Bảo vệ và phát triển rừng gắn với sinh kế bền vững cho người dân ở Tây Nguyên

Tây Nguyên có diện tích rừng lớn nhất Việt Nam. Đây là nguồn lực quan trọng cho phát triển vùng. So với các vùng khác trên cả nước, Tây Nguyên có đặc trưng là rừng tự nhiên còn nhiều, các doanh nghiệp nhà nước đang trực tiếp nắm giữ, quản lý một tỷ lệ rất lớn diện tích rừng. Việc bảo vệ và phát triển rừng hướng đến đa mục đích, gắn kết các khía cạnh kinh tế - xã hội và môi trường sinh thái đồng thời gắn với sinh kế bền vững cho người dân - nhất là các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên là cần thiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bảo vệ và phát triển rừng gắn với sinh kế bền vững cho người dân ở Tây Nguyên B¶O VÖ Vµ PH¸T TRIÓN RõNG G¾N VíI SINH KÕ BÒN V÷NG CHO NG¦êI D¢N ë T¢Y NGUY£N lª thu quúnh V iÖtn­ícNamthuéc®­îcvïng xem lµ mét trong nh÷ng §«ng Nam giµu mµ tr¶i qua mét lo¹t c¸c tr¹ng th¸i biÕn ®æi. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ bÊt kú mét sù vËt, mét hiÖn t­îng, mét hÖ thèng nµo kh«ng ®¬n vÒ ®a d¹ng sinh häc. Do sù kh¸c biÖt lín vÒ khÝ hËu, tõ vïng gÇn xÝch ®¹o tíi gi¸p vïng gi¶n chØ cã biÕn ®æi, mµ lu«n lu«n chuyÓn cËn nhiÖt ®íi, cïng víi sù ®a d¹ng vÒ ®Þa h×nh sang nh÷ng tr¹ng th¸i míi, bëi v× c¸c sù vËt ®· t¹o nªn tÝnh ®a d¹ng sinh häc cao ë ViÖt ®­îc quyÕt ®Þnh kh«ng chØ bëi c¸c mèi liªn Nam. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng hÖ bªn trong, mµ cßn bëi c¸c mèi liªn hÖ kinh tÕ - x· héi vµ c¸c søc Ðp vÒ d©n sè, bªn ngoµi5. chóng ta ®· khai th¸c mét c¸ch å ¹t c¸c lo¹i Víi c¸ch nh×n nhËn nµy, ph¸t triÓn cÇn tµi nguyªn thiªn nhiªn: ®Êt, n­íc, biÓn, rõng, ®­îc xem xÐt trªn hai mÆt: sù thay ®æi vÒ sè ®éng vËt, thùc vËt lµm cho c¸c lo¹i tµi nguyªn l­îng vµ chÊt l­îng, ®ång thêi còng ph¶i xÐt quý gi¸ nµy bÞ c¹n kiÖt mét c¸ch nhanh ®Õn nh÷ng ®ãng gãp cña nã trong ph¸t triÓn chãng. Cïng víi tr×nh ®é d©n trÝ thÊp, ®Æc biÖt x· héi. lµ nh÷ng ng­êi d©n ®ang sinh sèng ë vïng Cã thÓ thÊy, t¨ng tr­ëng cña ngµnh l©m ®Öm vµ ngay trong diÖn tÝch rõng ®Æc dông, nghiÖp ®· t¸c ®éng thóc ®Èy sù tiÕn bé vÒ mäi hä ®· tÊn c«ng vµo c¸c khu b¶o tån thiªn mÆt x· héi, h×nh thµnh c¬ cÊu vµ c¸c m« h×nh nhiªn vµ v­ên quèc gia ®Ó t×m kiÕm ®Êt ®ai ph¸t triÓn phï hîp víi tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn. canh t¸c, ®ång cá, chÊt ®èt, vËt liÖu x©y dùng, Nh­ vËy, ph¸t triÓn rõng cã thÓ ®­îc hiÓu lµ s¨n b¾n lµm nguån sèng chÝnh. §ã lµ mèi ®e mét qu¸ tr×nh sinh tr­ëng céng víi sù biÕn ®æi däa thùc sù ®èi víi viÖc b¶o vÖ ®a d¹ng sinh vÒ chÊt theo thêi gian hay nãi c¸ch kh¸c ph¸t häc ë n­íc ta. triÓn rõng ph¶n ¸nh sù vËn ®éng cña rõng tõ T©y Nguyªn cã diÖn tÝch rõng lín nhÊt møc ®é nµy lªn møc ®é kh¸c cao h¬n. ViÖt Nam. §©y lµ nguån lùc quan träng cho Nhµ l©m häc J.S.Maini (Bé l©m nghiÖp ph¸t triÓn vïng. So víi c¸c vïng kh¸c trªn c¶ Canada) ®· ®­a ra ®Þnh nghÜa vÒ ph¸t triÓn n­íc, T©y Nguyªn cã ®Æc tr­ng lµ rõng tù bÒn v÷ng rõng, nh­ sau: “Ph¸t triÓn bÒn v÷ng nhiªn cßn nhiÒu, c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc rõng lµ sù duy tr× tÝnh æn ®Þnh vµ l©u dµi c¸c ®ang trùc tiÕp n¾m gi÷, qu¶n lý mét tû lÖ rÊt kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ phôc håi còng nh­ ®a lín diÖn tÝch rõng. Trong khi céng ®ång d©n d¹ng loµi vµ sinh th¸i cña c¸c hÖ sinh th¸i c­, hé gia ®×nh chØ ®­îc giao rÊt Ýt diÖn tÝch rõng”. rõng vµ chñ yÕu lµ rõng nghÌo, chÊt l­îng thÊp. ViÖc b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng h­íng B¸o c¸o ®· nhÊn m¹nh 2 néi dung chÝnh ®Õn ®a môc ®Ých, g¾n kÕt c¸c khÝa c¹nh kinh cña ph¸t triÓn bÒn v÷ng rõng, ®ã lµ: tÕ - x· héi vµ m«i tr­êng sinh th¸i ®ång thêi - Duy tr× kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ phôc håi g¾n víi sinh kÕ bÒn v÷ng cho ng­êi d©n - nhÊt cña c¸c hÖ sinh th¸i rõng ®Ó võa ®¶m b¶o lµ c¸c d©n téc thiÓu sè ë T©y Nguyªn - lµ cÇn cung cÊp bÒn v÷ng c¸c nhu cÇu cña con thiÕt. ng­êi, võa duy tr× ®­îc ®a d¹ng loµi vµ ®a 1. Ph¸t triÓn rõng g¾n víi sinh kÕ bÒn d¹ng sinh th¸i; v÷ng - Qu¶n lý vµ kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng cña 1.1 Ph¸t triÓn rõng con ng­êi tr¸nh g©y ra c¸c ¸p lùc vµ quan t©m Ph¸t triÓn lµ mét thuéc tÝnh phæ biÕn cña tíi søc chøa cña c¸c hÖ sinh th¸i rõng. vËt chÊt. Mäi sù vËt vµ hiÖn t­îng cña hiÖn thùc kh«ng tån t¹i trong tr¹ng th¸i bÊt biÕn, Lª Thu Quúnh. CN., ViÖn §Þa lÝ Nh©n v¨n. 37  §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu nµy, cÇn ph¶i cã c¸c biÖn i) N©ng cao n¨ng lùc: gióp con ng­êi øng ph¸p “qu¶n lý rõng bÒn v÷ng” vµ “sö dông phã linh ho¹t víi nh÷ng thay ®æi vµ nh÷ng rõng bÒn v÷ng”. §©y ®­îc coi lµ c«ng cô t¸c ®éng kh«ng b¸o tr­íc, ®ång thêi cã thÓ mÒm ®Ó khuyÕn khÝch b¶o vÖ, ph¸t triÓn rõng dÔ dµng tiÕp cËn tíi c¸c nguån lùc vµ c¬ héi gãp phÇn ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ - x· héi kh¸c nhau. kh«ng chØ ë cÊp ®Þa ph­¬ng, cÊp quèc gia, mµ ii) Thóc ®Èy tÝnh c«ng b»ng: cã chÝnh c¶ toµn cÇu. s¸ch ­u tiªn cho ng­êi nghÌo, ®Æc biÖt lµ 1.2. Sinh kÕ bÒn v÷ng nh÷ng ng­êi dÔ bÞ tæn th­¬ng nh­: d©n téc N¨m 1992, trong b¸o c¸o “Sinh kÕ n«ng th ...