BỆNH HỌC THỰC HÀNH - CHOÁNG

Choáng là tình trạng bệnh lý cấp diễn, do lưu lượng máu giảm xuống nhanh chóng, biểu hiện trên lâm sàng là huyết tụt nhanh.Triệu chứng Triệu chứng choáng thường xuất hiện từ từ: + Giai đoạn đầu của choáng thường có các triệu chứng sau: . Da mặt nhợt nhạt, có vẻ ngây dại. . Mạch nhanh, huyết áp thấp. + Giai đoạn hai: Choáng đã xuất hiện với triệu chứng: . Bệnh nhân nằm dài, im lặng, không cử động.. Mặt lộ ra đau đớn nhưng không kêu đau mà kêu mệt, lạnh, đụng đến bệnh nhân...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BỆNH HỌC THỰC HÀNH - CHOÁNG BỆNH HỌC THỰC HÀNH CHOÁNG Đại Cương Choáng là tình trạng bệnh lý cấp diễn, do lưu lượng máu giả m xuốngnhanh chóng, biểu hiện trên lâm sàng là huyết tụt nhanh. Triệu chứng Triệu chứng choáng thường xuất hiện từ từ: + Giai đoạn đầu của choáng thường có các triệu chứng sau: . Da mặt nhợt nhạt, có vẻ ngây dại. . Mạch nhanh, huyết áp thấp. + Giai đoạn hai: Choáng đã xuất hiệ n với triệu chứng: . Bệnh nhân nằ m dài, im lặng, không cử động. . Mặt lộ ra đau đớn nhưng không kêu đau mà kêu mệt, lạnh, đụng đếnbệnh nhân ít có phản ứng, da mặ t xanh, mũi tóp, môi thâm, mắt lờ đờ. . Da sờ thấy lạnh vì nhiệt độ hạ thấp, dưới 37oC, thường nhiệt độ hạthấp một độ. . Huyết áp tối đa 90, 80, 60 và có khi thấp hơn nữa, huyết áp tối thiểuhạ thấp 40, 30 và có khi không định được. Khoảng cách giữa hai mức huyếtáp tối đa và huyết áp tối thiểu cũng hạ xuống. Nếu khoảng cách này dưới 2là dấu hiệu của choáng nặng. . Hơi thở nhanh, nhẹ, 14-20 lần/phút. . Mạch đập nhanh, 100-120 có khi không đếm được. Những triệu ch ứng lâm sàng kể trên sẽ b iến chuyển, thường là choángnặng dần lên rồi bệnh nhân mạch yếu dần, da lạnh thêm, thở nhanh hơn, yếuhơn, dần dần bệnh nhân không còn phản ứng gì nữa. Đông Y chia làm ba loại sau: 1- Vong Dương: Sắc mặt xanh nhạt, ra mồ hôi, chân tay lạnh, hơi thởyếu, lưỡi trắng bệch, môi tím, huyết áp 80/60mmhg, mạch tế, không lực. 2- Vong Âm: Có thêm các triệu chứng khát, b ứt rứt, lưỡi trắng bệch,mạch Vi mà Sác hoặc Khâu (gặp nơi ngườ i mất máu). 3- Âm Dương Đều Thoát: Từ tỉnh chuyển sang hôn mê, hơi thở yếu,mạch không bắ t được. Nguyên Nhân YHHĐ cho rằng choáng là do 3 yếu tố ảnh hưởng lẫn nhau và giữmột vai trò quan trọng làm choáng xuất hiện và diễn biến. + Diễn Biến Ở Trung Tâm Thần Kinh: Từ chỗ bị thương, xuất phátnhững luồng thần kinh kích thích bệnh lý ở vỏ não. Vỏ não có khả năng điềuchỉnh phản ứng cơ thể đối với những luồng kích thích đó. Nếu luồng kíchthích quá mạnh, kéo dài trong một thời gian, khả năng điều chỉnh của vỏ nãobị tổn thương làm choáng xuất hiện. Khởi đầu não ở trong tình trạng hưng phấn, rồi chuyển sang tình trạngức chế và cuối cùng là tình trạng suy nhược, biểu hiện bằng các triệu chứnglâm sàng kể trên. + Biến Đổi Tuần Hoàn, Biến Đổi Ở Động Lực Máu: Sự thấm ở cácmao quản tăng, khố i lượng máu tuần hoàn giảm sút, lưu lượng tim giảm sút,huyết áp hạ thấp và máu cô lại. + Biến Đổi Thành Phần Hoá Chất Máu: Trong máu, có hiện tượngnhiễm độc, chất Kali trong máu tăng cao, chất Phosphor tăng cao, thiếu oxygây nhiễ m độc toan và phù nề ở các tổ chức. Theo Đông Y Đông y cho rằng: + Vong âm thường do mồ hôi ra nhiều, nôn hoặc tiêu chả y nhiều quá,tân dịch bị hao tổn nặng. + Do âm dương khí huyết có quan hệ mật thiết với nhau, âm bị suy thìdương cũng suy theo, huyết thoát. Tinh suy thì khí cũng suy theo, vì vậy dẫnđến vong dương. + Cũng có trường hợp nguyên dương vốn hư yếu, hàn tà th ừa cơ xâmnhập, chính khí hư nên không ức chế được hàn tà gây nên hàn quyết và vongdương. Tuy nhiên thường do: . Mất một lượng máu lớn. . Nhiễm trùng nặng toàn thân. . Nhiễm đ ộc: các chất độc và các chất thoái hóa của tổ chức bị hủyhoại tràn vào máu làm thay đổi thành phần hóa học của máu. . Do chấn động tinh thần, quá sợ hãi, mệt mỏi, lạnh đột ngột, nóng quásức... dễ gây nên choáng. Điều Trị Nguyên tắc điề u trị choáng là phả i điều trị toàn diện, điều trị thật sớmvà phải kiên trì. + Ngăn cản điều kiện thuận lợi của choáng: . Để người bệnh nằm nghỉ nơi yên tĩnh để chống mỏi mệt, sợ hãi,chống lạnh nếu bệnh nhân bị lạnh (ủ nóng, đắp chăn, ủ bằng bình nước nóng,uống nước chè nóng...). . Chống đau: Nếu bệnh nhân đau quá, nên châm để phong bế hệ thầnkinh cho giảm đau. Có thể dùng bài thuốc giả m đau sau đây: Huyền hồ 100g,Náo dương hoa 10g, Phòng kỷ 100g, Ô đầu 100g. Ngâm với 1 lít rượu 300,mỗi ngày uống 10ml (Trung Y Tạp Chí 1963, 5). . Chống chả y máu: chả y máu là con đường dẫn đến choáng. Chảy máunhiều thì phải thắt mạch máu, băng ép bằng dây garô. Đông y có nhiềuphương thuốc tốt có thể dùng trong trường hợp này. Dùng - Nghệ già, phơi sấy khô, tán bột, cất kỹ dùng. + Điều Tr ị Choáng Sau khi đã ngăn cản những điều kiện thuận lợi gây nên choáng, lúc đómới tập trung vào điều trị choáng. Chủ yếu là ch ống các biến loạn tuần hoànvà điều ch ỉnh hệ thần kinh. + Chống các biến loạn tuần hoàn Tây y điều trị rối loạn tuần hoàn bằng truyền máu và các chất d ịch. Đông y tuy không có những chấ t trực tiếp truyền vào cơ thể để bổsung cho khối lượng tuần hoàn, nhưng Đông y cho rằng ...