Báo cáo Vài thách thức đối với thư viện số và những chiến lược đối phó

Ngày 16 tháng 8 năm 2006, Thư việnQuốc gia Việt Nam đã chính thứccông bố ấn bản tiếng Việt Khungphân loại thập phân Dewey rút gọn 14 (DDC14). Đây là một sự kiện thu hút sự quan tâmcủa cộng đồng thư viện Việt Nam. Nhiềunhà chuyên môn trong lĩnh vực hoạt độngthư viện – thông tin đã vui mừng phấn khởivà xem xét DDC như một công cụ chuẩn đểcác thư viện hướng tới sự chuẩn hoá và hộinhập với cộng đồng thư viện thế giới....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo " Vài thách thức đối với thư viện số và những chiến lược đối phó " Mét sè vÊn ®Ò cÇn l−u ý trong viÖc ghÐp ký hiÖu khi sö dông khung ph©n lo¹i thËp ph©n dewey Vò D−¬ng Thuý Ngµ gµy 16 th¸ng 8 n¨m 2006, Th− viÖn ph©n b¸ch khoa, ng−êi ta th−êng dïng c¸cN Quèc gia ViÖt Nam ®· chÝnh thøc c«ng bè Ên b¶n tiÕng ViÖt Khungph©n lo¹i thËp ph©n Dewey rót gän 14 (DDC ký hiÖu nh− dÊu ngoÆc ®¬n (), dÊu b»ng (=), dÊu trõ (-)… ®Ó ng¨n c¸ch gi÷a c¸c trî ký hiÖu vµ ký hiÖu cña b¶ng chÝnh. Trong khi14). §©y lµ mét sù kiÖn thu hót sù quan t©m ®ã, theo quy ®Þnh cña Khung ph©n lo¹i thËpcña céng ®ång th− viÖn ViÖt Nam. NhiÒu ph©n Dewey, ký hiÖu cña c¸c b¶ng phônhµ chuyªn m«n trong lÜnh vùc ho¹t ®éng ®−îc ghÐp trùc tiÕp víi ký hiÖu ph©n lo¹ith− viÖn – th«ng tin ®· vui mõng phÊn khëi chÝnh mµ kh«ng cã bÊt cø mét dÊu hiÖu nµovµ xem xÐt DDC nh− mét c«ng cô chuÈn ®Ó ®Ó ph©n biÖt.c¸c th− viÖn h−íng tíi sù chuÈn ho¸ vµ héinhËp víi céng ®ång th− viÖn thÕ giíi. Theo nguyªn lý chung, c¸c ký hiÖu cña c¸c b¶ng phô kh«ng ®−îc phÐp tån t¹i ®éc §Ó triÓn khai ¸p dông b¶ng ph©n lo¹i míi lËp mµ chØ ®−îc sö dông ®Ó ghÐp víi ký hiÖunµy cã rÊt nhiÒu vÊn ®Ò ®−îc ®Æt ra. Trong cña b¶ng chÝnh, nh»m ph¶n ¸nh c¸c ph−¬ng®ã, viÖc n¾m râ c¸c ®Æc ®iÓm cña b¶ng diÖn nghiªn cøu hoÆc h×nh thøc cña tµi liÖuph©n lo¹i còng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè vµ ký hiÖu cña b¶ng chÝnh bao giê còngquan träng gióp cho ng−êi c¸n bé biªn môc ®øng ë phÝa tr−íc. Tuy nhiªn, cã nhiÒu ®iÓmlµm tèt c«ng t¸c ph©n lo¹i tµi liÖu. Qua bµi cÇn l−u ý khi ghÐp ký hiÖu mµ ng−êi c¸n béviÕt nhá nµy, chóng t«i chØ muèn ®Ò cËp tíi ph©n lo¹i ph¶i xem xÐt kü theo nh÷ng quymét sè vÊn ®Ò rÊt nhá liªn quan ®Õn c¸c ®Þnh cô thÓ ®−îc ®−a ra trong b¶ng.nguyªn t¾c ghÐp ký hiÖu khi sö dông Khungph©n lo¹i thËp ph©n Dewey. Thø nhÊt, viÖc sö dông c¸c b¶ng trî ký hiÖu kh«ng hoµn toµn gièng nhau, cã nh÷ng §Ó ®Þnh ®−îc ký hiÖu ph©n lo¹i cho tµi b¶ng cã thÓ sö dông víi tÊt c¶ c¸c líp,liÖu, ng−êi c¸n bé ph©n lo¹i cÇn ph¶i n¾m nh−ng còng cã mét sè b¶ng chØ ®−îc sö®−îc c¸c nguyªn t¾c ghÐp ký hiÖu theo quy dông cho mét líp cô thÓ, ch¼ng h¹n nh−®Þnh cña tõng b¶ng ph©n lo¹i. Th«ng b¶ng 3 chØ dïng cho líp 800, b¶ng 4 vµth−êng, ë mét sè b¶ng ph©n lo¹i mµ c¸c th− b¶ng 6 chØ dïng cho líp 400.viÖn vµ c¬ quan th«ng tin vÉn quen dïngtr−íc ®©y nh− B¶ng ph©n lo¹i dïng cho c¸c Thø hai, c¸c b¶ng trî ký hiÖu cã nhiÒuTh− viÖn khoa häc tæng hîp, B¶ng ph©n lo¹i quy ®Þnh rµng buéc cho nh÷ng tr−êng hîpTh− viÖn th− môc BBK, B¶ng ph©n lo¹i thËp cô thÓ. T¹p chÝ th− viÖn viÖt nam 2(10) 25 Chóng ta cã thÓ xem xÐt viÖc ghÐp ký VÝ dô: Tµi liÖu vÒ canh t¸c ë ViÖt Nam sÏ hiÖu ®èi víi tõng b¶ng cô thÓ. cã ký hiÖu ph©n lo¹i lµ: 630.959 7. Trong ®ã: Canh t¸c (N«ng nghiÖp): 630 (Sè c¨n b¶n Ký hiÖu tõ b¶ng 1 ®−îc ghÐp cho tÊt c¶ 63), ®Þa d−: 09 vµ ViÖt Nam: 597. c¸c ký hiÖu cña b¶ng chÝnh. Tuy nhiªn, cïng mét trî ký hiÖu khi ghÐp víi c¸c ký hiÖu Khi ghÐp ký hiÖu cña vÊn ®Ò canh t¸c víi chÝnh ë c¸c líp kh¸c nhau th× cã sù kh¸c trî ký hiÖu cña ViÖt Nam ph¶i dïng ®Õn trî nhau do c¸c quy ®Þnh cô thÓ cña tõng m«n ký hiÖu 09, nh−ng khi ghÐp ký hiÖu cña vÊn lo¹i. ®Ò: Gi¸o dôc ®¹i häc víi trî ký hiÖu ViÖt Nam th× l¹i kh«ng cÇn ký hiÖu 09. VÝ dô: Cuèn Tõ ®iÓn to¸n häc sÏ cã ký hiÖu ph©n lo¹i lµ: 510.3. Trong ®ã, To¸n häc Gi¸o dôc ®¹i häc ë ViÖt Nam sÏ cã ký cã ký hiÖu: 510 (Sè c¨n b¶n 51) vµ Tõ ®iÓn hiÖu ph©n lo¹i: 378.597. Trong ®ã, Gi¸o dôc cã ký hiÖu: 03. ®¹i häc, cao ®¼ng cã ký hiÖu 378 vµ ViÖt Nam cã ký hiÖu lµ: 597. (ChØ dÉn trong môc Cuèn Tõ ®iÓn vËt lý sÏ cã ký hiÖu ph©n 378 cho phÐp thªm trùc tiÕp tõ 4-9 ký hiÖu lo¹i lµ: 530.03. Trong ®ã, VËt lý cã ký hiÖu: trong b¶ng ph©n chia khu vùc ®Þa lý vµ ký 530 (Sè c¨n b¶n lµ 530) vµ Tõ ®iÓn cã ký hiÖu ph©n lo¹i chÝnh). hiÖu: 03. ViÖc ghÐp trî ký hiÖu b¶ng 5 vÒ c¸c d©n Khi dïng trî ký hiÖu b¶ng 1 ph¶i ph©n téc vµ chñng téc còng gièng nh− viÖc ghÐp biÖt c¸c trî ký hiÖu b¾t ®Çu b»ng 1 sè kh«ng trî ký hiÖu b¶ng 2, cã nghÜa lµ võa cã thÓ vµ 2 sè kh«ng. Cïng thÓ hiÖn h×nh thøc cña ghÐp trùc tiÕp víi ký hiÖu chÝnh võa ph¶i tµi liÖu lµ tõ ®iÓn nh−ng cã khi th× ghÐp lµ - th«ng qua mét ký hiÖu trung gian ë b¶ng 1. 03 vµ cã khi lµ - 003 tïy thuéc vµo sè c¨n b¶n ®−îc quy ®Þnh trong b¶ng. VÝ dô: Tµi liÖu nãi vÒ t©m lý ng−êi NhËt sÏ cã ký hiÖu 155.849 56. Trong ®ã, T©m lý cã T−¬ng tù, tËp san vÒ Thiªn chóa gi¸o sÏ ký hiÖu: 155. 84 vµ ng−êi NhËt B¶n cã ký cã ký hiÖu ph©n lo¹i lµ 230.005, v× theo chØ hiÖu: 956 (B¶ng 5 chñng téc). dÉn vÒ viÖc ¸p dông c¸c ký hiÖu ë b¶ng 1 ...