Bệnh cây chuyên khoa - Chương 7

CHƯƠNG 7. BỆNH VI KHUẨN HẠI CÂY ĂN QUẢ VÀ CÂY CÔNG NGHIỆP.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh cây chuyên khoa - Chương 7 Chương VII B NH VI KHU N H I CÂY ĂN QU VÀ CÂY CÔNG NGHI P1. B NH LOÉT CAM [Xanthomonas citri (Hasse) Dowson] B nh loét phá h i cam, quýt t t c các b ph n c a cây trên m t ñ t, làm r ng qu ,lá, cây c n c c chóng b tàn. vư m ươm, khi b b nh n ng cây con d ch t. Qu b b nhcó ph m ch t kém không th xu t kh u và c t tr ñư c. Nhi u nư c tr ng cam, quýt trênth gi i ñã c m nh p nh ng cây, m t ghép và qu b b nh. B nh phá h i nhi u nư c và ñã phát tri n thành d ch kh p các vùng châu Á nhi tñ i - Thái Bình Dương ( n ð , Srilanca, Thái Lan, Philippines, Indonesia, Trung Qu c,Nh t B n…). B nh còn th y các nư c châu M , châu Phi, M , Braxin, Urugoay,Achentina, Nam Phi, Ý, Madagaxca, Nga và các nư c vùng ð a Trung H i như Hy L p. nư c ta, b nh phá h i ph bi n t t c các vùng tr ng cam, quýt, gây thi t h i ñáng k ,làm nh hư ng t i ngu n hàng xu t kh u và tiêu dùng trong nư c. Theo Fawcetti, b nh loét cam có ngu n g c n ð ñã ñư c phát hi n t năm 1872và hi n còn gi ñư c m u b nh vi n b o tàng n ð . Có th cũng xu t phát t ñây màb nh lây vào Nh t B n, sang các nư c quanh v nh Mêhicô vào kho ng 1910, ñ n cácnư c Nam M (Braxin, Urugoay, Achentina).1.1. Tri u ch ng b nh B nh phá h i t t c các b ph n cây trên m t ñ t, tri u ch ng b nh thay ñ i tuỳtheo cơ quan b b nh. lá non, tri u ch ng b nh ñ u tiên là nh ng ch m nh có ñư ng kính trên dư i1mm, màu tr ng vàng, thư ng th y m t dư i lá. Sau ñó v t b nh m r ng hơn, phá vbi u bì m t dư i lá, màu tr ng nh t ho c nâu nh t. M t trên lá ch v t b nh cũng hơi n i g nhưng thư ng không phá v bi u bì, xungquanh v t b nh có các qu ng tròn d ng gi t d u màu vàng ho c xanh t i. Sau 2-3 tu n l ,v t b nh phát tri n thành loét hình tròn, màu nâu xám. Khi v t b nh loét già hoá g , r nl i thì hình d ng v n tròn ho c không ñ nh hình, m t dư i sù sì gi ng như h i miên, m ttrên v t b nh có l p màng hơi sù sì n t n màu xám tro. ð l n c a v t b nh thay ñ i tuỳ theo lo i cam quýt. V t loét có th có ñư ng kính12mm cây bư i chùm, 8mm cây bư i và 2 - 5 mm nh ng gi ng cam quýt khác. V tb nh loét thư ng n i li n nhau ch v t sâu c n ho c ven ñư ng sâu v bùa phá h i. Láb nh không bi n ñ i hình d ng (khác v i b nh s o) nhưng d r ng. Cây con cam gi y,cam chanh b b nh n ng thư ng hay r ng lá. V t b nh qu nói chung g n tương t như lá. V t b nh r n, sù sì màu nâu hơilõm, mép ngoài có g l i lên, gi a v t b nh có mô ch t r n n t. Qu ng vàng nh t quanhv t b nh không rõ ràng, qu xanh m i th y qu ng vàng khi qu chín thì qu ng vàng m tTrư ng ñ i h c Nông nghi p 1 – Giáo trình B nh cây chuyên khoa------------------------------------------------ 153ñi, lúc này v t b nh thư ng lõm vào. V t b nh thư ng n i li n nhau thành t ng ñám và cóth sinh ra gôm. Toàn b chi u dày c a v qu có th b loét nhưng không bao gi v t loétăn sâu vào ru t qu . B nh n ng có th làm cho qu bi n d ng ít nhi u, qu ít nư c, khôs m, d r ng. B nh còn làm qu x u mã và không ñ t tiêu chu n xu t nh p kh u, m tkhác v t b nh loét là ti n ñ m ñư ng xâm nh p cho nhưng kí sinh th c p như n mPhyllosticta, Colletotrichum,… V t b nh cành và thân cây con cũng gi ng như trên lá, nhưng sùi lên tương ñ irõ ràng. gi a v t b nh không lõm xu ng ho c lõm không rõ r t, xung quanh không cóqu ng vàng. V t b nh r t l n, n i li n v i nhau bao quanh thân non và cành làm cho ph nphía trên b khô héo, d gãy. ð c bi t, có trư ng h p v t loét thân kéo dài t i 15 cm và cành 5 – 7 cm (nhưng ph n l n v t b nh nh hơn). V t b nh còn xu t hi n gai cũng gi ng như cành cây. N u lây b nh nhân t o r cây n m dư i m t ñ t, ta th y b nh có th xâm nhi mñư c nhưng trong t nhiên chưa bao gi th y. Song ñã th y b nh phá r cây bư i chùmn m trong kho ng không khí trên m t ñ t (Brun J.).1.2. Nguyên nhân gây b nh Vi khu n gây b nh loét cam là loài Xanthomonas citri (Hasse) Dowson. Vi khu nhình g y ng n. Kích thư c kho ng 1,5 - 2,0 × 0,5 - 0,75 µm, hai ñ u tròn, có m t lông roi ñ u, vi khu n có th n i li n thành chu i. Vi khu n có v nh n (giác m c) nhu m gramâm, háo khí. Sinh trư ng d dàng trong môi trư ng agar - gluco - pepton, khu n l c hìnhtròn, sáng bóng, màu vàng sáp. ð c trưng ñ phân bi t vi khu n Xanthomonas citri v ilo i vi khu n màu vàng khác là nó có th sinh trư ng thành khu n l c màu vàng sáp trênmi ng lát c t c khoai tây. Vi khu n làm l ng getalin, làm pepton ñông hoá s a bò, trongmôi trư ng ñư ng không s n sinh khí và axít, s n sinh H2S, NH3, không s n sinh indol. Ph m vi nhi t ñ ñ vi khu n có th phát tri n là 5 - 350C, thích h p là 20 - 300C.nhi t ñ 520C trong 10 phút vi khu n b ch t. Vi khu n ho t ñ ng và phát tri n trongph m vi pH 6,1 - 8,8 nhưng thích h p nh t là pH 6,6. Vi khu n có kh năng ch u h n cao, trong phòng thí nghi m có th t n t i 130 ngày nhưng dư i ánh sáng m t tr i 2 gi vikhu n s b ch t. Kh năng ch u l n ...