Bảo tàng điêu khắc Chăm

Bảo tàng Điêu khắc Chăm được chính thức khánh thành vào đầu năm 1919. Thật ra, hơn 20 năm trước đó, người ta đã tập trung về địa điểm này nhiều hiện vật điêu khắc Chăm được tìm thấy trong vùng Đà Nẵng, Quảng Nam và các tỉnh lân cận. Một bức ảnh chụp vào đầu thế kỷ XX cho thấy địa điểm được chọn để tập trung các hiện vật là một gò đất có nhiều cây lớn, các mảng đài thờ, tượng đá được xếp đặt rải rác ngoài trời. Việc thu thập những tác phẩm điêu khắc...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bảo tàng điêu khắc Chăm Bảo tàng điêu khắc ChămBảo tàng Điêu khắc Chăm được chínhthức khánh thành vào đầu năm 1919. Thậtra, hơn 20 năm trước đó, người ta đã tậptrung về địa điểm này nhiều hiện vật điêukhắc Chăm được tìm thấy trong vùng ĐàNẵng, Quảng Nam và các tỉnh lân cận.Một bức ảnh chụp vào đầu thế kỷ XX chothấy địa điểm được chọn để tập trung cáchiện vật là một gò đất có nhiều cây lớn, các mảng đài thờ, tượng đá được xếp đặtrải rác ngoài trời.Việc thu thập những tác phẩm điêu khắcChăm bắt đầu từ những năm cuối thế kỷXIX được thực hiện bởi những người Phápyêu ngành khảo cổ học, đặc biệt là củanhững người làm việc cho Trường ViễnĐông Bác Cổ của Pháp ( L École francais dÉxtrême - Orient, viết tắt là EFEO) vànhững đồng nghiệp Việt Nam. Từ đầu thếkỷ XX, một số hiện vật điêu khắc Chăm đã được chuyển đi Pháp, một số khácđược chuyển ra Bảo tàng tại Hà Nội và Bảo tàng tại Sài Gòn, nhưng phần nhiềunhững tác phẩm tiêu biểu vẫn còn để lại tại Đà Nẵng. Ý tưởng về xây dựng ở ĐàNẵng một nhà bảo tàng cho các tác phẩm điêu khắc Chăm đã manh nha từ năm1902 với một đề án của Khoa Khảo cổ của EFEO. và tòa nhà đầu tiên của bảo tàngđược chính thức hoàn thành 17 năm sau đó theo thiết kế của hai kiến trúc sư ngườiPháp là Delaval và Auclair. Quá trình xây dựng đề án và vận động để đề án đượcthực hiện có sự đóng góp lớn của Henri Parmentier, chuyên gia khảo cổ của EFEOvà là một trong những người đầu tiên có đóng góp quan trọng trong việc sưu tầm,nghiên cứu di sản văn hóa Chăm. Toàn bộ toà nhà và phong cách kiến trúc banđầu của bảo tàng vẫn còn giữ lại cho đến ngày nay mặc dầu đã trải qua hai lần mởrộng quan trọng.Lần mở rộng thứ nhất được tiến hành vàonhững năm đầu thập kỷ 1930, hoàn thànhvào năm 1936. Đó là việc xây dựng thêmhai phòng trưng bày hai bên, thẳng góc vềphía trước của tòa nhà cũ, nhằm đủ chỗ đểtrưng bày thêm những hiện vật mới đượcthu thập về trong những năm 1920, 1930.Theo ý tưởng của Henri Parmentier, hiệnvật được phân loại để trưng bày theo nguồn gốc địa điểm nơi chúng được pháthiện hoặc khai quật. Không gian của toà nhà bảo tàng gần 1000 m2 đã được bố tríthành những khu vực trưng bày, tạm gọi tên như sau: Phòng Mỹ Sơn - Quảng Trị,Phòng Trà Kiệu, Phòng Đồng Dương, Phòng Tháp Mẫm và các hành lang QuảngNam, Quảng Ngãi, Bình Định, Kon Tum. Ngoài ra còn có một phòng nhỏ làmkho. Cách bố trí không gian trưng bày này cơ bản vẫn được duy trì cho đến hiệnnay.Lần mở rộng thứ hai là việc xây thêm một toànhà hai tầng ở phía sau khu nhà cũ, với diệntích sử dụng khoảng 2.000 m2 dành cho việctrưng bày và hơn 500 m2 dành làm kho, xưởngphục chế và phòng làm việc. Tại tầng 1 của khunhà mới này hiện đang trưng bày những hiệnvật trước đó còn để trong kho và một số hiệnvật sưu tầm được sau năm 1975. Tầng 2 trưng bày về văn hóa Chăm đương đạibao gồm sưu tập về trang phục, nhạc cụ và hình ảnh lễ hội của đồng bào dân tộcChăm. Trước năm 2007, Bảo tàng Điêu khắc Chăm là một bộ phận của cơ quanBảo tàng Đà Nẵng. Ngày 02 tháng 7 năm 2007, Ủy ban nhân dân thành phố ĐàNẵng có Quyết định số 5070/QĐ-UBND về việc thành lập Bảo tàng Điêu khắcChăm Đà Nẵng, là một đơn vị độc lập với Bảo tàng Đà Nẵng, trực thuộc Sở Vănhóa - Thông tin, nay là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố Đà Nẵng.