Bệnh gan thận mủ (còn gọi là bệnh mủ gan) là bệnh do vi khuẩn Edwardsiella ictalurigây ra. Hiện nay bệnh này gây thiệt hại lớn cho người nuôi cá tra thâm canh ở các tỉnhđồng bằng sông Cửu Long. Tỷ lệ cá chết khi bị nhiễm bệnh gan thận mủ có thể lênđến 90%. Cá tra thường bị nhiễm bệnh vào các tháng cuối năm khi nhiệt độ nước hạthấp (khoảng tháng 9 đến tháng 1 năm sau).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh gan thân mủ trên cáBỆNH GAN THẬN MỦ TRÊN CÁ1. Nguyên nhân gây bệnhBệnh gan thận mủ (còn gọi là bệnh mủ gan) là bệnh do vi khuẩn Edwardsiella ictalurigây ra. Hiện nay bệnh này gây thiệt hại lớn cho người nuôi cá tra thâm canh ở các tỉnhđồng bằng sông Cửu Long. Tỷ lệ cá chết khi bị nhiễm bệnh gan thận mủ có thể lênđến 90%. Cá tra thường bị nhiễm bệnh vào các tháng cuối năm khi nhiệt độ nước hạthấp (khoảng tháng 9 đến tháng 1 năm sau). Tuy nhiên hiện nay bệnh này còn xảy ra ởnhững thời điểm khác trong năm do việc tăng diện tích và mức độ thâm canh cũng nhưviệc không sát trùng nguồn nước của những ao nuôi bị nhiễm bệnh trước khi thải ramôi trường. Bệnh này thường khó được phát hiện sớm do cá bệnh ít có biểu hiện bênngoài. Cá bị nhiễm bệnh gan thận mủ thường ăn kém hoặc bỏ ăn tùy theo bệnh nhẹhay nặng. Quan sát bên ngoài có thể thấy bụng hơi sưng to, mắt bị đục. Cá bệnhthường bơi lờ đờ gần bề mặt ao. Khi mổ bụng cá ta thường thấy những đốm trắngnhỏ trên bề mặt của một số cơ quan như gan, thận và lách (Hình chụp).Hình 1: Cá bệnh cơ quan nội tạng sưng to, có những đốm trứng nhỏ trên bề mặt gan,thận, lách2. Biện pháp phòng bệnhCải tạo ao thật kỹ trước mỗi vụ nuôi: Xả hoặc bơm cạn ao, nạo vét bùn đáy ao, chỉchừa 1 lớp bùn mỏng, bón vôi với liều lượng từ 7-10 kg/100 m2 ao, phơi ao từ 2-5 ngày,lọc nước vào ao bằng lưới lọc mịn để ngăn ngừa các loại địch hại xâm nhập vào aonuôi.Sau khi lấy nước vào ao, cần sát trùng nước bằng AVAXIDE hoặc SUNDINE 57 hoặcNOVADINE để tiêu diệt mầm bệnh còn tồn đọng trong ao hoặc xâm nhập từ bên ngoàiqua nguồn nước.Sau khi dùng thuốc sát trùng 2-3 ngày, dùng NB-25 for Fish hoặc NOVA-PRO VS FISHđể tạo hệ vi sinh vật có lợi trong ao nuôi trước khi tiến hành thả giống.Thả nuôi với mật độ vừa phải để duy trì chất lượng nước tốt trong ao, giúp cá lớnnhanh, khỏe mạnh, hạn chế bệnh xảy ra.Sử dụng thức ăn có chất lượng tốt để giúp cá luôn khỏe mạnh. Nếu sử dụng thức ăn tựchế biến thì cần nấu chín trước khi cho ăn để ngăn ngừa mầm bệnh xâm nhập vào cơthể cá qua đường thức ăn.Thường xuyên trộn thuốc bổ như PROBIO FISH, NOVITOL, NOVA-ANTI SHOCKFISH, NOVA-C vào thức ăn để cá lớn nhanh, khỏe mạnh và tăng sức kháng bệnh.Định kỳ 7-14 ngày dùng men vi sinh như NB-25 for Fish hoặc Nova-Pro VS Fish để phân 1hủy lượng phân cá và thức ăn thừa trong ao nuôi, giúp duy trì chất lượng nước, đồngthời ức chế mầm bệnh xâm nhập vào ao nuôi qua nguồn nước.Sát trùng nguồn nước ao nuôi một cách định kỳ (10-14 ngày/lần) bằng Avaxide hoặcSUNDINE 57 nhằm tiêu diệt mầm bệnh trong ao. Cần lưu ý không sử dụng thuốc sáttrùng và men vi sinh cùng một lúc mà chỉ dùng men vi sinh sau khi dùng thuốc sát trùng2-3 ngày.Định kỳ dùng thuốc trị ngoại ký sinh trùng (trùng bánh xe, sán lá mang, rận cá, trùng mỏneo) và nội ký sinh trùng (sán ký sinh trong ruột, túi mật) như NOVALAN FOR FISH,NOVA-PRAZI FISH để giúp cá khỏe mạnh, tăng sức kháng bệnh.3. Trị bệnh- Bệnh gan thận mủ là bệnh do vi khuẩn gây ra nên phải dùng 1 trong các sản phẩm saucủa Công ty Anova như NOVA-FLOR 500, COTRIMIN, FLOR 2000, NOVA-THIACOL,NOVA-FLORDOX, NOVA-FLOR 5000 để trị bệnh.- Cần quan sát hoạt động và sức ăn của cá hàng ngày nhằm phát hiện bệnh sớm (khi cácòn ăn được nhiều thức ăn). Có như vậy hiệu quả điều trị bệnh mới cao.- Không nên sử dụng cùng 1 loại kháng sinh trong thời gian dài để tránh hiện tượng lờnthuốc.- Khi trộn kháng sinh vào thức ăn phải trộn thật đều và cho ăn ít hơn bình thường đểcá ăn hết lượng thức ăn có trộn thuốc.- Dùng đúng liều và đúng thời gian ghi trên nhãn thuốc để tăng hiệu quả điều trị.- Dùng 1 trong các loại thuốc bổ như NOVA-ANTI SHOCK FISH, NOVITOL,HEPATOL, NOVA-C kết hợp với kháng sinh để giúp cá mau lành bệnh.- Có thể kết hợp dùng thuốc sát trùng như AVAXIDE hoặc SUNDINE 57 hoặcNOVALAN FOR FISH để diệt mầm bệnh trong ao.BỆNH DO DINH DƯỠNGSự mất cân bằng các chất dinh dưỡng sẽ gây nên nhiều loại bệnh khác nhau. Trên cánuôi thường mắc một số bệnh do thiếu dinh dưỡng như sau:1.1. Bệnh bướu giáp trạng và bệnh ở mang: Do thiếu Iode làm tuyến giáp trạng to ra lan tràn ra các mô chung quanh, phát triểnthành khối u, cá bị lồi mắt. Thiếu Pantothenic acid (một loại vitamin nhóm B) gây nêntình trạng mang bị thoái hóa, tiết nhiều nhớt, cá ăn kém, nổi đầu do thiếu oxy, xuấthuyết ở da. Biện pháp phòng: Dùng NOVAMIN F, NOVIMIX, NOVA PREMIX FISH với liều 1kg/100kg thức ăn, cho ăn liên tục. Hoặc Dùng sản phẩm AVIFISH.1.2. Bệnh viêm gan: Do thức ăn có nhiều độc tố, làm gan bị tổn thương do sự tích tụ chất độc. Cá có dấuhiệu kém ăn, chậm lớn, bụng to, thịt và mỡ có màu vàng, mổ khám thấy gan sưng to, đôikhi có mủ. Biện pháp phòng trị: Dùng thức ăn tốt, không nhiễm nấm mốc, kết hợp sử dụng cácsản phẩm của ANOVA như: HEPATOL, NOVITOL, SORBIMIN, SOVIRIN liều 5g/ kgthức ăn, cho ăn liên tục trong quá trình nuôi.1.3. Bệnh do thiếu vitamin: Vitamin cần thiết cho sự sinh trưởng, sinh sản được bình thường. Trên cá thiếuvitamin sẽ gây các triệu chứng sau: - Thiamin (vitamin B1): Cá ăn kém, sinh trưởng chậm, cơ thể không ổn định và mấtcân bằng, da bị nhạt màu - Riboflavin (vit.B2): Giảm ăn, thủy tinh thể bị đục, thân có màu tối, xuất huyết ở da - Pyridoxine (vit.B6): Rối loạn thần kinh, cá dễ bị kích thích và lồi mắt - Vitamin B12 : Hàm lượng hemoglobin thấp, hồng cầu dễ vỡ, cá chậm lớn - Nicotinic acid (vit.PP): Lở loét da, màng ruột, dạ dày bị phù - Inositol: Giảm ăn, chậm tăng trưởng, dạ dày sưng phồng, thương tổn da - Biotin: Cá ăn kém, chậm tăng trưởng, màu sắc cá nhạt hơn, nhạy cảm với tiếngđộng - Vitamin A: Chậm tăng trưởng, lồi mắt, xuất huyết 2 - Vitamin E: Tổn thương gan, thoái hoá cơ, giảm hồng cầuHình: Cá bị bệnh thiếu vitamin sinh trưởng không tốt và phát triển không bình thường.Biện pháp phòng trị: Dùng AVAMIN hoặc BETAMIN hoặc NOVAMIX hoặcNOVAMIN F hoặc VIMIN hoặc NOVA PREMIX FISH ...