BỆNH HỌC THỰC HÀNH - HYSTERIA

Là một bệnh rối loạn thần kinh chức năng do sang chấn tinh thần, hoạt động tinh thần cao cấp quá khẩn trương và do loại hình thần kinh cá thể thuộc loiạ yếu và thiên về đời sống bản năng gây ra. Xuất hiện đầu tiên trong sách ‘Kim Quỹ Yếu Lược’ dưới tên ‘Tạng Táo’. Thường gặp ở thanh niên, trung niên, nhất là nữ. Bệnh Hysteria thuộc phạm vi chứng Uất của Đông y. Còn gọi là Ý Bệnh, Tạng táo, Cà Hước. Biểu hiện lâm sàng của bệnh rất đa dạng, phức tạp với nhiều...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BỆNH HỌC THỰC HÀNH - HYSTERIA BỆNH HỌC THỰC HÀNH HYSTERIA Là một bệnh rối loạn thần kinh chức năng do sang chấn tinh thần, hoạtđộng tinh thần cao cấp quá khẩn trương và do loại hình thần kinh cá thểthuộc loiạ yếu và thiên về đời sống bản năng gây ra. Xuất hiện đầ u tiên trong sách ‘Kim Qu ỹ Yếu Lược’ dưới tên ‘TạngTáo’. Thường gặp ở thanh niên, trung niên, nhất là nữ. Bệnh Hysteria thuộc phạ m vi chứng Uất của Đông y. Còn gọi là Ý Bệnh, Tạng táo, Cà Hước. Biểu hiện lâm sàng của bệnh rất đa dạng, phức tạp với nhiều triệuchứng ở những vị trí, tạng phủ khác nhau của cơ thể . Đây là một loại cơn thần kinh, tự nhiên hoặc do tức giận hoặc thấyngười thì lên cơn giật, nghe tiếng ồn ào hoặc do một nguyên nhân không ragì thì phát cơn, tay chân co giật, nói nhảm nhí, một lát sau đỡ dần và trở lạibình thường. Theo Đông y bệnh này đa số do ăn uống hoặc suy nghĩ làm cho Tỳ bịtổn thương, Tỳ mất chức năng kiện vận nên thổ khí bị ngưng, mộc khí bị uất.Hoặc do uất ức, giậ n dữ làm cho Can bị tổ n thương, tràn sang làm tổnthương Tỳ (Can khí phạm Vị), mộc uất, thổ n gưng làm cho Can Tỳ mất điềuhoà, Can bị uất, Tỳ bị hư gây nên bệnh. Hoặc đờm hoả bên trong nhiều quá,bốc lên làm hại tâm thần. Hoặc đờm trọc theo Can khí bốc lên che lấp thanhkhiếu gây nên bệnh. Dùng châm hoặc bấm huyệt kết hợp với tâm lý liệu pháp (kiểu ám thịgián tiếp), thường đạt được kết quả tốt. Nên ăn thức ăn có nhiều chất calcium (vôi), tránh các thức ăn cópotassium (nhất là trứng). Đông y biện chứng chữa trị bệnh này chủ yếu là phải bồ i bổ nguyênkhí cho đầ y đủ thì tự nhiên thần kinh sẽ mạnh theo. Trên lâm sàng thường gặp một loạ i điển hình Hysteria do sang chấntinh thần, Đông y gọi là Tâm Can Khí Uất. Chứng: Tinh thần uất ức, hay xúc động, ngực sườn đầy tức, bụ ng đầy,ợ hơi, kém ăn, rêu lưỡi trắng, mạch Huyền. Điều tr ị: Sơ Can, lý khí, giải uất, an thần. + Tiêu Dao Tán: Bạch truật Bạch linh, Bạ ch thược, Hoàng cầm, Sàihồ đều 12g, Uấ t kim, Chỉ xác đề u 8g, Trần bì, Cam thảo đều 6g, Sinhkhương 4g. Nấc thêm Lệ chi 6g, Thị đế 6g. Khó nuốt thêm Tô ngạnh 12g, Bán hạ(chế) 8g, Hậu phác 6 g. Thống kinh thêm Ích mẫu 20g, Tam lăng 8g, Hồnghoa 8g... (Tân Biên Trung Y Học Khái Yế u). Châm Cứu + Sơ Can, lý khí, giải uất, an thần: Châm Thái xung, Túc lâm khấp,Can du, Đởm du, Tâm du, Tam âm giao, Nội quan, Thần môn. Nấc: thêm Cách du. Khó nuốt thêm Thiên đột, Đản trung. Thống kinhthêm Quan nguyên, Huyết hả i (Tân Biên Trung Y Học Khái Yếu). Cần chú ý: châm phải đắc khí mạnh mới đạt hiệu quả cao. + Châm hoặc bấ m huyệt Thần thông, Thông lý, Tam âm giao, Phonglong. Thêm Trung quản, Quan nguyên, Đại chuỳ, Đào đạo, Thân trụ , Hậuđỉnh. Co giật: thêm Thương khâu. Hôn mê thêm Nhân trung (Tân BiênTrung Y Học Khái Yếu). + Tư âm, ích khí, dưỡng tâm, an thần: Châm bổ Cách du, Thận du,Tâm du, Nộ i quan, Tam âm giao (Hysteria là chứng do tinh thần bị uất ức, Tâm Tỳ khí huyết đều hư vìvậ y dùng Tâm du, Cách du dể bổ dưỡng khí huyết, ninh Tâm, an thần; Tamâm giao, Tâm du điều hòa Tâm Tỳ. Thận âm hư, Tâm Thận bất giao, dùngTâm du, Thận du để giao thông Tâm Thận (Tân Biên Châm Cứu Trị LiệuHọc). Một Số Bài Thuốc Tham Khảo THANH TÂM KHOÁT ĐỜM HOÀN (Trung Quốc Y Dược Học Báo1988: 2): Bạch truật 10g, Phục linh 15g, Cát hồng, Bán hạ (chế), Hương phụ,Chỉ xác, Hồi hương, Ô dược, Uất kim, Cửu tiết xương bồ, Sơn chi tử, Đởmtinh (chế) đều 10g, Long c ốt (sống) 15g, Liên tử tâm 5g, Hổ phách, Camthảo đều 3g. Sắc uống ngày một thang, chia làm ba lầ n uống. TD: Sơ Can, kiện Tỳ, khoát đờm, giáng nghịch, thanh tâm, ninh thần, Đã tr ị 51 ca, khỏi 43, có hiệu quả ít 6, có chuyển biến tốt 2, đạt tỉ lệ100%. HOÀ CAN THANG (Danh Y Trị Nghiệm Lương Phương): Đươngquy 12g, Bạch thược, Bạch truật, Sài hồ, Phục linh đều 9g, Bạc hà 3g (chovào sau), Sinh khương 3 lát, Cam thảo (chích) 6g, Đảng sâm 9g, Tô ngạnh,Hương phụ đều 9g, Đại táo 4 trái. Sắc uống. TD: Điều hoà khí huyết, sơ Can, lý khí, bổ tả cùng dùng. Tham Khảo + Dùng Châm trị 100 cas Hysreria. Trong đó Tâm hỏa nung đốt Phế73 ca, Tâm khí hư, Tâm huyết hư 27 ca. châm Hợp cốc + Thần môn. Châmđắc khí, dùng thủ pháp đề tháp, nghinh tùy bổ tả. Sau đó châm bổ Nội quan,Thần môn. Kết quả, châm xong không phát cơn 83, chứng trạng giả m bớt 10,không hiệu quả 7. Trong đó, khỏi hoàn toàn 26, có hiệu quả ít 35, có chuyểnbiến tốt 32, không hiệu quả 7 . Đạt tỉ lệ 93% (Trần Duy Dương, Châm ThíchTrị Liệu Tạng Táo Bệnh 100 Liệt Báo Cáo, Giang Tây Trung Y Dược 1980,(3) 65). ...