Báo cáo ỨNG DỤNG GIS XÂY DỰNG MẠNG LƯỚI QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG NƯỚC Ở ĐẦM PHÁ TAM GIANG – CẦU HAI, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ

Đầm phá TG-CH phân bố trên chiều dài gần 70km, có diện tích khoảng 22.000 ha, nằm ở vùng ven bờ của tỉnh Thừa thiên Huế (TT-Huế). Hệ sinh thái của đầm phá TG-CH được đánh giá cao về tính độc đáo và đa dạng về chủng loại. Với nguồn gen phong phú và nhiều loài thủy hải sản nước lợ đầm phá là nơi cung cấp nguồn lợi thủy sản. Hệ thực vật đầm phá đã phát hiện được khoảng 400 loài: 250 loài thực vật phù du, 54 loài vi tảo đáy, 43 loài rong tảo,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo " ỨNG DỤNG GIS XÂY DỰNG MẠNG LƯỚI QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG NƯỚC Ở ĐẦM PHÁ TAM GIANG – CẦU HAI, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ " HỘI THẢO ỨNG DỤNG GIS TOÀN QUỐC 2011 ỨNG DỤNG GIS XÂY DỰNG MẠNG LƯỚI QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG NƯỚC Ở ĐẦM PHÁ TAM GIANG – CẦU HAI, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ (APPLYING GIS TO BUILD WATER ENVIRONMENTAL MONITORING NETWORK OF TAM GIANG - CAU HAI LAGOON, THUA THIEN HUE PROVINCE) Nguyễn Huy Anh, Nguyễn Quang Hưng, Đinh Thanh Kiên Viện Tài nguyên, Môi trường và Công nghệ sinh học – Đại học Huế Abstract: The length of the Tam Giang - Cau Hai lagoon is about 70 kilometers, an area of about 22,000 ha, locate/ in coastal areas of Thua Thien Hue province. In recent years the pressure from the production process, resource extraction, waste water from urban areas, population around the lagoon as well as economic development activities in the lagoon have been led to bad consequences, altering water quality, degraded aquatic resources and significantly reduce the biodiversity of the lagoon. Within this article, we will present the research results in GIS applications for building water environmental monitoring network of the Tam Giang - Cau Hai. Contribute to integrated management and protect the water environmental quality of lagoon water. Keywords: GIS, Tam Giang – Cau Hai lagoon, environmental monitoring network.1. ĐẶT VẤN ĐỀ Đầm phá TG-CH phân bố trên chiều dài gần 70km, có diện tích khoảng 22.000 ha, nằmở vùng ven bờ của tỉnh Thừa thiên Huế (TT-Huế). Hệ sinh thái của đầm phá TG-CH đượcđánh giá cao về tính độc đáo và đa dạng về chủng loại. Với nguồn gen phong phú và nhiềuloài thủy hải sản nước lợ đầm phá là nơi cung cấp nguồn lợi thủy sản. Hệ thực vật đầm phá đãphát hiện được khoảng 400 loài: 250 loài thực vật phù du, 54 loài vi tảo đáy, 43 loài rong tảo,13 loài thực vật thủy sinh, 31 loài thực vật cạn. Khu hệ động vật đã phát hiện được 445 loàitrong đó: động vật nổi 66 loài, động vật đáy 76 loài, 230 loài cá và 73 loài chim [2,3,4]. Trongthời gian gần đây các áp lực từ quá trình sản xuất, khai thác tài nguyên, gây ô nhiễm môitrường ở khu vực thượng nguồn và hạ nguồn bao quanh đầm phá TG-CH cũng như các hoạtđộng phát triển kinh tế trên đầm phá đã và đang dẫn đến những hệ quả xấu, làm biến đổi chấtlượng nước, suy thoái tài nguyên thủy sinh vật và giảm đáng kể tính đa dạng sinh học củađầm. Theo đó, các cơ hội sử dụng tài nguyên thủy sản của đầm phá TT-Huế cũng bị hạn chếvà mất dần đi trong tương lai. Chính vì vậy, việc xây dựng những giải pháp mang tính thốngnhất, đồng bộ nhằm quản lý và bảo vệ môi trường nước của thủy vực đặc thù này là vấn đềhết sức cấp bách. Một trong những giải pháp quan trọng và có ý nghĩa then chốt đó là xâydựng mạng lưới quan trắc môi trường nước. GIS ngày càng được nghiên cứu và áp dụng rộng rãi nhằm quản lý tốt tài nguyên thiênnhiên và môi trường trong đó có xây dựng mạng lưới quan trắc và giám sát môi trường. Trongkhuôn khổ bài báo này chúng tôi chỉ trình bày phương pháp ứng dụng GIS để xây dựng mạnglưới quan trắc môi trường nước ở đầm phá TG-CH.440 HỘI THẢO ỨNG DỤNG GIS TOÀN QUỐC 20112. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Trong giới hạn bài báo này chỉ giới thiệu kết quả xây dựng mạng lưới quan trắc môitrường nước đầm phá TG-CH bằng cách sử dụng công nghệ GIS. Đây là phương pháp quantrọng và mang lại hiệu quả rất cao trong quá trình nghiên cứu, GIS có thể thiết kế bản đồ vị trícác điểm quan trắc môi trường nước, tích hợp các thông tin liên quan đến điểm quan trắc.Ngoài ra các modul của GIS có thể phân tích nội suy không gian tạo cơ sở cho việc xác địnhcác vị trí quan trắc môi trường nước của đầm phá TG-CH cũng như quản lý, cập nhật cácthông tin quan trắc từ đó đưa ra các dự báo cho chất lượng nước của đầm phá. Dữ liệu không gian: tọa độ của các điểm lấy mẫu được được xác định bằng máy định vịGarmin GPS eTrex. Phép đo thực hiện trực tiếp ngoài hiện trường. Dữ liệu máy định vị cungcấp bao gồm tọa độ địa lý và cao độ của đối tượng nghiên cứu. Dữ liệu thuộc tính: là kết quả phân tích các thông số chất lượng nước, được tích hợp vàolớp các điểm lấy mẫu nước. Sử dụng phần mềm ArcGis 9.2 và phần mềm Mapinfo 10. có tíchhợp mô hình toán nội suy để phân vùng chất lượng nước hệ đầm phá TG-CH từ cơ sở dữ liệuGIS về các điểm lấy mẫu đánh giá hiện trạng chất lượng nước. Hình 1. Chuyển dữ liệu từ GPS sang định dạng của GIS3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU3.1. Hiện trạng môi trường nước đầm phá Tam Giang – Cầu Hai Để có cơ sở khoa học cho việc xác định vị trí các điểm quan trắc môi trường nước trênhệ thống đầm phá TG-CH, trong thời gian nghiên cứu đã tiến hành 3 đợt khảo sát và lấy mẫuphâ tích hiện trạng môi trường nước. Để thuận lợi trong v ...