Bệnh cao áp huyết

Ta thường nghe nói về cao áp huyết, nhất là trong nhóm người lớn tuổi, vậy cũng nên tìm hiểu để biết cao áp huyết là gì. Nói một cách đơn giản, ba chữ cao áp huyết ngụ ý rằng áp lực của máu cao, người dân thường gọi là cao máu. Để hiểu sâu hơn một chút, ta cần xem lại hệ tim mạch và sự lưu thông của máu trong hệ tim mạch. Cũng như ta cần ăn để sống, các bộ phận trong cơ thể cần được nuôi dưỡng để sống và họat động. Máu là chất...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh cao áp huyếtCao Áp HuyếtBác sĩ Nguyễn văn ĐíchTa thường nghe nói về cao áp huyết, nhất là trong nhóm người lớn tuổi, vậy cũng nên tìmhiểu để biết cao áp huyết là gì.Nói một cách đơn giản, ba chữ cao áp huyết ngụ ý rằng áp lực của máu cao, người dânthường gọi là cao máu. Để hiểu sâu hơn một chút, ta cần xem lại hệ tim mạch và sự lưuthông của máu trong hệ tim mạch. Cũng như ta cần ăn để sống, các bộ phận trong cơ thểcần được nuôi dưỡng để sống và họat động. Máu là chất lỏng đem đồ ăn tức là nănglượng và dưỡng khí đến các bộ phận như óc, gan thận tim phổi ... Máu chảy được trongmạch máu nhờ sức đẩy nghĩa là dưới một áp lực.Ta có thể so sánh hệ tim mạch như mộthệ thống tiếp tế nước của thành phố, bơm nước vào các ống nước để dẫn đến từng nhàcho người sử dụng. Trong cơ thể máy bơm là tim và các ống dẫn là mạch máu. Về cấutạo thì hệ tim mạch và hệ thống dẫn nước giống nhau nhưng trong làm việc thì hệ timmạch của chúng ta tốt hơn nhiều vì có thể thay đổi để thích nghi với những yêu cầu củađời sống.Vậy áp huyết là áp lực của máu chảy trong huyết quản, là tương quan giữa sức đẩy củatim và dộ căng của mạch máu. Nói đến sức dẩy hay áp lực tức là nói đến sức mạnh nghĩalà có thể đo lường đựợc. Để biết áp huyết cần phải đo bằng dụng cụ đo áp huyết mà đơnvị đo lường là milimet thủy ngân.Tim làm việc liên tục nhưng trong thực tế vừa đập vừa nghỉ, khi tim bóp, áp lực trongmạch máu tăng lên, khi tim nghỉ máu vẫn chảy trong mạch máu nhưng dưới áp lưc thấphơn. Do đó khi đo áp huyết ta có 2 số, số đầu tương ứng với tim bóp gọi là áp huyết tâmthu, số thứ hai tương ứng với thời kỳ tim giãn, gọi là áp huyết tâm trương.Áp huyết bình thường ở người lớn là 115/75. Nói chung áp huyết thay đổi trong một giớihạn. Cả áp huyết tâm thu và áp huyết tâm trương đều quan trọng. Áp huyết tâm thu trên140 và tâm trương trên 90 coi là cao. Người lớn tuổi thường có áp huyết tâm thu caotrong khi áp huyết tâm trương bình thường. Vì áp huyết dễ thay đổi nên nếu đo 3 lần khácnhau đều cao ta mới gọi là cao áp huyết.Hỏi.- Ai dễ bị cao áp huyết.Đáp.- Thông thường những người lớn tuổi hay bị cao áp huyết, một người 55 tuổi áphuyết bình thường 115/75 vẫn có 90% khả năng bi cao áp huyết khi lớn tuổi hơn..Hỏi.- Trước đây người ta nói rằng áp huyết tăng theo tuổi do đó cho rằng một người 60tuổi mà áp huyết 160 có thể coi là bình thường, điều đó có đúng không?Đáp.- Người lớn tuổi hay bị cao áp huyết tâm thu, ngày nay người ta thấy rằng cao áphuyết tâm thu ở người lớn tuổi vẫn có tác dụng bất lợi nên dù ở tuổi nào áp huyết tâm thutrên 140 vẫn được coi là bất thường.Hỏi.- Có người thắc mắc là họ đang bị thiếu máu, lại được cho biết cũng bị cao áp huyếtnữa, không hiểu sao vừa “thiếu máu” lại vừa “cao máu” ?Đáp.- Thiếu máu và cao áp huyết là hai bệnh khác nhau, nói cho đúng là hai triệu chứngkhác nhau.Thiếu máu là thiếu huyết sắc tố, chất làm cho máu có màu đỏ và chuyên chởdưỡng khí, do mất máu thí dụ phụ nữ bị rong kinh mất máu quá nhiều mỗi tháng, còn caoáp huyết là tăng áp lực của máu trong động mạch, một hiện tượng vật lý, do đó một ngườithiếu máu cũng có thể bị cao áp huyết.Hỏi.- Tại sao bị cao áp huyết?Đáp.- Có 2 nhóm người cao áp huyết. Nhóm thứ nhất gồm những người trẻ tuổi bị cao áphuyết có nguyên nhân như bướu của nang thượng thận, dị dạng động mạch thận hoặcbướu tuyến giáp v..v.. Nhóm này chỉ là số ít và cao áp huyết của họ có thể chữa khỏiđược bằng cách lọai trừ nguyên nhân. Nhóm thứ hai đông đảo hơn, 95% các trường hợpcao áp huyết thuộc nhóm này, thường là những người lớn tuổi, trên 35 tuổi, cao huyết ápkhông do một nguyên nhân riêng biệt mà do nhiều yếu tố gây nên như cao mỡ trong máu,ăn nhiều muối, hút thuốc lá, ít vận động, tiểu đường v..v.. gọi là cao áp huyết vô căn. Vìhầu hết người bị cao áp huyết thuộc nhóm này nên khi nói đến cao áp huyết ta ngụ ý caoáp huyết vô căn.Hỏi.- Cao áp huyết có triệu chứng như thế nào ?.Đáp.- Cao áp huyết có thể làm nhức đầu, choáng váng, người bị cao áp huyết nặng có thểbị mờ mắt hoặc nôn mửa. Thông thường cao áp huyết không gây triệu chứng, chỉ khi áphuyết thay đổi mới làm cho bệnh nhân nhức đầu do đó có người áp huyết rất cao 180-200mà không bị nhức đầu trong khi người áp huyết 155 lại bị nhức đầu.Hỏi.- Có người liên hệ nhức đầu với cao áp huyết, cho rằng có nhức đầu là có áp huyếtcao, không nhức đầu là áp huyết bình thường, có đúng không?Đáp.- Không đúng. Tuy cao áp huyết có thể làm nhức đầu nhưng nhiều người cao áphuyết lại không nhức đầu, nghĩa là cao áp huyết thường không có triệu chứng do đóngười ta đã gọi “cao áp huyết là kẻ giết người thầm lặng”. Áp huyết là áp lực của máucần phải đo mới biết đượcHỏi.- Có người nói đo áp huyết nhiều lần mỗi lần lại thấy một số khác nhau như vậy cóphải là đo sai hay không?Đáp.- Áp huyết có thể thay đổi trong ngày tùy theo tình trạng họat động trong một giớihạn.Hỏi.- Làm sao để đo áp huyết đúng?Đáp.- Đây là điều quan trọng. Trước nhất phải nói đến dụng cụ, ...