Báo chí hiện đại và vấn đề niềm tin của công chúng

Báo chí là một loại hình truyền thông đại chúng có sức ảnh hưởng mạnh mẽ và có vai trò to lớn trong việc định hướng dư luận. Nhưng điều đó chỉ làm được khi niềm tin của công chúng vào báo chí còn nguyên vẹn. Trong buổi nói chuyện với sinh viên báo chí Học viện Báo chí và Tuyên truyền và đại học Khoa học - Xã hội và Nhân văn, vấn đề niềm tin của công chúng trong nền báo chí hiện đại được giáo sư Y-a-xen N.Da-xu-rơ-xki đặc biệt nhấn mạnh. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo chí hiện đại và vấn đề niềm tin của công chúng Báo chí hiện đại và vấn đề niềm tin của công chúngBáo chí là một loại hình truyền thông đại chúng có sức ảnh hưởng mạnh mẽvà có vai trò to lớn trong việc định hướng dư luận. Nhưng điều đó chỉ làmđược khi niềm tin của công chúng vào báo chí còn nguyên vẹn.Trong buổi nói chuyện với sinh viên báo chí Học viện Báo chí và Tuyên truyền vàđại học Khoa học - Xã hội và Nhân văn, vấn đề niềm tin của công chúng trong nềnbáo chí hiện đại được giáo sư Y-a-xen N.Da-xu-rơ-xki đặc biệt nhấn mạnh. Giáo sư Y-a-xen N.Da-xu-rơ-xki bên các cựu sinh viên MGUThế nào là niềm tin của công chúng…Niềm tin trong báo chí là sự tin tưởng của công chúng đối với chất lượng và nộidung thông tin được báo chí đưa ra. Chính từ sự tin tưởng đó, công chúng mới đitheo định hướng của báo chí, có phản hồi và tích cực hợp tác, trở thành nguồn tincủa báo chí. Có như vậy báo chí mới hoàn thành chức năng định hướng dư luậncủa mình. Bởi vậy, có thể nói, niềm tin mà báo chí có được từ công chúng đã làmnên những điều kì diệu. Sức mạnh của niềm tin này có thể làm thay đổi bộ mặt xãhội hay lật đổ cả một thể chế chính trị…Thử tưởng tượng một ngày nào đó báo chí không có sự ủng hộ của công chúng,không còn niềm tin của công chúng. Như vậy, việc xuất bản báo sẽ chỉ còn là mộtthói quen, sẽ không có ý nghĩa gì với xã hội, vai trò của báo chí không còn tồn tại.Người dân không mua báo vì không còn tin vào thông tin mình thu nhận được, nhàbáo không còn tiếng nói trong xã hội, cộng đồng…Viễn cảnh đó có vẻ quá xa vời nhưng thực tế báo chí đang dần mất đi những độcgiả trung thành và chính điều đó là nguy cơ khiến báo chí rơi vào khủng hoảng.Tôi rất ấn tượng với câu nói của Giáo sư Y-a-xen N.Da-xu-rơ-xki: “Báo chí là mộtnghệ thuật, nghệ thuật thuyết phục. Nhà báo phải thuyết phục công chúng bằngnhững văn bản thuyết phục”. Chỉ có những bài báo nào có được niềm tin của côngchúng mới có thể đạt được sự thuyết phục. Với đặc thù của mình, báo chí giúpcông chúng giao tiếp với nhau bởi vì công chúng cùng quan tâm tới thông tin màhọ được tiếp nhận qua tờ báo.“Nền báo chí nào chiếm được niềm tin của công chúng thì nền báo chí đó mới cótương lai” (GS). Tương lai ở đây được ngầm hiểu là tương lai tốt đẹp với sự pháttriển mạnh mẽ của báo chí, với số lượng độc giả trung thành tăng lên. Và lẽ dĩnhiên một tương lai đen tối, mịt mù sẽ đến với nền báo chí nào để mất đi niềm tincủa công chúng. Niềm tin ấy sẽ được chuyển sang những cơ quan báo chí khác.Không còn công chúng báo chí sẽ chết.Đánh mất niềm tin vào công chúng là đánh mất hiệu lực của mình. Đó là điềunguy hiểm nhất mà báo chí đang phải đối mặt. Càng ngày thương mại hóa, báo chícàng kéo theo sự ra đời của nhiều tờ báo lá cải với chất lượng thông tin thấp.Vào những năm 1960, báo chí đã bất lực trước việc dự báo về những khủng hoảngmang tầm thế giới. Không một cơ quan báo chí nào làm tốt vai trò dự báo củamình trong giai đoạn này. Giáo sư đề cao vai trò của báo chí dự báo: “Báo chí phảicảnh báo với dân chúng về những nguy cơ và những điều gây khủng hoảng”. Báochí hiện đại cần học cách đón đầu tin tức, có nghĩa là phải có khả năng dự báo vàđặc biệt là khả năng phân tích cao hơn. Hiện nay nhà báo có rất nhiều nguồn tin, vìvậy công chúng trông chờ ở nhà báo khả năng phân tích. Nhà báo của chúng tahiện nay chưa làm được điều này hoặc làm điều này rất kém.Đế có được niềm tin ấy thì phải tập trung vào yếu tố nội dung. Nội dung phải là cơsở, thực sự nghiêm túc, đáng tin cậy. Vấn đề nội dung ngày càng trở nên quantrọng. Hiện nay chúng ta đang có rất nhiều kênh thông tin, nhiều hình thức báo chínhư phát thanh, truyền hình, báo in, báo mạng, thậm chí là trên điện thoại diđộng… chính trong bối cảnh như vậy nảy sinh vấn đề mang tính cấp bách là nộidung nhiều tác phẩm báo chí không đáp ứng nhu cầu thông tin, không có sứcthuyết phục.Phục hồi niềm tin là vấn đề báo chí cần khắc phục nhất hiện nayGiáo sư dẫn ra một quan điểm liên quan tới vấn đề niềm tin, đó là: “Khủng hoảngkinh tế là khủng hoảng của niềm tin vào kinh tế”. Với báo chí điều này là khôngsai.Vấn đề không phải báo chí viết cái gì mà là thông tin đáng tin cậy đến đâu. Khôngphải bất cứ vấn đề nào cũng được đưa lên báo mà phải chọn lọc kĩ lưỡng. Tácphẩm phải có nội dung thể hiện nỗ lực tìm kiếm và phản ánh nguyện vọng củacông chúng. Điều đáng sợ nhất là công chúng đọc mà không tin.Thế mạnh của báo in là ở chỗ thông tin của nó có chiều sâu. Trong nền báo chíhiện đại, người ta có nhu cầu được cập nhật tin tức nhanh chóng. Nhưng cho dù tintức cập nhật có nhanh đến mấy, chúng ta cũng không cần sự phân tích: “Báo chíkhông phải là văn bản in trên giấy mà nó là nội dung, bản chất của sự việc đượcphản ánh và giúp công chúng hình dung những vấn đề xảy ra trong xã hội” (GS).Báo in có thể chết nhưng báo chí phân tích sẽ sống mãi. Báo in làm được điều nàysẽ sống mãi và phát triển song song cùng các ...