongthao@gmail.com (2) Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Tp. Hồ Chí Minh Abstract: With the speed of industrialization and rapid urbanization, as now, the amount of household waste every day will be a disaster for cities without appropriate treatment measures. There are many methods of solid waste handling activities, in which landfill is a measure used most commonly. However, the choice of location arrangement of solid waste landfill site is a very complex problem for planners because it involves many natural, economic, society and the environment factors. To solve the above problem, Multi-Criteria Analysis (MCA) method is the most appropriate approach. Meanwhile, GIS is an invaluable spatial analysis tool for evaluating these indicators. This study integrated GIS and MCA to find the most appropriate location for the placement of solid waste landfill site in Thu Duc district, Ho Chi Minh city. Accordingly, there are three locations identified as the most appropriate areas in Tam Binh and Tam Phu ward, in which a position has met the requirements and received approval from the government and people. Thus, the study has taken options for managers and planners in the placement of solid waste landfill site in Thu Duc district. Keywords: Solid waste landfill site, Multi-Criteria Analysis, GIS, Thu Duc district, Ho Chi Minh City 1. GIỚI THIỆU Đất đai cung cấp cho con người tài nguyên đồng thời cũng thực hiện chức năng chứa đựng các loại chất thải trong quá trình sinh sống và phát triển của con người. Nhưng khi số lượng chất thải vượt quá một giới hạn nhất định thì việc chứa đựng chúng trở thành một vấn đề khá phức tạp. Đặc biệt là khi nền kinh tế của nước ta ngày càng phát triển, tốc độ đô thị hóa nhanh thì diện tích đất đai của các đô thị dành cho mục đích sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp càng nhiều, vậy thì “chỗ nào sẽ dành cho rác”? Trong khi đó, nếu không có biện pháp xử lý kịp thời thì khối lượng rác thải khổng lồ trên sẽ trở thành một thảm hoạ của đô thị. Chôn lấp rác là biện pháp xử lý chất thải sử dụng nhiều và phổ biến nhất ở nước ta. Các bãi rác thường được hình thành một cách tự phát, làm mất mỹ quan đô thị, lãng phí sử dụng đất và ô nhiễm môi trường. Quận Thủ Đức – Tp. Hồ Chí Minh là một quận có tốc độ phát triển tương đối nhanh và có nhiều khu công nghiệp được xây dựng trong thời gian gần đây. Tốc độ phát triển của quận ngày càng nhanh nhưng bên cạnh đó, vấn đề rác thải đang là nỗi lo trong công tác quản lý đất đai và môi trường. Mặc dù đã thành lập các tổ thu gom rác và bãi chôn lấp tại nhiều khu vực 431 HỘI THẢO ỨNG DỤNG GIS TOÀN QUỐC 2011   của quận nhưng thực trạng chôn lấp rác không đúng quy định tại một số bãi rác ở các khu phố đã không chỉ gây khó khăn cho công tác quản lý đất đai mà còn để lại nhiều nguy cơ tiềm ẩn về ô nhiễm nguồn nước, đất đai và không khí. Vì vậy, biện pháp lâu dài là cần phải quy hoạch xác định vị trí một bãi chôn lấp chất thải rắn có quy mô phù hợp và đáp ứng các yêu cầu về môi trường. Lựa chọn địa điểm bãi chôn lấp chất thải rắn là một bài toán phân tích không gian phức tạp nhằm phục vụ cho mục đích quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị, đòi hỏi phải đánh giá rất nhiều các tiêu chí khác nhau về tự nhiên, kinh tế, xã hội, môi trường. Mục tiêu của nghiên cứu này là ứng dụng GIS và phương pháp phân tích đa chỉ tiêu lựa chọn địa điểm bố trí bãi chôn lấp CTRSH trên địa bàn quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh. 2. KHU VỰC NGHIÊN CỨU 2.1. Vị trí địa lý Thủ Đức là quận vùng ven ở phía Đông thành phố Hồ Chí Minh, bên kia bờ sông Sài Gòn, có diện tích là 47,76 km2. Về tiếp giáp, phía Bắc giáp với huyện Thuận An và huyện Dĩ An của tỉnh Bình Dương, phía Nam tiếp giáp với quận 2, phía Tây được sông Sài Gòn bao bọc, ngăn cách với quận 12 và quận Bình Thạnh, Phía Đông giáp với quận 9. Quận Thủ Đức hiện nay có 12 phường: Bình Chiểu, Linh Xuân, Tam Bình, Tam Phú, Hiệp Bình Phước, Hiệp Bình Chánh, Linh Đông, Linh Tây, Linh Chiểu, Bình Thọ, Trường Thọ, Linh Trung. Hình 1. Vị trí của quận Thủ Đức trong thành phố Hồ Chí Minh 2.2. Hiện trạng một số bãi rác ở quận Thủ Đức Tại quận Thủ Đức, các trạm trung chuyển rác không những đang lấn sâu vào các khu dân cư, chợ (như bãi rác “nổi tiếng” về ô nhiễm môi trường trên đường Kha Vạn Cân, khu phố 7, phường Hiệp Bình Chánh) mà còn tấn công vào cả bệnh viện đa khoa, khu nhà lưu trú của công nhân (như trạm trung chuyển nằm trên đường Lê Văn Chí, khu phố 1 phường Linh Trung) (Hình 2). 432  HỘI THẢO ỨNG DỤNG GIS TOÀN QUỐC 2011   Hình 2. Trạm trung chuyển rác nằm cạnh khu chợ trên đường Kha Vạn Cân, khu phố 7 phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức Trên Quốc lộ 1K (đoạn giáp ranh giữa ph ...