Bệnh giao mùa ở trẻ em

Khi thời tiết chuyển mùa từ nóng sang lạnh, số trẻ em tới các bệnh viện, trung tâm y tế tăng vọt. Các bệnh hay gặp khi thời tiết giao mùa là tiêu chảy, cảm cúm, sốt và nhất là bệnh viêm đường hô hấp. Để thuận tiện cho việc nhận biết và điều trị bệnh, các nhà chuyên môn chia viêm đường hô hấp (VĐHH) thành 2 loại, tuỳ theo vị trí tổn thương. Nhiễm khuẩn hô hấp trên bao gồm các trường hợp viêm mũi - họng, VA, viêm amidan, viêm tai giữa, ho và cảm lạnh....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh giao mùa ở trẻ em Bệnh giao mùa ở trẻ em Khi thời tiết chuyển mùa từ nóng sang lạnh, số trẻ em tới cácbệnh viện, trung tâm y tế tăng vọt. Các bệnh hay gặp khi thời tiết giaomùa là tiêu chảy, cảm cúm, sốt và nhất là bệnh viêm đường hô hấp. Đểthuận tiện cho việc nhận biết và điều trị bệnh, các nhà chuyên môn chiaviêm đường hô hấp (VĐHH) thành 2 loại, tuỳ theo vị trí tổn thương. Nhiễm khuẩn hô hấp trên bao gồm các trường hợp viêm mũi - họng,VA, viêm amidan, viêm tai giữa, ho và cảm lạnh. VĐHH trên thường gặp vàdiễn biến nhẹ. VĐHH dưới ít gặp hơn nhưng thường là nặng bao gồm cáctrường hợp viêm thanh quản, khí quản, phế quản, tiểu phế quản và phổi.Những virut thường gặp gây VĐHH ở trẻ em gồm: virut hợp bào hô hấp(RSV), virut cúm, virut á cúm, virut sởi, Adenovirus (còn gọi là virut hạch),Rhinovirus, Enterovirus, Cornavirus... Ở các nước đang phát triển như nướcta, căn nguyên nhiễm khuẩn vẫn đóng vai trò quan trọng trong nhiễm khuẩnhô hấp cấp tính (NKHHCT) ở trẻ em là: hemophilus influenzae, liên cầu, tụcầu, Bordetella, Klebsiella pneumoniae, Chlamydia trachomatis... Viêm đường hô hấp trên Viêm đường hô hấp trên được chia làm 2 loại là cấp tính và mạn tính.Bệnh nhiễm khuẩn hô hấp trên cấp tính sẽ diễn biến trong vòng vài ba ngàyvới các dấu hiệu sốt cao hoặc vừa ho, hắt hơi, chảy nước mũi, nghẹt mũi,thay đổi giọng, mất giọng. Ở trẻ em dưới 1 tuổi đôi khi nôn nhiều, quấykhóc. Khi khám họng lúc đó sẽ thấy niêm mạc họng đỏ rực, sau đó các dấuhiệu trên mất đi. Khi bị bội nhiễm các vi khuẩn trên, bệnh sẽ diễn biến nặnglên, trẻ hay bị viêm phế quản, viêm phổi. Khi bị VĐHH cấp tính mà khôngđược điều trị hoặc điều trị không dứt điểm thì rất dễ chuyển thành mạn tính.Triệu chứng của VĐHH mạn tính là ho thúng thắng, rát họng, nuốt thấy hơivướng như có vật gì nằm trong họng, đặc biệt ở trẻ em là chảy nước mũithường xuyên (một hoặc cả hai bên mũi). Một số trẻ em bị VA mạn tính kéo dài mà căn nguyên do vi khuẩn mủxanh (Pseudomonas aeruginosa) thì chất nhày chảy ra ở mũi thường có màuxanh. Ngoài chảy mũi, trẻ ngủ thường thở bằng miệng. Viêm tai giữa cấp cũng là một biến chứng hay gặp của nhiễm khuẩnhô hấp trên cấp tính nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ gây thủngmàng nhĩ, giảm thính lực hoặc nặng có thể gây biến chứng nội sọ do viêmtai. Viêm đường hô hấp dưới Viêm phế quản phổi là tổn thương viêm cấp tính lan tỏa cả phế nang,mô kẽ lẫn phế quản, khởi đầu thường do các tác nhân virut, sau đó bộinhiễm vi khuẩn hoặc do cả hai. Bệnh nhân có tiền sử nhiễm khuẩn nhẹ đường hô hấp trên như ho, sổmũi, rất dễ bị viêm phế quản phổi. Trẻ viêm phế quản phổi ở giai đoạn khởiphát chỉ bị sốt nhẹ, người mệt mỏi, quấy khóc, ăn kém. Ở giai đoạn toànphát trẻ sốt cao hoặc có thể bị hạ nhiệt độ, ho khan, chảy nước mũi và bắtđầu xuất hiện đờm. Lúc này trẻ thấy khó thở, cách mũi phập phồng, thởnhanh. Đối với trẻ sơ sinh, trẻ đang còn bú có những triệu chứng và dấuhiệu: trướng bụng, da xanh tím, giảm trương lực cơ... Thái độ xử trí Điều quan trọng trong thái độ xử trí VĐHH là lựa chọn được cáchđiều trị thích hợp cho trẻ. Không phải bất cứ trường hợp VĐHH nào cũngđược chỉ định dùng thuốc kháng sinh hay cho nhập viện điều trị nội trú.Nhưng cũng không phải vì coi nhẹ VĐHH mà mọi trường hợp VĐHH đềuđược tự điều trị tại nhà và theo dõi qua loa. - Các trường hợp trẻ chỉ có ho, chảy mũi, không thở nhanh, không córút lõm lồng ngực, không có các dấu hiệu nặng khác như co giật, li bì, bỏbú... thì được nhận định là không viêm phổi. Các biện pháp điều trị bao gồmkhuyến khích sử dụng các loại thuốc ho an toàn sẵn có như hoa hồng bạchhấp đường phèn, húng chanh hấp mật ong... dùng thuốc hạ sốt nếu có sốtcao. Hướng dẫn cho người chăm trẻ biết cách chăm trẻ tại nhà. - Đối với các trường hợp nhiễm khuẩn mức độ vừa. Trẻ có dấu hiệuthở nhanh nhưng chưa có các dấu hiệu nặng và biến chứng. Lúc này thuốckháng sinh bắt đầu được sử dụng. Chỉ cần cho trẻ uống liều thuốc đầu tiêntại các cơ sở y tế (trạm y tế, phòng khám ngoại trú...) rồi hướng dẫn chongười chăm trẻ biết cách cho trẻ uống thuốc tại nhà và chăm sóc trẻ. Hẹnđưa trẻ đến khám lại sau 2 ngày. - Trường hợp nặng, trẻ có các dấu hiệu như rút lõm lồng ngực, thở ríthay có các dấu hiệu nặng kèm theo: li bì, co giật, bỏ bú... Đây là các trườnghợp cần được cấp cứu. Cần phải tìm mọi cách đưa trẻ đến ngay bệnh viện,các trung tâm y tế có đủ phương tiện tốt để cấp cứu và điều trị cho trẻ. ...